Зета Големо Куче

Зета Големо Куче, или ζ Големо Куче, исто така наречена Фуруд (/ˈfjʊərəd/)^[14] — двоен ѕвезден систем во јужното соѕвездие на Големо Куче. Овој систем има привидна визуелна величина од +3,0, што ја прави една од посветлите ѕвезди во соѕвездието и оттука лесно видлива со голо око. Мерењата на паралаксата од мисијата Хипаркос даваат проценка на растојание од околу 362 светлосни години од Сонцето.^[1] Се оддалечува со радијална брзина од +32км/сек.^[5]

Зета Големо Куче

Местоположба на ζ Големо Куче (заокружено)
Податоци од набљудување Епоха J2000.0      Рамноденица J2000.0
Соѕвездие	Canis Major
Ректасцензија	06ч 20м &1000000000187920400000018,79204с[1]
Деклинација	–30° 03′ &1000000000048120200000048,1202″[1]
Прив. величина (V)	+3.025[2]
Особености
Спектрален тип	B2.5 V[3]
U−B Боен показател	–0.71[2]
B−V Боен показател	–0.195[2]
Променлив тип	можна β Cep[4]
Астрометрија
Радијална брзина (Rv)	+32.2[5] км/с
Сопствено движење (μ)	Рект: +7.32[1] млс/г Дек.: +4.03[1] млс/г
Паралакса (π)	9.00 ± 0.13[1] млс
Оддалеченост	362 ± 5 сг (111 ± 2 пс)
Апсолутна величина (MV)	−2.21[6]
Орбита[7][8]
Период (P)	675 days
Занесеност (e)	0.57
Перицентарска епоха (T)	2.416.508
Аргумент на перицентарот (ω) (споредна)	207°
Полузамав (K1) (главна)	13.5 км/с
Податоци
Маса	7,7 ± 0,2[9] M☉
Полупречник	3.9[10] R☉
Површ. грав. (log g)	4.0[10]
Сјајност	3,603[11] L☉
Температура	18,700[11] K
Вртежна брзина (v sin i)	25[12] км/с
Други ознаки
Фуруд, Пуруд, ζ CMa, Zeta CMa, 1 Canis Majoris, CD−30°3038, FK5 240, HD 44402, HIP 30122, HR 2282, SAO 196698[13]
Наводи во бази
SIMBAD	— податоци

Име

ζ Големо Куче, латинизирано од Zeta Canis Majoris, претставува бајерова ознака на ѕвездата, доделена од германскиот астроном Јохан Бајер во 1603 година.

Традиционалното име Фуруд или Пуруд потекнува од арапскиот збор ألفرود ел-фуруд „осамените“. Ова било ознака што раните арапски поети ја користеле за голем број анонимни ѕвезди. Подоцна арапските астрономи се обиделе да го идентификуваат името со одредени ѕвезди, главно во современите соѕвездија Кентаур и Голуб. Ѕвездите на Голуб биле доделени на Големо Куче во Алмагест, што довело до неодамнешно доделување на името за Зета Големо Куче.^[15]

Суфи ги нарекол овие ѕвезди како ألأغربة ал-ʼагриба „гавраните“.^[16]

Во 2016 година, Меѓународниот астрономски сојуз организирал Работна група за имиња на ѕвезди (РГИЅ) за да ги каталогизира и стандардизира соодветните имиња за ѕвездите^[17]. Првиот билтен на РГИЅ од јули 2016 година^[18] вклучувал табела со првите две серии на имиња одобрени од РГИЅ; во кој бил вклучен и Фуруд.

Својства

Бинарната природа на овој систем првпат ја забележал Г.Е. Педок врз основа на набљудувањата направени во 1906 година од опсерваторијата DO Mills во Чиле.^[19] Таа била потврдена во 1909 година од страна на СА Мичел, користејќи радијални мерења на брзината направени од ФЕ Харфам во 1908 година..^[20] Таа е еднолиниски спектроскопски бинарен систем, што значи дека парот не е поединечно разрешен со телескоп, но гравитационите растројства на невидениот астрометриски придружник може да се забележат со поместувања во спектарот на примарниот предизвикан од Доплеровиот ефект. Парот орбитира околу нивниот заеднички центар еднаш на секои 675 денови со ексцентричност од 0,57.^[8]

Примарната компонента е голема ѕвезда со речиси четири пати поголем полупречник на Сонцето^[9] и речиси осум пати поголема од сончевата маса. Има ѕвездена класификација Б2.5 V,^[3] што значи дека е ѕвезда од главната низа од Б-тип која генерира енергија преку јадреното соединување на водород во неговото јадро. Ѕвездата емитира 3.603 пати^[11] поголема од сончевата сјајност и е сомнителна променлива ѕвезда од типот на Бета Кефеј.^[4] Оваа енергија се зрачи од нејзината надворешна обвивка на делотворна температура од околу 18.700 K^[11], давајќи ѝ синобела нијанса на ѕвезда од типот Б.^[21] Таа е релативно млада за ѕвезда, со проценета старост од 32 милиони години.^[9]

Зета Големо Куче се наоѓа блиску до сончевиот антапекс.