Крањска

Крањска (словенечки: Kranjska; германски: Krain; италијански: Carniola; унгарски: Krajna) — историски регион кој опфаќа делови од денешна Словенија. Иако како целина повеќе не постои, Словенците кои живеат во поранешните граници на регионот сè уште имаат тенденција да се идентификуваат со неговите традиционални делови Горна Крањска (Горењска), Долна Крањска (Долењска) и во помал степен со Внатрешна Крањска (Нотрањска). Во 1991 година, 47% од населението на Словенија живеело во границите на поранешното Војводство Крањска.

Крањска Kranjska
Историско-географска област
Зградата на покраинското собрание на Крањска во Љубљана, исто така седиште на Регионалниот комитет и гувернерот на Војводството Крањска, денес седиште на Универзитетот во Љубљана
Карта на Крањска од 1791 година
Држава	Словенија
Надм. вис.	&10000000000000400000000400 м

Tрадиционални региони во Словенија.

1. Приморска
2. Крањска: 2а Горењска, 2б Нотрањска, 2в Долењска
3. Корушка
4. Штаерска
5. Прекмурје

Општ опис

Држава на Средновековната Германска Империја во Австрискиот Круг и војводство во наследен посед на Хабсбурговците, подоцна дел од Австриската Империја и на Австроунгарија, регионот бил крунска земја од 1849 година, кога исто така бил поделен на Горењска, Долењска и Нотрањска, до 1918 година. Втората половина на 13 век, нејзиниот главен град бил Љубљана (Лајбах). Претходните господари на Крањска имале свои места во Крањ (Крајнбург) и Камник (Штајн), кои затоа понекогаш се нарекуваат нејзини претходни престолнини. Во денешно време, нејзината територија (во обемот на нејзиното распаѓање) е речиси целосно сместена во Словенија, освен мал дел во северозападна Италија, околу Фузине во Валромана (Бела Печ).^{[1][note 1]} Крањска во нејзиниот краен облик во 1815 година,^[2] опфаќала 9,904 км².^[3] Во 1914 година, пред почетокот на Првата светска војна, имало население од нешто помалку од 530.000 жители, од кои 95% биле Словенци.^[2]

Географија

Низ регионот минуваат Јулиските Алпи и Караванките. Највисоките планински врвови се Нанос, 1,300 м; Времшчица, 1,020 м; Снежник, 1,800 м; и Триглав, 2,800 м. Главните реки се Сава, Тржичка Бистрица, Кокра, Камничка Бистрица, Сора, Љубљаница, Мирна, Крка и Колпа. Позначајни езера се Црно Езеро, Бохињско Езеро, Бледско Езеро и Церкинчко Езеро.

Во близина се наоѓа Љубљанскоto Блато и низа топли и минерални извори што може да бидат најдени во Долењске Топлице, Шмарјешке Топлице и Излаке.^[4]

Земјоделството напредувало повеќе во Горењска отколку во Долењска. Випавската Долина била особено позната по виното и зеленчукот и по својата блага клима. Просечната температура e 13 °C во пролет, 25 °C во лето, 15 °C во есен и -3 °C во зима.

Во 1910 година главните железници биле Јужната, „Принц Рудолф“, Бохињска, Камничка, Долењска и Врхниканската железница. Поважните градови и паланки во регионот биле Камник, Крањ, Тржич, Врхника, Випава, Идрија, Турјак, Рибница, Метлика, Ново Место и Ваче.^[4]

Поврзано

• Битка кај Сисак
• Војводство Крањска
• Знаме на Словенија
• Слава на Војводстово Крањска — енциклопедија
• Историја на Словенија
• Внатрешна Австрија
• Јанез Вајкард Валвазор
• Марка Крањска

Забелешки

1. Во степенот на нејзиното распуштање.