Големо штипче
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Големото штипче (црновратниот нуркач лат: Podiceps nigricollis), познат во Северна Америка како ушест нуркач, е член на семејството нуркачи на водните птици. Може да се најде на сите континенти, освен во Австралија и на Антарктикот.
2.jpg)
Remove ads
Таксономија
Постојат три подвида:[2]
- P.n. nigricollis се наоѓа од западна Европа до западна Азија (презимува на југ и на запад), во централна и источна Азија и во источна Африка;
- P.n. gurneyi се наоѓа во јужниот дел на Африка;
- P.n. californicus се наоѓа од југозападна Канада низ западен САД. Презимува на југот од Гватемала.
Имињата „црновратен“ и „ушест“, за овој вид упатуваат на пердувите видливи кога птицата е во фаза на парење, во којашто има сосема црн врат и траги на златни пердуви на секоја страна од главата. Името „ушест нуркач" е во употреба речиси еден век пред името „црновратен нуркач“. Второто име е првпат употребено во 1912 година од страна на Ернст Хартерт, во обид да се утврди заедничкото име на видовите во согласност со нивните научни имиња.[3] Називот на родот на овие видови - Podiceps - доаѓа од два латински збора: podicis, што значи „анусот" и pes, што значи „стапало".[4] Ова упатува на допирната точка од нозете на птицата – па до крајниот дел на грбот од неговото тело. Специфичниот епитет nigricollis е латински збор за „црновратен": niger значи „црно“ и collis значи „врат“. Локалното име за овој нуркач во Македонија е: големо штипче.
Remove ads
Опис и опсег
Големото штипче е долго од 28 до 34 сантиметри. Возрасната единка, во лето јасно се препознава по црната глава и врат и жолтите ушни реси. Во зима, овој мал нуркач е бел со оскудно дефинирана црна капа, која го разликува од словенскиот нуркач (Horned Grebe во Америка).
При додворување мажјакот прави весел повик до женката. Овој вид се размножува во вегетативни области на слатководни езера низ Европа, Азија, Африка, северните делови од Јужна Америка и на југозападниот и западниот дел на САД. Североамериканскиот подвид, P. n. californicus е познат како „ушест нуркач“. Овие птици се селат во зима, главно кон Тихоокеанското крајбрежје, каде што тие редовно се движат јужно кон Ел Салвадор; а може да заскитаат до Костарика.[5]
Нуркачот од подвидот Р. n. nigricollis,(големо штипче) од постудените региони, зиме, со многу други европски птици, се преселува во средоземната област. Изолираната јужноафриканската раса, Р. n. gurneyi не се сели. Таа e именувана од страна на јужноафриканскиот орнитолог и автор Остин Робертс во чест на англиските банкари и аматерски орнитолози Џон Хенри Gurney и Џон Хенри Gurney Џуниор .
Големо штипче вон сезона на парење.
Сличниот, ушест нуркач вон сезона на парење, за споредба.
Museum specimen
Remove ads
Поведение
Големото штипче е одличен пливач и нуркач, го гони својот плен под вода, јаде најчесто риби, како и мали ракови, водни инсекти и ларви. Повеќе сака да избега од опасност со нуркање отколку со летање, иако лесно може да се издигне од водата. Како и сите нуркачи, така и големото штипче, се гнезди на работ од водата, додека неговите нозе се поставени назад и не може добро да оди. Вообичаено снесува 2 јајца, а гологлавите млади понекогаш се носени на грбот на возрасните.
Интересно е што големото штипче всушност, поголемиот дел од годината не лета (9-10 месеци), и служи како пример за еден од најнеефикасните летачи меѓу животните. Општо земено, оваа птица избегнува летање по секоја цена и ги чува летовите за долга дистанца - исклучиво за селење. Но, кога се сели, таа може да патува и до 6,000 километри за да стигне до топлите области, кои се користат од страна на неколку други видови.[6]
Поврзано
Наводи
Извори
Надворешни врски
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads