Корез

Корез (француски: Corrèze; окситански: Corresa) — департман во Франција, именуван по реката Корез што минува низ него. Иако нејзината префектура е Тил, најнаселен град е Брив-ла-Гајард. Корез се наоѓа во регионот Нова Аквитанија, на границата со Окситанија и Оверњ-Рона-Алпи.

Корез Corrèze Corresa  (окситански)
Француски департман
Зградата на префектурата во Тил
Знаме Грб
Местоположба на Корез во Франција
Држава	Франција
Регион	Нова Аквитанија
Префектура	Тил
Потпрефектура	Брив ла Гајард Исел
Управа
• Претседател на Департманскиот совет	Паскал Кост[1] (Републиканци)
Површина1
• Вкупна	5.857 км2 (2,261 ми2)
Население (2019)
• Вкупно	240.073
• Ранг	84-ти
• Густина	41/км2 (110/ми2)
Час. појас	СЕВ (UTC+1)
• Лето (ЛСВ)	СЕЛВ (UTC+2)
Број на департманот	19
Најголем град	Брив ла Гајард
Арондисмани	3
Кантони	19
Општини	279
^1 Француски земјиштен регистер, кој ги исклучува естуарите, езерата, водени површини и ледници поголеми од 1 км2.

Во 2019 година, Корез имал население од 240.073,^[2] распределено во 279 општини. Нејзините жители се нарекуваат корезијци (Corréziens) (машки) и корезијки (Corréziennes) (женски). Неговиот INSEE и поштенски код е 19.

Географија

Департманот го сочинува најголемиот дел од Долен Лимузен и своето име го должи на реката Корез чиј целокупен тек минува низ средиштето и низ двата главни града, Тил и Брив. Тил е префектура на Корез, а Брив-ла-Гајард е најголемиот град.

Местоположба

Од 2015 година, департманот му припаѓа на регионот Нова Аквитанија. На север, се граничи со департманите Горна Виена и Крез, на исток, со департманите Пиј-де-Дом и Кантал, на југ со оној на Лот и, конечно, на запад со департманот Дордоња.

Геологија и релјеф

Сместено западно од Централниот Масив, се состои од три зони: планини (Montagne), висорамнините и басенот Брив.

Врвот на планините на 977 m на планината Бесу . Нејзината формација на Ренохерцинската зона е доста еродирана.

Платоата имаат длабоки долини кои се упатуваат кон реката Дордоња, при што се образувани водопадите Жимел.

Југозападно од Корез, таложниот слив Брив ужива поповолна клима. Постојат ридови од песочник како Колонж-ла-Руж.

Хидрографија

Низ департманот минуваат неколку реки, како што се Везер, Корез или Дордоња.

Клима

Департманот преминува помеѓу Аквитанија и Централниот Масив, при што постепено се издигнува од сливот Брив до Плато де Милеваш, од каде почнува атлантскиот слив. Овој релјеф ја објаснува широката разновидност на клими на Корез.

Главни градови

Најнаселена општина е Брив-ла-Гајард, префектурата Тил е втора најнаселена. Во 2019 година, имало 7 општини со повеќе од 4.000 жители:^[2]

Општина	Население (2019)
Брив-ла-Гајард	46.330
Тил	14.812
Исел	9.358
Малмор	7.984
Сен-Панталеон-де-Ларш	4.751
Еглетон	4.295
Исак	4.215

Историја

Корез е еден од првичните 83 департмани создадени за време на Француската револуција на 4 март 1790 година. Вклучува дел од поранешната покраина Лимузен (Долен Лимузен).

