aete

Algemein Gesjreve Limburgs

Wirkwaord

aete (Nederlands: eten)

• Mofers: ae~te (itj, aa~t, o\te, gae~te)

Sinneniem

• bikke, sjpikke

Verveuging

it, oot, geaete

Zelfsjtendig naamwaord

aete ó (Nederlands: eten)

• Mofers: ae~te (vormtechnisch), ae~tes (semantisch)

Verbuging

—, —

Mofers

Wirkwaord

Lemma

aete /ɛ́:te/

1. (euvergenkelik) (autobenefaktief) dore móndj toet zich numme van väölal vaste laevesmiddele

Aafbraeking

• ae-te

Synonieme

• bekke, bikke, kane, nasse

Aafleijinge

• aetbaar, aetelik, aeter, aetes, vraete
• aetestied, aeteswaar, aetgeldj, aethoes, aethook, aetkaetel, aetkamer, aetkefee, aetlaepel, aetlös, aetmat, aetstek, aettaofel, aettent, aetzaal
• aafaete, dooraete, euveraete, mitaete, naoaete, oetaete, opaete, veraete

Verwantje wäörd

• manzjare, sjrókke, sloebbere, slurpe, snagere, verkammezäöle, verkazzebengele

Zagswies

• aete veuren hónger dae kump: aete terwiel me gèn zin haet det te doon; wuuert döks gebroek es kinjer zègke det zie gènnen hónger höbbe.
• aete waat de pot sjaf: det waat oppe taofel steit mót m'n aete, sónger zich wiejer anger aetes te winsen of lestig te doon
• aete wie 'nen heimejjer: väöl aete
• aete wie 'n kranke hin: hieël min aete
• aete wie 'ne prins: hieël erg genete van 't aete
• al gaeten en gedrónken höbbe: örges veuraaf al e slech geveul euver höbbe

  Es ich zeen wiedetj g'r det dao höb vasgebónje, dan höb ich al gaeten en gedrónke.

• Deftige luuj aete laat.
• emes de oeare vanne kop (aaf) aete: zoväöl aete det dae waat 't aete guuef of maak erm daovan wuuert

  Daoveur haaj ich neet van die femieljedaag; geer etj mich de oeare vanne kop aaf.

• örges moos van höbbe gaete: verstandj van zakes höbbe, weite wie se get mós doon

  Es ich mich 'ns bekiek wie dae Paul dao mit die stekker is 'nt klómmele, den haet dae dao dudelik nag gei moos van gaete!

• örges vanne gróndj kónnen aete: vinje det 't örges hieël praoper is
• sjiek aete: werm aete toet zich numme, meis boeteshoes en mit anger luuj
• Waat de boer neet kintj, det vritj t'r neet.
• zich get gaon aete

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 61.

Verveuging

		ich		doe		det		veer		geer		zie		deilwaord
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
hujigen tied	sjrif	aet		its ↓èts		itj ↓ètj		aete	aeten	etj ↓ètj		aete	aeten	aetendj
	IPA	/ɛ́:t/	/ɛ́:d/	/ɪts/ /e̞ts/	/ɪdz/ /e̞dz/	/ɪc/ /e̞c/	/ɪɟ/ /e̞ɟ/	/ɛ́:te/	/ɛ́:ten/	/æc/ /e̞c/	/æɟ/ /e̞ɟ/	/ɛ́:te/	/ɛ́:ten/	/ɛ́:teɲɟ/
vergangen tied	sjrif	aat oot		aats oots		aat oot		ote	oten	ootj		ote	oten	gaete	gaeten
	IPA	/á:t/ /ò:t/	/á:d/ /ò:d/	/á:ts/ /ò:ts/	/á:dz/ /ò:dz/	/á:t/ /ò:t/	/á:d/ /ò:d/	/ò:tə/	/ò:tən/	/ò:c/	/ò:ɟ/	/ò:tə/	/ò:tən/	/ʝɛ́:te/	/ʝɛ́:ten/
vergangen tied (kónjunktief)	sjrif	oot		oots		oot		ote	oten	ootj		ote	oten	gaete	gaeten
	IPA	/ò:t/	/ò:d/	/ò:ts/	/ò:dz/	/ò:t/	/ò:d/	/ò:tə/	/ò:tən/	/ò:c/	/ò:ɟ/	/ò:tə/	/ò:tən/	/ʝɛ́:te/	/ʝɛ́:ten/
gebi-jjendje wies	sjrif			aet!				aete-v'r		aetj!
	IPA			/ɛ́:t/	/ɛ́:d/			/ɛ́:tever/		/ɛ́:c/	/ɛ́:ɟ/
substantivering		infinitief		gerundium I		gerundium II		supinum				participium
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal		liaison		radikaal		liaison
	sjrif	aete	aeten	gaet ó		aete	aeten	aetentaere		aetentaeren		gaete		gaeten
	IPA	/ɛ́:te/	/ɛ́:ten/	/ʝɛ́:t/	/ʝɛ́:d/	/ɛ́:te/	/ɛ́:ten/	/ɛ́:ten̥'tɛ̀:re/		/ɛ́:ten̥'tɛ̀:ren/		/ʝɛ́:te/		/ʝɛ́:ten/

In anger spraoke

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: aete en bikke

Alabama: ipa(akz:), ilpa(en:) Arabisch: أكل(ar:) Assamees: খা(as:) Frans: manger(fr:) Gotisch: 𐌹𐍄𐌰𐌽(got:) Hindi: खाना(hi:) Ingels: eat(en:) Japans: 食べる(ja:)

Koreaans: 먹다(ko:) Louisianacreool: mangé(lou:) Meleizisch: makan(ms:) Nederlandjs: eten(nl:) Piëmontees: mangé(pms:) Pools: jeść(pl:) Portegees: comer(pt:) Pruus: essen

Russisch: есть(ru:), кушать(ru:) Sjinees: 啖(zh:), 餐(zh:), 嘬(zh:), 食(zh:) Spaans: comer(es:) Tadzjieks: хӯрдан(tg:) Viëtnamees: ăn(vi:) Welsh (Wales): bwyta(cy:) Zweeds: äta(sv:), spisa

[sjiek aete]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: denere
• Frans: dîner^(fr:)
• Ingels: dine^(en:), have supper
• Nederlandjs: dineren
• Pruus: speisen
• Spaans: cenar^(es:)

Zelfstenjig naamwaord

Lemma

aete ó /ɛ́:te/

1. (aeteswaar) werm aeteswaar
2. (aeteswaar) 't toet zich numme van [1]
3. (gerundium) gerundium II van aete (Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.)

Aafbraeking

• ae-te

Aafleijinge

• aetesres, aetestied, aeteswaar
• aovendjaete, middigaete

Zagswies

• 't aete dore nak duje: hieël flot aete
• 't aete dore nak höbbe: hieël flot gaeten höbbe
• mit 't aete wörge: mote höbbe veur 't aeten oet te kriege

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 62.

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	aete	aeten	—
	IPA	/ɛ́:te/	/ɛ́:ten/	—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	aete	aeten	—
	IPA	/ɛ́:te/	/ɛ́:ten/	—

In anger spraoke

[2]

• Ingels: eating^(en:)
• Nederlandjs: eten^(nl:) ó

Wirkwaord

Neet-lemma

aete /ɛ́:te/

1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van aete
2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van aete

Aafbraeking

• ae-te