2. September

De 2. September is in den Gregoriaanschen Klenner de 245. Dag, man mitünner ok de 246. Dag, wenn wi een Schaltjohr hebt.

September

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Wat an dissen Dag passeert is

Politik un Gesellschap

• 31 v. Chr.: In de Slacht bi Actium winnt Octavian över Antonius un maakt dormit den Weg free för de Röömsch Kaisertiet.
• 1192: End von den Drütten Krüüztog dör een Freedensafkommen twüschen den Sultan Saladin un Richard Lövenhart.
• 1686: De Habsborger Karl V. vun Lothringen erovert mit siene Truppen de Stadt Buda, wat hüdigendags en Deel vun Budapest is, na 145 Johren vun de Osmanen torüch.
• 1752: 200 Johr na de annern europääsch Länner övernimmt Grootbritannien den Gregoriaanschen Klenner: De nächste Dag weer de 14. November.
• 1792: Bi de Franzöösch Revolutschoon fangt de Septembermorden an, de von Jean-Paul Marat un Georges Jacques Danton plaant weern.
• 1870: Na de verloren Slacht von Sedan in’n Düütsch-Franzööschen Krieg begifft sik Napoléon III. mi sien Armee in düütsch Kriegsgefangenschap.
• 1900: In Preußen sien Scholen warrt da niege Fack Sexuell Opklären inführt.
• 1930: Adolf Hitler övernimmt de Befehlsgewalt över de SA.
• 1944: De US-amerikaansch Finanzminister Henry Morgenthau överleggt sik een Plan, wat mit Düütschland na den Krieg passeeren schall.
• 1945: Japan kapituleert op de USS Missouri.
• 1945: Augustrevolution: Hồ Chí Minh verkünnt in Hanoi de Unafhängigkeit von Vietnam.
• 1987: In Moskau fangt de Gerichtsverhanneln gegen den düütschen Sportfleger Mathias Rust an.

Weertschap

• 1811: Karl August Fürst von Hardenberg schafft den Zunftzwang af un führt dormit in Preußen de Gewerbefreeheit in.

Kunst, Kultur un Bauwark

• 1773: Dat Marionettentheater Philemon und Baucis oder Jupiters Reise auf Erde von Joseph Haydn warrt in Esterház uropführt.
• 1873: In Berlin warrt de Siegessäule inweiht.
• 1922: Dat Leed von de Düütschen warrt Natschoonalhymne von’t Düütsche Riek.
• 1992: De Oper Das Schloss von Aribert Reimann warrt in Berlin uropführt.

Wetenschoppen un Technik

• 1811: König Friedrich IV. grünnt de Universität Oslo.
• 1916: De Düütsch Bökeree in Leipzig warrt inweiht.
• 1990: De Sülverpiel von de Köln-Bonner Iesenbahn is to’n lezten mol in Betrieb.
• 2006: Een Lokomotiv von’n Typ Eurosprinter schafft mit 357 km/h en niegen Geschwindigkeitsweltrekord för Elektrolokomotiven.

Katastrophen

• 1666: London warrt dör dat Groote Füer von London to’n gröttsten Deel twei maakt.
• 1806: Dör de Goldauer Bargstörken geitt dat swiezer Dörp Goldau twei. Dorbi kommt 457 Minschen to Dood.
• 1935: Bi den Labor Day Hurrikan över de Florida Keys starvt 435 Lüüd.
• 1984: De Taifun Ike verwööst en Deel von de philippinsch Eilannen un köst mehr as 1400 Minschenleven.

Boren

• 1750: Pehr Frigel, sweedsch Komponist.
• 1763: Karoline Schlegel, düütsch Schrieverin.
• 1841: Hermann Laurent, franzöösch Mathematiker.
• 1851: August Freudenthal, Heimaatschriever ut Neddersassen († 1898)
• 1861: Hans Rebel, öösterrieksch Entomoloog un Lepidopteroloog († 1940)
• 1870: Marie Ault, britisch Schauspelerin († 1951)
• 1871: Paula Sedana Schiff-Magnussen, düütsch Malerin († 1962)
• 1877: Frederick Soddy, britsch Chemiker un Nobelpriesdräger († 1956)
• 1894: Fritz Szepan, düütsch Footballnatschonalspeler un -trainer († 1974)
• 1913: Bak Seong-cheol, noordkoreaansch Politiker († 2008)
• 1915: Grachan Moncur II, US-amerikaansch Jazzmusiker († 1996)
• 1922: Arthur Ashkin, US-amerikaansch Physiker un Nobelpriesdräger († 2020)
• 1925: Anneliese Kiehne-Tecklenburg, plattdüütsch Schrieverin († 2020)
• 1929: Mario Bertok, kroaatsch Schachspeler († 2008)
• 1929: Rex Hartwig, austraalsch Tennisspeler († 2022)
• 1934: Werner Leimgruber, Swiezer Footballnatschonalspeler († 2025)
• 1948: Sharon Christa McAuliffe, US-amerikaansch Lehrerin un Astronautin († 1986)
• 1950: Michael Rother, düütsch Musiker.
• 1952: Jimmy Connors, US-amerikaansch Tennisspeler
• 1955: Natalja Anatoljewna Petrusjowa, sowjeetsch Iesflinklöperin
• 1961: Peter Bürger, düütsch Schriever un Publizist
• 1964: Keanu Reeves, US-amerikaansch Schauspeler
• 1965: Anja Schüte, düütsch Schauspelerin
• 1966: Jens Steinigen, düütsch Biathlet
• 1971: Nicolette Krebitz, düütsch Schauspelerin
• 1972: Katarína Studeníková, slowaaksch Tennisspelerin
• 1977: Marek Mintal, slowaksch Footballspeler

Storven

• 421: Flavius Constantius, weströömsch Kaiser
• 1274: Prinz Munetaka, japansch Shogun
• 1737: Fabian Graf von Wrangel, kaiserlich-habsborgsch Feldmarschall (* 1651)
• 1764: Nathaniel Bliss, britsch Astronom
• 1832: Franz Xaver von Zach, düütsch-österrieksch Astronom
• 1845: Bernardino Rivadavia, argentinsch Staatsmann un eerste Präsident.
• 1865: William Rowan Hamilton, irisch-engelsch Mathematiker un Physiker.
• 1910: Henri Rousseau, franzöösch Maler.
• 1937: Pierre de Coubertain, franzöösch Pädagoog, Historiker un Sportfunkschoonär
• 1967: Ellen Plessow, düütsch Schauspelerin (* 1891)
• 1973: J. R. R. Tolkien, britsch Schriever un Philoloog (* 1892)
• 1976: Hans Schuberth, düütsch Politiker un Bundsminister (* 1897)
• 1985: Abe Lenstra, nedderlannsch Footballnatschonalspeler (* 1920)
• 1992: Barbara McClintock, US-amerikaansch Genforscherin, hett den Nobelpries kregen.
• 2001: Christiaan Barnard, süüdafrikansch Hartchirurg
• 2005: Fiede Kay, plattdütsch Singer un Ledermaker (* 1941)
• 2013: Ronald Harry Coase, britisch Wertschapswetenschapler un Nobelpriesdräger (* 1910)
• 2018: Marga Altstadt, plattdüütsche Schrieversche un Kinnerplegersche (* 1928)