Аполон

Аполон или Феб (старогрчки: Ἀπόλλων = „уништувач“ или „човек-јаболко“) во старогрчката митологија а подоцна и во римската бил еден од дванаесетте главни божества на Олимп, заштитник на земјата, пролетта, ловот, младината, музиката, поезијата, пророците, танцот, морето, светлоста и сонцето, предводник на музите. За неговото раѓање постојат повеќе варијанти, а најчестата е онаа според која се раскажува дека е син на Зевс и Лета (или Латона кај Римјаните), брат близнак на божицата Артемида^[1] (кај Римјаните Дијана). Митот раскажува дека Аполон и Артемида биле плод од вонбрачната врска на Зевс и Лета и кога божицата Хера разбрала за тоа многу се налутила и, сакајќи да ѝ се одмазди на Лета, ѝ забранила да ги роди на било која земја, било тоа континент или остров. Очајна, Лета талкала сè додека не стигнала до островот Делос кој, согласно митот, не бил целосно прицврстен за почвата и така токму таму, Лета можела да го роди Аполон.^{[2] [3]}

Римска копија од оригиналот на Поликлет од 5 век п.н.е.

Apollo sauroctonus, римска копија во Лувр

Аполон со лира, еден од неговите симболи, претставен преку статуа од 1 век.

Глава на Аполон, мермер, римска копија на оригинал од 4 век п.н.е.

Култот кон Аполон

Култот кон богот Аполон се негувал во бројни места во грчкиот и римскиот свет од кои најпознатото е секако Делфи. За разлика од другите божества кои имале соодветни еквиваленти во римската митологија, овој бог бил директно преземен од Старите Грци. Така на пример, за време на Втората пунска војна биле воведени олимписки игри во чест на богот Аполон, а култот бил засилен во времето на императорот Август кој, за да ја зацврсти власта, тврдел дека води потекло токму од Аполон.

Во етрурската митологија можно е да се најде некоја врска меѓу Аполон и етрурскиот бог на громовите, Аплу или Апуло. Сепак, сѐ уште не е сосем јасно дали Етрурците го презеле овој бог од старогрчката митологија.

Аполон како тема во уметноста

• „Аполон и Марсија“ - песна на полскиот поет Збигњев Херберт.^[4][5]
• „Аполон во снегот“ - песна на рускиот поет Александар Кушнер.^[6]