Палмеш

Палмеш (грчки: Καστανούσσα, Кастануса; до 1926 г. Πάλμες, Палмес^[2]) — село во Валовишко, Егејска Македонија, денес во општината Синтика на Серскиот округ, Грција. Сè до 1920-тите било населено со Македонци-муслимани.^[3]

Палмеш Καστανούσσα
Палмеш
Местоположба во областа Палмеш Местоположба на Палмеш во Серскиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 41°16.39′N 22°53.38′E
Земја	Грција
Област	Централна Македонија
Округ	Серски
Општина	Синтика
Општ. единица	Беласица
Надм. вис.	&10000000000000270000000270 м
Население (2021)[1]
• Вкупно	635
Час. појас	EET (UTC+2)
• Лето (ЛСВ)	EEST (UTC+3)

Географија

Селото се наоѓа во северните пазуви на планината Круша.^[4]

Историја

Во Отоманското Царство

Палмеш изборно се наоѓало во јужното подножје на Беласица.^[4] Мештаните претходно биле христијани, кои го примиле исламот во немирни години за да се заштитат.^[3]

Во 1891 г. Георги Стрезов напишал:

„

Палмиш, неколку маала на З од Порој, 6 часа пат по подножјето на Беласица и Круша. Приближно 200 куќи, сите Македонци-муслимани. Зборуваат македонски со мала разлика од Порој;[5] се облекуваат во особена црвена облека-антерија и потури. Доаѓаат на пазар во Порој со риба од Дојранското Езеро.[6]

“

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. Палмеш (Палмешъ) било село со 1.150 Македонци-муслимани.^[7][8]

Во Грција

За време на Првата балканска војна селото е окупирано од бугарска војска, а по Втората балканска војна во 1913 г. е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Таа година селото имало 1.047 жители, а во 1920 г. во него се попишани 988 лица.^[3]

Во 1924 г. жителите, како муслимани, се иселени во Турција по сила на Лозанскиот договор, а на нивно место власта довела грчки колонисти. Во 1928 г. селото е претставено како чисто дојденско со 512 жители (144 семејства).^[9]

След Втората светска војна Палмеш е преместен на југ, јужно од железницата.^[4][10]

Во 1940 г. населението пораснало на 829 жители.^[3] Тоа настрадало во Граѓанската војна и било повлечено во полските села. По војната дел од жителите се вратиле во Палмеш. Нешто подоцна од стратешки причини (како погранично место), селото било повлечено 3 км појужно, во новоизградени куќи близу железницата.^[3]

Месности во Палмеш преименувани со службен указ на 6 јули 1968 г.

Име	Грчки	Ново име	Грчки	Опис
Прокритес Маала	Προκρίτες Μαχαλάς	Ерипија Прокритон	Ερείπια Προκρίτων[11]	урнатините на старото село
Фундуклук[4]	Φουντουκλούκ	Лептокариес	Λεπτοκαρυες[11]	месност на Круша Ј од Палмеш[4]
Дова Тепе[4]	Στενά Δοβά Τεπέ	Дијавасис Кастанусис	Διάβασις Καστανούσσης[11]	возвишение на Круша (394 м) ЈИ од Палмеш и теснец меѓу Круша и Беласица И од Палмеш[4]
Ах Чешме[4]	Άχ Τσεσμέ	Аспри Вриси	Άσπρη Βρύση[11]	извор С од Палмеш[4]
Капер[12]	Κάπερ	Ризомата	Ριζώματα[11]	месност на ССИ од Палмеш[12]
Бубалук Каја[4][12]	Μπουμπαλούκ Βαγιά	Сидироврахос	Σιδηρόβραχος[11]	месност на Беласица на ССИ од Палмеш[4][12]

Население

Преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011	2021
Население	829	649	859	652	597	611	733	592

Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија