Боранија

Боранија — незрели мешунки на разни сорти на гравот (Phaseolus vulgaris)^[1][2] кои можат да бидат зелени или во други бои.

Мешунки на стебло

Зготвена исечена боранија

Во кулинарството

Боранија, зелена, сирова

Хранлива вредност на 100 g (3.5 oz)
Енергија	131 kJ (31 kcal)
Јаглехидрати	6.97 г
Влакна	2.7 г
Масти	0.22 г
Протеини	1.83 г
Витамини и минерали Витамини Количина %ПДВ† Витамин А (екв.) 4% 35 μg Тиамин (Б1) 7% 0.082 mg Рибофлавин (Б2) 8% 0.104 mg Ниацин (Б3) 5% 0.734 mg Пантотенска киселина (Б5) 5% 0.225 mg Витамин Б6 8% 0.141 mg Фолат (Б9) 8% 33 μg Витамин Ц 14% 12.2 mg Витамин К 12% 14.4 μg Минерали Количина %ПДВ† Калциум 3% 37 mg Железо 6% 1.03 mg Магнезиум 6% 25 mg Манган 9% 0.216 mg Фосфор 3% 38 mg Калиум 7% 211 mg Цинк 2% 0.24 mg
Други состојки	Количина
Флуорид	19 µг
Боранија на базата на USDA
†Процентите се проценети врз основа на препораките во САД за возрасни,[3] освен за калиум, кој се проценува врз основа на експертските препораки на Националните академии.[4]

Боранијата се огледува ширум целиот свет. Се продава свежа, конзервирана и замрзната. Се пригодвува со барење, варење, пржење или печење.

Растението има висока концентрација на лектини кои можат да бидат штетни ако се внесуваат во големи количества без да бидат добро зготвени.

Во боранијата се среќава и флавинолот миквелијанин (кверцетински 3-O-гликуронид).^[5]

Одгледување

Боранијата се одгледува во два главни облика: ниски и високи сорти..^[6]

Ниските се грмушести, високи од 1-1,5 м и немаат потреба од потпора. Созреваат бргу, веднаш даваат плод и потоа престануваат да раѓаат.

Високите пак растат исправено, а стеблата им се извиени на притки како ползавци.

Сорти

Во светот се познати преку 130 сорти боранија.^[7] Мешунките можат да бидат зелени, бледожолти, виолетови, црвени или со шарени траги. По облик можат да бидат шилести, тркалезни или широки.

Мешунките кај многу (иако не сите) сорти имаат цврста жила долж мешунката која се отстранува пред готвењето поради жилавоста или се избегнува со сецкањето на мешунката.

Најзастапени сорти во Македонија се следниве (по азбучен ред):^[8]

• италијанска боранија
• кинеска боранија
• лоди
• нерина
• тибер
• унидор
• фруидор
• шумадинка

Производство

Конзервирана боранија во тегли

Зготвена боранија со грашок

Република Македонија има значајно производство на боранија, со речиси 10.947 тони во 2007 г., што сепак претставува пад споредено со 15.308 тони во 1995 и 19.423 тони во 1992 г.^[9]

Според Организацијата за исхрана и земјоделство на ООН (ФАО), во 2012 г. најголеми произведувачи на боранија (во тони) се следниве земји:^[10]

Место	Земја	Производство (во тони)
1	НР Кина	16.200.000
2	Индонезија	871.170
3	Индија	620.000
4	Турција	614.965
5	Тајланд	305.000
6	Египет	251.279
7	Шпанија	165.400
8	Италија	134.124
9	Мароко	133.744
10	Бангладеш	94.356
	Цел свет	20.742.857

Поврзано

• Грав
• Мешунки