helpe

Algemein Gesjreve Limburgs

Wirkwaord

helpe (Nederlands: helpen)

• Mofers: he~lpe (hu~lp, †ha~lp > hó~lp, hó~lpe, gehó~lpe)

Sinneniem

• gooddoon

Verveuging

hulp, hólp, gehólpe

Wirkwaord

zich helpe (Nederlands: behelpen, zich behelpen)

• Kiek bie zich behelpe.

Sinneniem

• zich behelpe

Verveuging

hulp, hólp, gehólpe

Mofers

Wirkwaord

Lemma

helpe /hǽl̥pe/

1. (euvergenkelik) veur emes 't oetveure van get meugelik of mekkeliker make door zeker deil daovan euver te nummen of 'm raod te gaeve daobie

   Ich help tich waal mit die zwaor doeaze.

2. (modaal) emes [1] mit 'n zeker hanjeling

   Ich help tich kaoke.

3. (euvergenkelik) emes medische biestandj verlieëne, zowaal mit millesienen es mit 'n operaasje

   Die höbbe dem gehólpen ane derm.

4. (synoniem) anger waord veur bate

Raod

Es hulpwirkwaord (modaal) wuuert 't van aadshaer oet neet opgevolg door mit of te.

Aafbraeking

• hel-pe

Aafleijinge

• helper
• aafhelpe, behelpe, mithelpe, oethelpe, verhelpe

Verwantje wäörd

• help, hulp
• biestaon

Zagswies

• Det help ich tich/uch haope: Det haop ich ouch.
• de lèste man de zak op helpe: es lèsten eweggaon
• emes haar helpe: emes zoea oetmoelen of slaeg gaeve det t'r zien óngewins gedraag aaflieërt, emes mores lieëre (lètterlik: emes nao de linkse kantj helpe)
• 'n handj helpe: emes örges mit helpe
• Spraekendje luuj zeen te helpe: Wen me door anger luuj oete noead gehaoldj wiltj waere, mót me kalle; door te zwiege krieg me nieks vaerdig.
• Ich zal dich helpe! = Doe zóls duchtig get slaeg kriege! (gebroek es dreigement, dökker veuraafgegange door Wach mer!)
• zich good kónnen helpe: genóg geldj höbbe veur sónger zörg te kónne laeve
• zich laoten helpe:
  1. toestaon hulp te kriege van emes anges
  2. (euverdrechtelik) 'ne medischen ingreep óngergaon

     Geer kóntj uch 't bèste laoten helpe veur dit spataore.

Vermeljing

• Bakkes, Pierre: Mofers Waordebook, Stichting Mofers Waordebook (2007); p. 155.

Verveuging

		ich		doe		det		veer		geer		zie		deilwaord
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
hujigen tied	sjrif	help		hulps		hulp		helpe	helpen	help		helpe	helpen	helpendj
	IPA	/hǽl̥p/	/hǽlb/	/hǿl̥ps/	/hǿlbz/	/hǿl̥p/	/hǿlb/	/hǽl̥pe/	/hǽl̥pen/	/hǽl̥p/	/hǽlb/	/hǽl̥pe/	/hǽl̥pen/	/hǽl̥peɲɟ/
vergangen tied	sjrif	hólp †halp		hólps †halps		hólp †halp		hólpe	hólpen	hólp		hólpe	hólpen	gehólpe	gehólpen
	IPA	/hʊ́l̥p/ /hál̥p/	/hʊ́lb/ /hálb/	/hʊ́l̥ps/ /hál̥ps/	/hʊ́lbz/ /hálbz/	/hʊ́l̥p/ /hál̥p/	/hʊ́lb/ /hálb/	/hʊ́l̥pə/	/hʊ́l̥pən/	/hʊ́l̥p/	/hʊ́lb/	/hʊ́l̥pə/	/hʊ́l̥pən/	/ɣə'hʊ́l̥pə/	/ɣə'hʊ́l̥pən/
vergangen tied (kónjunktief)	sjrif	hólp		hólps		hólp		hólpe	hólpen	hólp		hólpe	hólpen	gehólpe	gehólpen
	IPA	/hʊ́l̥p/	/hʊ́lb/	/hʊ́l̥ps/	/hʊ́lbz/	/hʊ́l̥p/	/hʊ́lb/	/hʊ́l̥pə/	/hʊ́l̥pən/	/hʊ́l̥p/	/hʊ́lb/	/hʊ́l̥pə/	/hʊ́l̥pən/	/ɣə'hʊ́l̥pə/	/ɣə'hʊ́l̥pən/
gebi-jjendje wies	sjrif			help!				helpe-v'r		helptj!
	IPA			/hǽl̥p/	/hǽlb/			/hǽl̥pever/		/hǽl̥pc/	/hǽlbɟ/
substantivering		infinitief		gerundium I		gerundium II		supinum				participium
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal		liaison		radikaal		liaison
	sjrif	helpe	helpen	gehelp ó		helpe	helpen	helpentaere		helpentaeren		gehelpe		gehelpen
	IPA	/hǽl̥pe/	/hǽl̥pen/	/ɣə'hǽl̥p/	/ɣə'hǽlb/	/hǽl̥pe/	/hǽl̥pen/	/hǽl̥pen̥'tɛ̀:re/		/hǽl̥pen̥'tɛ̀:ren/		/ɣə'hǽl̥pe/		/ɣə'hǽl̥pen/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: helpe

Albanees: ndihmoj(sq:) Frans: aider(fr:) Fries (Westerlauwers): helpe Grieks (nuuj): βοηθάω(el:) Ieslandjs: hjálpa(is:) Ingels: help(en:) Japans: 手伝う(ja:) Koreaans: 도와주다(ko:), 돕다(ko:), 위하다(ko:)

Nederlandjs: helpen(nl:) Portegees: ajudar(pt:) Pruus: helfen Sjinees: 佽(zh:), 倗(zh:), 贊(zh:) Spaans: ayudar(es:), auxiliar Tagalog: tumulong(tl:) Zweeds: hjälpa

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

helpe ó /hǽl̥pe/

1. (gerundium) gerundium II van helpe
   

Raod

Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.

Aafbraeking

• hel-pe

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	helpe	helpen	—
	IPA	/hǽl̥pe/	/hǽl̥pen/	—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	helpe	helpen	—
	IPA	/hǽl̥pe/	/hǽl̥pen/	—

Wirkwaord

Neet-lemma

helpe /hǽl̥pe/

1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van helpe
2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van helpe

Aafbraeking

• hel-pe

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

helpe /hǽl̥pe/

1. (neet-lemma) mieëvaadsvorm van help

Aafbraeking

• hel-pe