Прицкерова награда

Прицкерова награда за архитектура (англиски: Pritzker Architecture Prize) — награда што се доделува секоја година од задолжбината „Хајат“ во признание за „жив архитект чии изградени дела покажуваат спој од талент, визија и посветеност, чии дела даваат постојан и значаен придонес кон човештвото и изградената околина со својата архитектурата како уметност.“^[1]

Прицкерова награда за архитектура
Лице на медалот
Опис	кариера што бележи достигнувања во архитектурата
Покровител	задолжбина „Хајат“
Држава	Соединети Американски Држави
Награда/и	100.000 долари
Прво доделување	1979
Последно доделување	2025
Мрежно место	pritzkerprize.com

Наградата ја вовел претприемачот Џеј Прицкер во 1979 г. а денес за неа е одговорно семејството Прицкер.^[2][3] Ова е водечката награда за архитектура во светот. Таа се доделува „без оглед на националност, расна припадност, вероисповед или идеологија.“

Дел од критериумот за доделување на наградата е иновативниот квалитет на архитектот, како и како и префинетоста на архитектонската мисла со која се остварени делата. Своја улога играат и придонесите кон интеграцијата на добрата употреба на градежна технологија.

Добитникот на наградата прима 100.000 американски долари, но уште поважна е светската слава и понатамошниот интерес од важни клиенти. Прицкеровата награда се смета и за нешто како „Нобелова награда за архитектура.“

Во Скопје постојат низа архитектонски дела од Прицкеровиот лауреат Кензо Танге.

