kume

Algemein Gesjreve Limburgs

Wirkwaord

kume (Nederlands: steunen, kreunen, zuchten, kortademig zijn)

• Mofers: ku\me (kuu\mp, kuu\mdje, gekuu\mb)

Sinneniem

• (deils) zuchte

Verveuging

kuump, kuumde, gekuump

Mofers

Wirkwaord

Lemma

kume /kʉ̜̀:mə ~ kʉ̜́:mə/

1. (óneuvergenkelik) kreftig en huuerber oetaome (wie van pien, inspanning of erger)

   Kuum neet zoea hel ofwens te-n 'nt wirke bös!

   Ich mót mich effekes get röste, went ich bön al de gansen daag 'nt kume.

2. (óneuvergenkelik) huuerbaar kruuene (gezag van luuj)

Raod

Bakkes zaet det dit waord sleiptuuenig is, meh veer huueren 't allein stoeattuuenig.

Aafbraeking

• ku-me

Synonieme

• [2] kerme, zuchte

Aafleijinge

• kuum

Verwantje wäörd

• gechte, kruuene

Verveuging

		ich		doe		det		veer		geer		zie		deilwaord
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
hujigen tied	sjrif	kuum		kuums		kuump		kume	kumen	kuumtj ↓kuump		kume	kumen	kumendj
	IPA	/kʉ̜̀:m/		/kʉ̜̀:m̥s/	/kʉ̜̀:mz/	/kʉ̜̀:m̥p/	/kʉ̜̀:mb/	/kʉ̜̀:mə/	/kʉ̜̀:mən/	/kʉ̜̀:m̥c/ /kʉ̜̀:m̥p/	/kʉ̜̀:mɟ/ /kʉ̜̀:mb/	/kʉ̜̀:mə/	/kʉ̜̀:mən/	/kʉ̜̀:məɲɟ/
vergangen tied	sjrif	kuumdje	kuumdjen	kuumdjes		kuumdje	kuumdjen	kuumdje	kuumdjen	kuumdje	kuumdjen	kuumdje	kuumdjen	gekuumb gekuump
	IPA	/kʉ̜̀:mɟə/	/kʉ̜̀:mɟən/	/kʉ̜̀:mɟəs/	/kʉ̜̀:mɟəz/	/kʉ̜̀:mɟə/	/kʉ̜̀:mɟən/	/kʉ̜̀:mɟə/	/kʉ̜̀:mɟən/	/kʉ̜̀:mɟə/	/kʉ̜̀:mɟən/	/kʉ̜̀:mɟə/	/kʉ̜̀:mɟən/	/ɣə'kʉ̜̀:mb/
gebi-jjendje wies	sjrif			kuum!				kume-v'r		kuumtj!
	IPA			/kʉ̜̀:m/				/kʉ̜̀:məvər/		/kʉ̜̀:m̥c/	/kʉ̜̀:mɟ/
substantivering		infinitief		gerundium I		gerundium II		supinum				participium
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal		liaison		radikaal		liaison
	sjrif	kume	kumen	gekuum ó		kume	kumen	kumentaere		kumentaeren		gekume		gekumen
	IPA	/kʉ̜̀:mə/	/kʉ̜̀:mən/	/ɣə'kʉ̜̀:m/		/kʉ̜̀:mə/	/kʉ̜̀:mən/	/kʉ̜̀:mən̥'tɛ̀:re/		/kʉ̜̀:mən̥'tɛ̀:ren/		/ɣə'kʉ̜̀:mə/		/ɣə'kʉ̜̀:mən/

In anger spraoke

[1]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: kume en zuchte

Frans: soupirer Ingels: sigh(en:) Nederlandjs: zuchten Pruus: seufzen Sjinees: 喟(zh:), 吁(zh:), 惋(zh:)

Slowaaks: achkať Spaans: suspirar Viëtnamees: thở dài(vi:) Zweeds: sucka

[2]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: kume
• Nederlandjs: kreunen^(nl:), steunen
• Sjinees: 嘆^(zh:), 唏^(zh:)

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

kume ó /kʉ̜̀:mə/

1. (gerundium) gerundium II van kume
   

Raod

Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.

Aafbraeking

• ku-me

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	kume	kumen	—
	IPA	/kʉ̜̀:mə/	/kʉ̜̀:mən/	—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	kume	kumen	—
	IPA	/kʉ̜̀:mə/	/kʉ̜̀:mən/	—

Wirkwaord

Neet-lemma

kume /kʉ̜̀:mə/

1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van kume
2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van kume

Aafbraeking

• ku-me

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

kume /kʉ̜̀:mə/

1. (neet-lemma) mieëvaadsvorm van kuum

Aafbraeking

• ku-me