laote

Algemein Gesjreve Limburgs

Wirkwaord

(zich) laote (Nederlands: laten, zich laten bijv. zich laten doen, zich laten rijden)

• Mofers: lao\te (lieë\tj / luue\tj, lee\t, le\te, gelao\te)

Verveuging

leut, loot, gelaote

Wirkwaord

laote (Nederlands: loten)

• Mofers: lao~te (lao~tj, lao~tdje, gelao~tj)

Verveuging

laot, laotde, gelaot

Mofers

Wirkwaord

Lemma

laote [sterk] /lɒ̀:tə/

1. (modaal) veroearzake det get gebeurt, daoveur zorge det get gedaon wuuert

   Doe mós tich de wage laote make.

2. (modaal) toestaon det get gebeurt

   Hae haet zich d'n hóndj laoten aafpakke.

3. (euvergenkelik) get neet doon

   Laot det! Doe höbs dae miens al zat lestig gevalle vandaag.

4. (euvergenkelik) get neet verangere

   Laot det meh wie 't is; dao is nieks aan te doon.

   Laot die sprei meh van 't bèd.

5. (euvergenkelik) örges eweggaon sónger emes of get mit te numme

   Die höbbe dem in Frankriek gelaote.

6. (modaal) wuuert gebroek es 'n vervanging vannen hortatief veur emes aan te späöre get te doon

   Laote-v'r gaon vèsse.

   Laot ich neet mirke des te dich oete sjoeal stiks.

7. (synoniem) (euvergenkelik) (ajerwèts) anger waord veur verkoupe

   Die leten häör det hoes veur nieks bekans.

Aafbraeking

• lao-te

Aafleijinge

• gelaote
• aaflaote, achterlaote, baovelaote, doorlaote, euverlaote, eweglaote, inlaote, loslaote, mitlaote, naolaote, neerlaote, oetlaote, oplaote, toelaote, verlaote, vrielaote, weglaote
• laotjloupe, laotj 't uch smake

Zagswies

• alles oete henj laote valle: alle werk inne steek laote veur get plezerigs te gaon doon
• Det is ei doon en laote (naodrök op ei): Det is 'n väöls te lestig meneer veur mit einanger óm te gaon.
• de tóng heim höbbe laote ligke: neet väöl zègke, neet väöl kalle
• Doe mós laeven en laote laeve: Geneet van 't laeve, meh gón anger luuj ouch get.
• Dooch/doot waas se neet laote kóns: Es emes dit taenge dich zaet dan höbs se neet de steun van dem ziene kantj; hae zal dich neet helpe, meh dich waal 't laote doon.
• emes besjeid laote wete: emes laote wete wie get in zie werk zal gaon
• emes laote veur waat t'r is: emes in zie waeze laote
• emes/get mit vree laote: emes/get mit rös laote
• get oete kop laote: zich get neet veurgenómmen höbbe
• Laot tich det gezag zeen. / Laotj uch det gezag zeen. (naodrök op gezag) = Aksepteer det ónaangenaam besjeid meh.
• Laot staon det ... (naodrök op staon): Óm meh gaar neet daovan te spraeke det ... (guuef aan det de verwachting is det get zeker neet geit gebeure)

  Dae bekiek tich neet èns, laot staon det t'r dich hulp.

• 't Is 'n kwestie van laeven en laote laeve: Me mót anger luuj ouch get gunne.
• 't Lieëtj/leet zich (neet) doon: 't Is/waas neet oetveurbaar of haolbaar.
• zich get neet laoten aangaon (naodrök op aangaon): doon ofwen m'n örges nieks mit te maken haet
• zich laoten helpe:
  1. toestaon hulp te kriege van emes anges
  2. (euverdrechtelik) 'ne medischen ingreep óngergaon

     Geer kóntj uch 't bèste laoten helpe veur dit spataore.