Лауреати

Година	Лауреат	Националност	Пример (год.)		Наводи
1979	Џонсон, ФилипФилип Џонсон	САД		Стаклена куќа (1949)	[4]
1980	Бараган, ЛуисЛуис Бараган	Мексико		Сателитски кули (1957)	[3]
1981	Стерлинг, ЏејмсЏејмс Стерлинг	Обединето Кралство		Историска библиотека Сили (1968)	[5]
1982	Роуч, КевинКевин Роуч	САД		Зграда на Колумбовите Витези (1969)	[2]
1983	Пеј, И. М.И. М. Пеј	САД		Национална уметничка галерија, Источна зграда (1978)	[6]
1984	Мајер, РичардРичард Мајер	САД		Музеј на уметност Хај (1983)	[2]
1985	Холајн, ХансХанс Холајн	Австралија		Музеј Абтајберг (1982)	[2]
1986	Бем, ГотфридГотфрид Бем	Западна Германија		Библиотека на младинскиот центар Иглезија (1968)	[2]
1987	Танге, КензоКензо Танге	Јапонија		катедрала Пресвета Богородица (1964)	[7]
1988	Баншафт, ГордонГордон Баншафт	САД		Библиотека на ретки книги и ракописи Бејнеке (1963)	[2]
1988	Нимаер, ОскарОскар Нимаер	Бразил		Катедрала на Бразилија (1958)	[2]
1989	Гери, ФренкФренк Гери	Канада  САД		Концертна сала „Волт Дизни“ (1999–2003)
1990	Роси, АлдоАлдо Роси	Италија		Музеј Бонефантен (1990)	[8]
1991	Вентури, РобертРоберт Вентури	САД		Национална галерија (Лондон), Сејнзбериево крило (1991)	[9]
1992	Сиза, АлвароАлваро Сиза	Португалија		Португалски павилјон на Експо'98 (1998)	[10]
1993	Маки, ФумихикоФумихико Маки	Јапонија		Токиска гимнастичка сала (1991)	[7]
1994	де Порцампарк, КристијанКристијан де Порцампарк	Франција		Француска амбасада, Берлин (2003)	[11]
1995	Андо, ТадаоТадао Андо	Јапонија		Собирен центар Нагарагава (1995)	[12]
1996	Монео, РафаелРафаел Монео	Шпанија		Палата Курзал (1999)	[13]
1997	Фен, СвереСвере Фен	Норвешка		Норвешки леднички музеј (1991)	[14]
1998	Пијано, РенцоРенцо Пијано	Италија		Меѓународен аеродром Кансај (1994)	[15]
1999	Фостер, НорманНорман Фостер	Обединето Кралство		Милениумски мост (Лондон) (2000)	[13]
2000	Колхас, РемРем Колхас	Холандија		Амбасада на Холандија во Берлин (2003)	[16]
2001	Херцог и де Мерон	Швајцарија		Тејт Модерн (2000)	[17]
2002	Маркат, ГленГлен Маркат	Австралија		Береареа Вотерс Ин (1983)	[18]
2003	Уцон, ЈернЈерн Уцон	Данска		Сиднејска опера (1973)	[19]
2004	Хадид, ЗахаЗаха Хадид	Обединето Кралство  Ирак		Павилјон Мост (2008)
2005	Мејн, ТомТом Мејн	САД		Санфранциска федерална зграда (2007)	[20]
2006	да Роша, Пауло МендесПауло Мендес да Роша	Бразил		Стадион Сера Доурада (1975)	[21]
2007	Роџерс, РичардРичард Роџерс	Обединето Кралство		Лојдова зграда (1986)	[22]
2008	Нувел, ЖанЖан Нувел	Франција		Торе Агбар (2005)	[13]
2009	Цумтор, ПетерПетер Цумтор	Швајцарија		Валски бањи (1996)	[13]
2010	Сеџима, КазујоКазујо Сеџима и Рјуе Нишизава (SANAA)	Јапонија		Музеј на уметноста на XXI век, Каназава (2003)	[13]
2011	Мoура, Едуардо Соуто деЕдуардо Соуто де Мoура	Португалија		Градски стадион, Брага (2004)	[23]
2012	Шу, ВангВанг Шу	Кина		Музеј на Нингбо, Нингбо (2008)	[24]
2013	Ито, ТојоТојо Ито	Јапонија		„Сендајска Медијатека“, Сендај (2001)	[25][26]
2014	Бан, ШигеруШигеру Бан	Јапонија		Центар Помпиду-Мец, Мец (2010)	[27]
2015	Ото, ФрајФрај Ото	Германија		Олимписки стадион, Минхен (1972)	[28][29][†]
2016	Аравена, АлехандроАлехандро Аравена	Чиле		Сијамски кули, Папски католички универзитет на Чиле (2005)	[30][31]
2017	Рафаел Аранда, Карме Пихем и Рамон Вилалта („РЦР Архитектс“)	Шпанија		Библиотека „Сан Антони“, Барселона (2008)	[32]
2018	Доши, Балкришна ВиталдасБалкришна Виталдас Доши	Индија		Индиски институт за деловно раководство, Бангалор	[33]
2019	Исозаки, АратаАрата Исозаки	Јапонија		Кула на уметноста во Мито (1990)	[34]
2020	Фарек, ИвонИвон Фарек и Макнамара, ШелиШели Макнамара	Ирска		Графтонска зграда на Универзитетот „Бокони“ (2007)	[35]
2021	Лакатон, АнАн Лакатон и Васал, Жан-ФилипЖан-Филип Васал	Франција		Национална архитектонска школа во Нант (2009)	[36]
2022	Кере, Диебедо ФрансисДиебедо Франсис Кере	Буркина Фасо  Германија		Центар за земјена архитектура во Мопти, Мали (2010)	[37]
2023	Чиперфилд, ДејвидДејвид Чиперфилд	Обединето Кралство		Нов музеј, Берлин (1997–2009)	[38]
2024	Рикен Јамамото	Јапонија		Уметнички музеј Јокосука, Канагава, Јапонија (2007)
2025	Љу Ѓакуен	Кина		Западно Село, Ченгду, Кина

Белешки

^† Посмртна награда.

Поврзано

• Список на награди за архитектура