Поклоник

Поклоник^[1][2] или аџија^[3][4] — лице кое било на поклонение. Поклоникот на поклонение до поклоненичкото место оди пеш или со користење на превозно средство.

Православна поклоничка во Киевско-печерската лавра, 2011

Крајолик со поклоници, слика од Карл Фридрих Шинкел

Причината за поклонение може да биде наметнато покајание, напор да се добие попустливост, исполнување на завет, специфична намера, духовна созерцание или израз на благодарност. Одредиштето е место кое се смета за свето, како што е црква, храм, светилиште итн. Поклонението било и е тесно поврзано со почитувањето на моштите. Во секуларизираните општества, поклонението се практикува и како облик на пешачење во природа^[5] или зборот поклонение се користи во фигуративна смисла, на пример, „љубителите на уметноста одат на поклонение на документарната изложба“.^[6]

Места за поклонение во древно време

Во старо време, одредени пештери се сметале за свети места. Едно од најпознатите места за поклонение во грчкиот свет бил Храмот на Артемида во Ефес, но често се посетувало и Аполоновото пророчиште во Делфи.

Ерусалим е едно од најважните места за поклонение во светот уште од изградбата на првиот израелски храм. Денес, под израелска управа, градот е повторно отворен за сите вери. Градот е свет за три еднобожни светски вери: Евреите како и христијаните, поради смртта и воскресението на Исус Христос. Муслиманите претпочитаат да ја посетат Куполата на карпата во Ерусалим - покрај нивното поклонение во Мека и Медина, познато како аџилак.

Поклонението во Индија

Џаинистички храм во Палитана

Поклонението игра важна улога и во будизмот – било документирано веќе во 3 век пр. н. е. Култ на реликвии е предаден од 1 век пр. н. е., кој вклучувал реликвии и од Буда и од истакнати монаси (архати). Подоцна, кинески аџии како што се Факсијан (околу 400), Сонгјун (околу 520) и Шјуанцанг (околу 630) го донеле будизмот во Кина од нивните патувања низ северна Индија. Дали Падмасамбхава, полумитскиот основач на будизмот во Тибет, презел сличен аџилак е нејасно. Дури и денес, многу верници одат на поклонение (обично во организирани групни тури) до четирите свети места Лумбини, Бодгаја, Сарнат и Кушинагар во Непал и Северна Индија.

Поклонението во христијанството

Доцна антика и среден век

Поклонички печат на Исидор Хиоски од 6 век

Ширењето на христијанството и изградбата на цркви во Ерусалим, Витлеем и други места во Светата Земја под царот Константин им понудиле на христијанските патници нови одредишта кои послужиле за зајакнување на нивната вера. Најраниот преживеан доказ за ова е Itinerarium Burdigalense, латински список на станици направен од патник од Бордо во 333 година, и извештајот напишан околу 50 години подоцна за патувањето во Светата Земја од страна на Етерија или Егерија, кои дошле од Северна Шпанија или Јужна Франција. Одредиштата на патниците на местото вклучувале места споменати во Стариот и Новиот завет и во вонканонската книжевност, како и монаси и достоинственици кои се сметале за примерни христијани, а подоцна и Крстот Христов, кој, според преданието, бил идентификуван од мајката на Константин, Елена.

Наскоро, жени како благородната римска вдовица Паула и нејзината ќерка Евстохиум, кои припаѓале на кругот околу Јероним Стридонски, како и Меланија Постарата и нејзината внука Меланија Помладата, се населиле во Светата Земја. Рим, како место на погребување на апостолите Петар и Павле, исто така имал слично големо значење. Од 9 век па наваму, Сантјаго де Компостела се приклучил во редот на познати поклонички места, станувајќи лидер во средниот век, првенствено поради неговата одлична инфраструктура со широка мрежа на хостели управувани од манастири. Многу учесници во крстоносните војни во Светата Земја се сметале себеси и за (вооружени) поклоници.

На многу места, била развиена широка инфраструктура специјално за сместување и задоволување на потребите на голем број поклоници. Во доцниот среден век, имало организирани групни тури за поклоници, главно со брод од различни почетни места до Израел.

Реформација

Заедно со други реформатори како што се Улрих Цвингли и Жан Калвин, Мартин Лутер исто така се спротивставил на раширеното поклонение во неговото време, кое било поврзано со суеверие и продажба на индулгенции.^[7] Том Кемписки веќе критички забележал во својата книга „Имитација на Христос“: „Оној што прави многу поклоненија ретко станува свет“. Откако Норвешка го усвоила протестантизмот, поклонението станало казниво со смрт во 1537 година.

Современо време

Наметка и стап на поклоник од Сантјаго 1571 година

Римокатоличката црква, за разлика од протестантите, го одржувала и охрабрувала обичајот на поклонение во светилишта. На пример, Игнатиј Лојолски го опишува своето поклонение во Ерусалим и Рим во својот Запис за поклонението. Вториот ватикански собор ја опишал целата Црква како Божји поклонен народ, цитирајќи го црковниот доктор Августин Хипонски:

Отците-поклоници биле група пуритански дисиденти од Англија кои отпловиле во Америка за да основаат колонија каде што можеле слободно да ја практикуваат својата вера.

Во текот на последните два века, многу места за поклонение на Марија од регионално, национално значење - како што се Алтотинг или Маријацел - или меѓународно значење - како што се Лурд и Фатима - се додадени на старите одредишта за поклонение. Во последните децении, Патот на Свети Јаков сè повеќе се практикува. Вдахновени од ова, се појавиле многу патишта за поклонение до познати светци, како што се Патот на Игнатиј или <i>Елисаветината патека</i>. Покрај овие, постојат безброј други места за поклонение. Повремено, посетителите мотивирани од верата на места кои не се признати како места за поклонение, како што се Марпинген, Херолдсбах или Меѓугорје, исто така се нарекуваат поклоници.

• Христијанско поклонение
• 
  Современ поклоник на шпанскиот пат на Свети Јаков
• 
  Патоказ на поклоничка рута, тука стилизирана школка во Шпанија
• 
  Пример за пасош на поклоник, шпански акредитив дел Перегрино со бројни печати
• 
  Статуа на поклоник на Свети Јаков во Пфулендорф со поклоничка шапка, поклоничка палка, пелерина, поклоничка наметка и поклоничка торба
• 
  Поклоничка фигура пред црквата „Свети Јаков“ во Ротенбург об дер Таубер

Аџилак во исламот

Аџилакот, големото исламско поклонение во Мека во Саудиска Арабија, е задолжително за секој муслиман кој е во можност да го направи патувањето барем еднаш. Други исламски поклоненија, особено гробниците на шиитските имами или суфиските светци, се исто така популарни во исламскиот свет.

• Исламско поклонение
• 
• 
• 

Поврзано

• Поклонение
• Поклоничко место