Деци-

Деци- (симбол: д, меѓун. d) — претставка за единици во метричкиот SI-систем кој означува множител од една десеттина, односно десетти дел од единицата. Предложен е во 1793^[1] и усвоена во 1795 г. Доаѓа од латинскиот поим decimus, што значи „десетина“. Во 1960 г. претставката е воведена во Меѓународниот систем на мерни единици (SI).^[2][3]

Претставката често се користи за единицата децилитар (дл) за пијалаци и состојки во готвењето. Дециметарот (дм) изразува должина во математиката, иако е помалку застапен во секодјевниот живот. Во инженерството е застапен децибелот, со кој се изразува моќта/јачината на звукот и електричното засилување.

Пример

• Пречникот на еден компактен диск изнесува 12 сантиметри или 1,2 дециметри.^[4]

SI-претставки п р у

Претставка Макед. симбол Меѓун. симбол 1000m 10n Десетично Кратка скала Долга скала (во Македонија) Воведена квета Кв Q 100010 1030 1000000000000000000000000000000 нонилион квинтилион 2022 рона Р R 10009 1027 1000000000000000000000000000 октилион квадрилијарда 2022 јота Ј Y 10008 1024 1000000000000000000000000 септилион квадрилион 1991 зета З Z 10007 1021 1000000000000000000000 секстилион трилијарда 1991 екса Е E 10006 1018 1000000000000000000 квинтилион трилион 1975 пета П P 10005 1015 1000000000000000 квадрилион билијарда 1975 тера Т T 10004 1012 1000000000000 трилион билион 1960 гига Г G 10003 109 1000000000 билион милијарда 1960 мега М M 10002 106 1000000 милион 1960 кило к k 10001 103 1000 илјада 1795 хекто х h 10002/3 102 100 сто 1795 дека да da 10001/3 101 10 десет 1795 10000 100 1 еден – деци д d 1000−1/3 10−1 0,1 десетина 1795 санти с c 1000−2/3 10−2 0,01 стотина 1795 мили м m 1000−1 10−3 0,001 илјадатина 1795 микро μ μ 1000−2 10−6 0,000001 милионтина 1960 нано н n 1000−3 10−9 0,000000001 билионтина милијардитина 1960 пико п p 1000−4 10−12 0,000000000001 трилионтина билионтина 1960 фемто ф f 1000−5 10−15 0,000000000000001 квадрилионтина билијардитина 1964 ато а a 1000−6 10−18 0,000000000000000001 квинтилионтина трилионтина 1964 зепто з z 1000−7 10−21 0,000000000000000000001 секстилионтина трилијардитина 1991 јокто ј y 1000−8 10−24 0,000000000000000000000001 септилионтина квадрилионтина 1991 ронто р r 1000−9 10−27 0,000000000000000000000000001 октилионтина квадрилијартина 2022 квекто кв q 1000−10 10−30 0,000000000000000000000000000001 нонилионтина квинтилионтина 2022