From Wikipedia, the free encyclopedia
Бүгд Найрамдах Гвиней Улс (Франц: République de Guinée) — Өрнөд Африкийн улс. Атлантын далайд гарцтай Гвиней улс хойд талаараа Гвиней-Бисау, Сенегал, Мали, урд талаараа Кот-д'Ивуар, Либери, Сьерра-Леоне гэх 6 улстай газраар хил залгадаг. Албан ёсоор Гвинейн бүгд найрамдах улс гэж нэрлэгддэг, Африкийн баруун эргийн улс юм. 12.4 сая хүн амтай, 245’860 километр квадрат нутаг дэвсгэртэй. Ерөнхийлөгч нь ард түмнийхээ сонголтын үр дүнд сонгогддог ба төрийн тэргүүн нь засгийн газрын тэргүүн байдаг. Нэг танхимт Гвинейн үндэсний ассамблей нь хууль тогтоох байгууллага бөгөөд гишүүд нь мөн ард түмнийхээ шууд сонголтоор тодордог. Хүн амын 85% лалын шашинтай. 24 угсаатны бүлэгт хамрагддаг. Сургуульд заадаг, засгийн газрын үйл ажиллагаа явагддаг үндсэн хэл нь Франц боловч 24-ээс илүү нутгийн уугуул хэл байдаг. Эдийн засаг нь хөдөө аж ахуй болон эрдэс бүтээгдэхүүнээс ихээхэн хамааралтай. Бокситийн хоёрдахь том үйлдвэрлэгч орон юм, алт болон алмаазны хадгаламж ихтэй. 2014 оны эбола вирусын цөм байсан.
Бүгд Найрамдах Гвиней Улс | |
---|---|
Төрийн дуулал: Liberté (Франц) "Эрх чөлөө" | |
Нийслэл ба томоохон хот | Конакри 9°31′N 13°42′W |
Албан ёсны хэл | Франц хэл |
Угсаатны бүлгүүд ([1]) |
|
Шашин (2014)[2] | |
Ард түмний нэршил | Гвинейчүүд |
Төр засаг | Нэгдмэл бүгд найрамдах улс (цэргийн хунт) |
• Түр Ерөнхийлөгч ба ҮЭХХ-ны дарга | Мамади Думбуя |
• Ерөнхий Сайд | Бернар Гому |
Хууль тогтоох байгууллага | Үндэсний Шилжилтийн Зөвлөл[3] |
Тусгаар тогтнол | |
• Францаас | 10 сарын 2, 1958 |
• Бүгд Найрамдах Улс | 10 сарын 2, 1958 |
• 4-р үндсэн хууль | 10 сарын 2, 1958 |
• Хоёрдугаар бүгд найрамдах улсын өдөр | 4 сарын 3, 1984 |
• 2021 оны Гвинейн төрийн эргэлт | 9 сарын 5, 2021 |
Газар нутаг | |
• Нийт | 245,857 км2 (77) |
• Усны эзлэх талбай (%) | бага |
Хүн ам | |
• 2023 тооцоо | 13,607,249[4] (75) |
• Нягтаршил | 40.9/км2 (164) |
ДНБ (ХАЧТ) | 2022 тооцоо |
• Нийт | ▲ $33.7 billion[5] (142) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲$2,993[5] (166) |
ДНБ (нэрлэсэн) | 2022 тооцоо |
• Нийт | ▲$14.8 тэрбум[5] (140) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲$1,346[5] (161) |
ОТББИ (2012) | 33.7[6] дундаж |
ХХИ (2021) | ▼ 0.465[7] бага · 182 |
Мөнгөний нэгж | Гвиней франк (GNF) |
Цагийн бүс | UTC (ГДЦ ± 00:00) |
Жолооны тал | баруун |
Утасны томьёо | +224 |
ISO 3166 код | GN |
Домэйн нэр | .gn |
Газар нутгийн хэмжээ 245,857 км². Хүн амын тоо - 10,057,975. Эдгээр 10 сая хүн 24 яс угсаанд хамаардаг. Зонхилох гурав нь Фула, Мандинка, Сусу юм. Хүн амын 85% нь Исламын шашинтан. Улсын албан ёсны хэл Франц. Гэхдээ зонхилох ястадын Манинка, Сусу, Фулар, Кисси, Кпелле, Лома хэлнүүд өргөн тархжээ.
Хөдөө аж ахуйн салбарт хөдөлмөрчдийн 75% нь ажилладаг. Цагаан будаан тутрага, кофе, хан боргоцой, гадил ургуулдаг.
Wiktionary: Гвиней – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.