Во рамките на Корез, железничките планери од деветнаесеттиот век, делумно под влијание на топографијата на департманот, му обезбедиле на Брив ла Гајард добри врски и голем јазол од каде излегувале железнички линии во шест насоки. Железницата пристигнала во 1860 година, во погоден момент, непосредно откако филоксерата ја уништила месната винска индустрија. Новата железница им овозможила на стопанствата во областа околу Брив да се определат за производство на овошје и зеленчук што сега можеле брзо да ги превезат до поголемите населени места во Средна и Јужна Франција. Локално, новото земјоделство го поттикнало развојот, во басенот Брив, на сродни дејности и индустрии како што се производството на џемови и пијалaци, како и дејности за пакување на основа на дрво/хартија.

Демографија

Пописот од 1851 година забележал население од 320.866 жители. Истото останало постојано до крајот на деветнаесеттиот век. Меѓутоа, во текот на дваесеттиот век, Корез ја доживува судбината на многу селски департмани во земјата бидејќи населението постојано опаѓа.

Население во минатото

Година	Нас.	±%
1791	269,767	—
1801	243,654	−9.7%
1806	254,233	+4.3%
1821	273,418	+7.5%
1831	294,834	+7.8%
1841	306,48	+4.0%
1851	320,864	+4.7%
1861	310,118	−3.3%
1872	302,746	−2.4%
1881	317,066	+4.7%
1891	328,151	+3.5%
1901	318,422	−3.0%
1911	309,673	−2.7%
1921	273,808	−11.6%
1931	264,129	−3.5%
1936	262,743	−0.5%
1946	254,574	−3.1%
1954	242,798	−4.6%
1962	237,926	−2.0%
1968	237,858	−0.0%
1975	240,363	+1.1%
1982	241,448	+0.5%
1990	237,908	−1.5%
1999	232,576	−2.2%
2006	240,363	+3.3%
2011	242,454	+0.9%
2016	241,535	−0.4%

Политика

Претседател на Генералниот совет бил Франсоа Оланд од Социјалистичката партија до 2012 година кога бил избран за претседател на Републиката. Жак Ширак долги години бил пратеник од овој департман во Националното собрание.

Партија		места
	Сојуз за народно движење	18
•	Социјалистичка партија	16
•	Француската комунистичка партија	2
•	Разна левица	1

Сегашни претставници во Националното собрание

Изборна единица		Член [3]	Забава
	Прва изборна единица на Корез	Франсис Дибоа	Републиканци
	Втора изборна единица на Корез	Фредерик Мение	Републиканци

Туризам

• 
  Изерш
• 
  Тил
• 
  Болие-сир-Дордоњ
• 
  Колонж ла Руж
• 
  Аржанта

Познати личности

Луѓе кои се родени или значително живееле во Корез:

• Папа Климент VI (1291–1352), 198-ми папа, роден како Пјер Роже во Розје-д'Еглетон
• Папа Инокентиј VI (1295–1362), 199-ти папа, роден како Етјен Обер во Бејсак
• Папа Грогориј XI (1329–1378), 201-ви папа и последен француски папа, роден како Пјер Роже де Бофор во Розје-д'Еглетон
• Пјер Андре Латреј (1762–1833), зоолог и ентомолог
• Робер Нивел (1856–1924), генерал, главен командант на француските сили на Западниот фронт во 1917
• Андре Малро (1901–1976), писател, авантурист и државник, член на Француското движење на отпорот во Корез во текот на Втората светска војна.
• Жак Ширак (1932–2019), пратеник во Националното собрание за Корез (1967–1995), Претседател на Департманскиот совет (1970–1979), Премиер на Франција (1974–1976 и 1986–1988), Градоначалник на Париз (1977–1995) и 22-ри Претседател на Француската Република (1995–2007)
• Франсоа Оланд (1954– ), пратеник од Корез (1988–1993 и 1997–2012), градоначалник на Тил (2001–2008), Претседател на Департманскиот совет (2008–2012), водач на Социјалистичката партија (1997–2008), 24-ти Претседател на Француската Република (2012–2017)

Поврзано

• Кантони во департманот Корез
• Општини во департманот Корез
• Арондисмани во департманот Корез