• zich laote leie wie e reets geitje: al drek opvolge sónger taenge te spraeken of get te bevraoge

Verveuging

		ich		doe		det		veer		geer		zie		deilwaord
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
hujigen tied	sjrif	laot		luuets		luuetj		laote	laoten	laotj		laote	laoten	laotendj
	IPA	/lɒ̀:t/	/lɒ̀:d/	/lʉ̜̀ɛ̯̈ts/	/lʉ̜̀ɛ̯̈dz/	/lʉ̜̀ɛ̯̈c/	/lʉ̜̀ɛ̯̈ɟ/	/lɒ̀:tə/	/lɒ̀:tən/	/lɒ̀:c/	/lɒ̀:ɟ/	/lɒ̀:tə/	/lɒ̀:tən/	/lɒ̀:təɲɟ/
vergangen tied	sjrif	leet		leets		leet		lete	leten	leetj		lete	leten	gelaote	gelaoten
	IPA	/lè:t/	/lè:d/	/lè:ts/	/lè:dz/	/lè:t/	/lè:d/	/lè:te/	/lè:ten/	/lè:c/	/lè:ɟ/	/lè:te/	/lè:ten/	/ɣə'lɒ̀:tə/	/ɣə'lɒ̀:tən/
kónjunktief	sjrif	lieët		lieëts lieës		lieëtj		lieëte	lieëten	lieët lieëtj		lieëte	lieëten	—
	IPA	/lìæ̯̈t/	/lìæ̯̈d/	/lìæ̯̈ts/ /lìæ̯̈s/	/lìæ̯̈dz/ /lìæ̯̈z/	/lìæ̯̈c/	/lìæ̯̈ɟ/	/lìæ̯̈te/	/lìæ̯̈ten/	/lìæ̯̈t/ /lìæ̯̈c/	/lìæ̯̈d/ /lìæ̯̈ɟ/	/lìæ̯̈te/	/lìæ̯̈ten/	—
gebi-jjendje wies	sjrif			laot!				laote-v'r		laotj!
	IPA			/lɒ̀:t/	/lɒ̀:d/			/lɒ̀:təvər/		/lɒ̀:c/	/lɒ̀:ɟ/
substantivering		infinitief		gerundium I		gerundium II		supinum				participium
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal		liaison		radikaal		liaison
	sjrif	laote	laoten	gelaot ó		laote	laoten	laotentaere		laotentaeren		gelaote		gelaoten
	IPA	/lɒ̀:tə/	/lɒ̀:tən/	/ɣə'lɒ̀:t/	/ɣə'lɒ̀:d/	/lɒ̀:tə/	/lɒ̀:tən/	/lɒ̀:tən̥'tɛ̀:re/		/lɒ̀:tən̥'tɛ̀:ren/		/ɣə'lɒ̀:tə/		/ɣə'lɒ̀:tən/

Raod

De kónjunktief kan zowaal innen hujigen es inne vergangen tied waere gebroek. De vörm lieëtj en lieëts innen twieëdjen en derdje persoean kómme mieë veur es luuetj en luuets en zeen meugelikerwies ouch de oearsprunkelike vörm. Bakkes guuef aan det lieëts d'n twieëdje-persoeansvorm veuren hujigen tied is en laot ouch veure derdje persoean gebroek wuuert. Det lèste wuuert neet gehuuerd en ouch neet óngerstiep door Bakkes zie matterjaal, wo lieëtj gebroek wuuert.

In anger spraoke

[2]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: laote

Gotisch: 𐌻𐌴𐍄𐌰𐌽(got:) Grieks (nuuj): αφήνω(el:) Ieslandjs: láta(is:) Ingels: let(en:) Nederlandjs: laten(nl:)

Pruus: lassen Spaans: dejar(es:) Viëtnamees: cho(vi:) Zweeds: låta

[3]

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: laote

Frans: laisser Grieks (nuuj): αφήνω(el:) Ingels: leave(en:) Koreaans: 말다(ko:) Nederlandjs: laten(nl:)

Pruus: lassen Spaans: dejar(es:) Viëtnamees: để(vi:) Zweeds: låta

Wirkwaord

Lemma

laote [zwaak] /lɒ́:tə/

1. (óneuvergenkelik) toeval de oetkóms laote bepaole, wie door 't trèkke van läötjes

   Veer mótte gaon laoten ómme bèste plaatse.

