Сирдарска есетра
видови риби From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Сирдарска есетра (Pseudoscaphirhynchus fedtschenkoi) или лопатоносна сирдарска есетра — вид риба од семејството Есетри (Acipenseridae). Се среќава во Казахстан, Таџикистан и Узбекистан, каде што е ендемска во реката Сир Дарја и, пред нејзиното истекување, во Аралското Море. Поради губењето на местото за размножување и проектите за изградба на брани по должината на реката, моментално се смета за критично загрозена (можно е да е исчезната ), бидејќи не се пријавени никакви видувања од 1960-тите. Есетрата е меѓу 25-те „најбарани изгубени“ видови кои се во фокусот на иницијативата „Потрага по изгубени видови“ на Re:wild. [5]
Remove ads
Таксономија
Сирдарската есетра припаѓа на родот Pseudoscaphirhynchus, кој е род на есетра ограничен на системите на Аралското Море. Испитувањето за митохондриската ДНК на членовите на родот, објавена во 2020 година, покажало дека родот е монофилетичен и дека другите два вида во родот се поблиски поврзани еден со друг отколку со сирдарската есетра. [6]
Оригиналната класификација за видот предложена од Кеслер го сместува во родот Scaphirhynchus, кој е група есетри кои потекнуваат од Северна Америка, врз основа на неговите морфолошки сличности со членовите на родот. [7]
Етимологија
Видот е именуван по Алексеј Федченко, кој го собрал примерокот од типот од Туркестан во 1871 година.
Remove ads
Опис
Сирдарската есетра се смета за еден од најмалите видови есетра [8] со максимална должина од 30 см (11,8 инчи). [9] [10] Тие достигнуваат вкупна должина до 36 см (14,2 инчи) и стандардна должина од 27 см (10,6 инчи).
Телото на рибата е вретеновидно, со дебел преден дел.
Широката глава завршува со муцка слична на лопатка. Должината на муцката варира значително кај единките, но никогаш не е помала од 3⁄4 од вкупната должина на главата или помалку од 1⁄4 од должината на целото тело до основата на опашната перка. Устата се наоѓа на долната страна од главата и има месести, осумлобусни усни. Имаат четири мустаќи малку оддалечени од предниот дел на устата. Тие немаат реси, и се поставени во закривена линија и се поблиску до устата отколку крајот на муцката. Имаат очи со пречник што не надминува 2 мм.
По телото има пет реда штитови, горниот (дорзален) ред завршува на почетокот на грбната перка, абдоминалните редови завршуваат во основата на вентралните перки (карлични перки), а страничните редови се протегаат до крајот на опашката. Опашката е малку сплескана и е покриена со коскени штитови, а крајот станува долг филамент. Должината на овој филамент е околу од должината на телото на рибата.
Пливачкиот меур на видот е мал и ограничен, што може да се должи на неговиот бентосен начин на живот.
Морфи
Во својата книга од 1962 година, „Слатководни риби на СССР и соседните земји“, Л.С. Берг опишал дека постојат три морфи на видот. [6] Типичниот морф бил опишан како да има долг рострум (муцка) и отсутен или речиси отсутен каудален (опашен) филамент, бревирострумскиот морф бил опишан како да има кратка муцка и долг опашен филамент, а интермедијалниот морф бил опишан како да има подолга муцка и добро развиен опашен филамент. [6]
Remove ads
Распространетост и живеалиште
Видот е ендемски во сливот на реката Сир Дарја и се среќава во Казахстан, Таџикистан и Узбекистан. Се среќава во деловите на реката Сир Дарја низводно од сливот на реката Кара Дарја и реката Чирчик во Узбекистан. Постојат шпекулации дека можеби живее и во големи притоки. Некогаш се среќавал и во Аралското Море, но бил истребен од таа област откако морето се исцедило и станало хиперсолено. [11]
Екологија и однесување
Возрасните единки од видот се бентосни (жители на дното) и се хранат главно со ларви од мушички и други водни безрбетници. [12] Тие се исто така реофилни, што значи дека претпочитаат да живеат во брза вода. Просечната должина на генерација за видот е пресметана на 18 години.
Историја и пад
Првичен опис
Рибата за првпат официјално ја опишал Карл Кеслер во 1872 година, од примероци собрани од Алексеј Федченко во 1871 година. Овие примероци биле собрани од реката Сир Дарја (наречена река Суир-дар во оригиналниот извештај). Според белешките на Кеслер, видот од страна на локалните рибари се сметал за младенче на есетрата од Аралското Море, а не за посебен вид.
Опаѓање
Видот последен пат е виден во Казахстан во 1960-тите. Последното потврдено видување признато од Меѓународниот сојуз за заштита на природата било во 1968 година. Додадена е во Црвената книга на Казахстан, која е илустративна публикација на списоци на ретки и загрозени видови во земјата, во 1978 година. [13] [14]
Причини
Преградувањето, црпењето вода и загадувањето во живеалиштето на есетрата довеле до деградација на живеалиштето. Исцедувањето и хиперсоленоста во Аралското Море предизвикале истребување на рибите од него.
Непотврдени видувања
Постојат неколку пријавени непотврдени случајни ловења на видот од неговото последно потврдено видување. Едно од нив се случило во 2015 година во резервоарот Шардара на реката Сир Дарја во Казахстан, а друго во 2016 година во реката Сир Дарја во близина на границата меѓу Казахстан и Узбекистан. Друго непотврдено ловење се случило во 2017 година.
Анкети
Анкета од 2019 година
Видот бил еден од 25-те избрани од Global Wildlife Conservation (денес познат како Re:wild) за нивната кампања „Изгубени видови“. Таа е една од нивните 10 најбарани слатководни риби во нивната иницијатива „Потрага по изгубени риби“.
Во декември 2019 година, било спроведено казахстанско-американско-руско истражување поддржано од Re:wild на деловите од реката Сир Дарја каде што се случиле непотврдени видувања во 2015 и 2016 година, но не биле пријавени видувања или заробувања. Експедицијата ја водел д-р Берни Кухајда, биолог за водна конзервација во Институтот за конзервација на аквариуми во Тенеси. Други членови на експедицијата биле Алексеј Черњак, раководител на проектот за Евроазиската регионална асоцијација на зоолошки градини и аквариуми, и Дејв Нили, вонреден научник во Институтот за конзервација на аквариуми во Тенеси.
Remove ads
Наводи
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads