Качунки - Wikiwand

Качунка

Crocus sativus
Научна класификација
Царство:	Растенија
Надоддел:	Семеници
Нерангирано:	Скриеносеменици
Нерангирано:	Монокотиледони
Ред:	Шпаргловидни
Семејство:	Перуники
Потсемејство:	Качунки
Род:	Качунки L.
Типски вид
Crocus sativus L.
Видови
Во текстот.

Распространување

Ареалот го вклучува Средоземјето (особено јужна Европа и северна Африка), средна Европа, Мала Азија, Блискиот Исток и средна Азија сè до западна Кина, при што се среќаваат во различни биотопи - степи, ливади (меѓу кои и високопланински) и шуми.

За претставниците од овој род се потребни отворени сончеви станишта и пропуслива почва.

Опис

Луковицата е 3 см во пречник, округла или плосната, облечена во лушпи.

Стебло не се развива.

Листовите се линејни, се појавуваат за време или по цветањето.

Цветовите се единечни, понекогаш 2-3 од една луковица, опкружени со мембранозни лушпи. Околуцветникот е голем, во вид на долга инка, венчето се состои од 6 дела кои преминуваат во долга цилиндрична трубичка. Прашниците се прикачени за вратот на околуцветникот и се пократки од него; прашничките филаменти се кратки; антерите се исправени, линеарни, обично подолги од филаментите. Столпчето е нишковидно со три жига.

Плодовите се од типот на триделни кутијки; семињата се мали и зааглени.

Периодот на цветање е од пролет до есен (кај различните видови).

Според бојата на цветовите, качунките се делат на две групи: жолтоцветни (со жолта до портокалова боја) и синоцветни (со светлолилјакова до темновиолетова боја); се среќаваат и албино форми - почесто кај синоцветните, а поретко кај жолтоцветните.

Remove ads

Систематика

Подрод Crocus
- Секција Crocus
  - Серија Verni
    - Crocus vernus, Crocus tommasinianus, Crocus etruscus, Crocus kosaninii, Crocus baytopiorum
  - Серија Scardici
    - Crocus scardicus, Crocus pelistericus
  - Серија Versicolores
    - Crocus versicolor, Crocus malyi, Crocus imperati, Crocus minimus, Crocus corsicus, Crocus cambessedesii
  - Серија Longiflori
    - Crocus longiflorus, Crocus nudiflorus, Crocus serotinus, Crocus niveus, Crocus goulimyi, Crocus ligusticus** (syn. Crocus medius hort, non Balbis) (Mariotti, 1988)
  - Серија Kotschyani
    - Crocus kotschyanus, Crocus scharojanii, Crocus vallicola, Crocus autranii, Crocus karduchorum, Crocus gilanicus, Crocus ochroleucus
  - Серија Crocus
    - Crocus sativus, Crocus pallasii, Crocus thomasii, Crocus cartwrightianus, Crocus moabiticus, Crocus oreocreticus, Crocus asumaniae, Crocus hadriaticus, Crocus mathewii* (Kerndorff & Pasche, 1994), Crocus naqabensis* (Al-Eisawi, 2001)
- Секција Nudiscapus
  - Серија Reticulati
    - Crocus reticulatus, Crocus veluchensis, Crocus cvijicii, Crocus dalmaticus, Crocus sieberi, Crocus robertianus, Crocus cancellatus, Crocus hermoneus, Crocus abantensis, Crocus angustifolius, Crocus ancyrensis, Crocus gargaricus, Crocus sieheanus, Crocus rujanensis* (Randjelović & al., 1990), Crocus herbertii* (B.Matthew, 2009)
  - Серија Biflori
    - Crocus biflorus, Crocus chrysanthus, Crocus almehensis, Crocus danfordiae, Crocus pestalozzae, Crocus aerius, Crocus cyprius, Crocus hartmannianus, Crocus adanensis, Crocus leichtlinii, Crocus caspius, Crocus kerndorffiorum* (Pasche, 1993), Crocus wattiorum* (Mathew, 1995; 2000), Crocus nerimaniae* (Yüzbasioglu & Varol, 2004)
  - Серија Orientales
    - Crocus korolkowii, Crocus michelsonii, Crocus alatavicus
  - Серија Flavi
    - Crocus flavus, Crocus antalyensis, Crocus olivieri, Crocus candidus, Crocus vitellinus, Crocus graveolens, Crocus hyemalis, Crocus paschei* (Kerndorff, 1993)
  - Серија Aleppici
    - Crocus aleppicus, Crocus veneris, Crocus boulosii
  - Серија Carpetani
    - Crocus carpetanus, Crocus nevadensis
  - Серија Intertexti
    - Crocus fleischeri
  - Серија Speciosi
    - Crocus speciosus, Crocus pulchellus
  - Серија Laevigati
    - Crocus laevigatus, Crocus boryi, Crocus tournefortii
Подрод Crociris
- Crocus banaticus

Remove ads