2. (óneuvergenkelik) (specefiek) [1] veure milletaeren deens

Aafbraeking

• lao-te

Aafleijinge

• gelaot, laoteling, laoterie, laoting
• inlaote, mitlaote, oetlaote, verlaote

Samestèlling

• laot + -e

Zagswies

• laoten óm get

Verveuging

		ich		doe		det		veer		geer		zie		deilwaord
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison
hujigen tied	sjrif	laot		laots		laotj		laote	laoten	laotj		laote	laoten	laotendj
	IPA	/lɒ́:t/	/lɒ́:d/	/lɒ́:ts/	/lɒ́:dz/	/lɒ́:c/	/lɒ́:ɟ/	/lɒ́:tə/	/lɒ́:tən/	/lɒ́:c/	/lɒ́:ɟ/	/lɒ́:tə/	/lɒ́:tən/	/lɒ́:təɲɟ/
vergangen tied	sjrif	laotdje	laotdjen	laotdjes		laotdje	laotdjen	laotdje	laotdjen	laotdje	laotdjen	laotdje	laotdjen	gelaotj
	IPA	/lɒ́:ɟə/	/lɒ́:ɟən/	/lɒ́:ɟəs/	/lɒ́:ɟəz/	/lɒ́:ɟə/	/lɒ́:ɟən/	/lɒ́:ɟə/	/lɒ́:ɟən/	/lɒ́:ɟə/	/lɒ́:ɟən/	/lɒ́:ɟə/	/lɒ́:ɟən/	/ɣə'lɒ́:c/	/ɣə'lɒ́:ɟ/
gebi-jjendje wies	sjrif			laot!				laote-v'r		laotj!
	IPA			/lɒ́:t/	/lɒ́:d/			/lɒ́:təvər/		/lɒ́:c/	/lɒ́:ɟ/
substantivering		infinitief		gerundium I		gerundium II		supinum				participium
		radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal	liaison	radikaal		liaison		radikaal		liaison
	sjrif	laote	laoten	gelaot ó		laote	laoten	laotentaere		laotentaeren		gelaote		gelaoten
	IPA	/lɒ́:tə/	/lɒ́:tən/	/ɣə'lɒ́:t/	/ɣə'lɒ́:d/	/lɒ́:tə/	/lɒ́:tən/	/lɒ́:tən̥'tɛ̀:re/		/lɒ́:tən̥'tɛ̀:ren/		/ɣə'lɒ́:tə/		/ɣə'lɒ́:tən/

In anger spraoke

bewirk

• Algemein Gesjreve Limbörgs: laote
• Nederlandjs: loten^(nl:)

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

laote ó /lɒ̀:tə/ (sterk)

1. (gerundium) gerundium II van laote
   

Raod

Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.

Aafbraeking

• lao-te

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	laote	laoten	—
	IPA	/lɒ̀:tə/	/lɒ̀:tən/	—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	laote	laoten	—
	IPA	/lɒ̀:tə/	/lɒ̀:tən/	—

Zelfstenjig naamwaord

Neet-lemma

laote ó /lɒ́:tə/ (zwaak)

1. (gerundium) gerundium II van laote
   

Raod

Deze vorm (gerundium II taenge I) geldj es (neutraal) spraokgebroek sónger negatieve bieklank.

Aafbraeking

• lao-te

Verbuging

		inkelvaad		mieëvaad
		radikaal	liaison	radikaal	liaison
nom.	sjrif	laote	laoten	—
	IPA	/lɒ́:tə/	/lɒ́:tən/	—
dim.	sjrif	—		—
	IPA	—		—
dat.	sjrif	laote	laoten	—
	IPA	/lɒ́:tə/	/lɒ́:tən/	—

Wirkwaord

Neet-lemma

laote /lɒ̀:tə/ (sterk)

1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van laote
2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van laote

Aafbraeking

• lao-te

Wirkwaord

Neet-lemma

laote /lɒ́:tə/ (zwaak)

1. (neet-lemma) mieëveljigen ieëste-persoeansvorm (veer) innen hujigen tied van laote
2. (neet-lemma) mieëveljigen derdje-persoeansvorm (zie) innen hujigen tied van laote

Aafbraeking

• lao-te