Hussainiya

Hussainiya (persisk حسینیه‎ hoseyniye), også kjend som ashurkhana, imambargah, imambara eller sorghus, er ein forsamlingshall for tolvar-sjiamuslimar der dei kan halda minneseremoniar, særleg i samband med muharram^[1] Namnet hussainiya kjem frå Husayn ibn Ali, barnebarnet til profeten Muhammad, som blir minna under muaharram.^[2]

Hussainiya i Dar es Salaam i Tanzania

Ein hussainiya er ikkje det same som ein moské. Namnet kjem frå Husayn ibn Ali, den tredje av dei tolv imamane og barnebarnet til profeten Muhammad. Husayn døydde i slaget ved Karbala den 10. oktober 680 e.Kr., under styret til Ubayd Allah ibn Ziyad. Sjiamuslimar markerer martyrdommen hans kvart å under asjura, den 10. muharram.^[3] Det finst også andre seremoniar ein held i hussainiyaer i løpet av året,^[4] men ein held ikkje nødvendigvis jumu'ah (fredagsbøn) her.

I Sør-Asia kan ein også kalla bygningane imambara, imambargah og ashurkhana. I Afghanistan og Sentral-Asia blir dei også kalla takyakhana. I Bahrain og Dei sameinte arabiske emirata blir dei kalla ma'tam (مأتم).

Historie

Historisk bilde frå Zanjan azam hussainiya i Iran

Frå Safavid-tida i Iran byrja sjiaer å halda dei religiøse og sørgande seremoniane sine ikkje berre på tak eller i overbygde gangvegar, men også i spesialbygde hussyniaer og takyehar.^[5] Kvar hussaynia hadde nokre buer (eller rom) og arkadar, både i store og små storleikar. Frå Zand-dynastiet av blei det bygd mange større takyehar for å halda tazia, der det var eit podium ein meter frå bakken for å visa dei forskjellige elementa av tazieh.^[6] Hussainiyaene blei påkosta gjennom donasjonar og gåver.^[7][8]

Bruk

Frå ein hussayniya i Iran

Hussainiya blir brukt under muharram, safar og ramadan for sørgerituale som rawda khwani og sineh zani.^[9] Hussainiya kan også bli brukt til å husa reisande^[10] og pilgrimar, og til å gje mat til fattige.^[11] Sidan hussainiya er ein sentral stad for sjiasamlingar, speler dei også ei viktig rolle i å halda fast ved den religiøse identiteten sin, særleg for sjiaer i diasporaen.^[12]

Kjende hussayniaer

Imambara Wazeer Un Nisa i Amroha i India

• Hosseinieh Azam Zanjan moske i Zanjan i Iran
• Azakhana Syed Dost Ali, Mohallah Katkoi, Amroha, bygd i 1766/1767
• Hussaini Dalan i Dhaka i Bangladesh
• Prithimpasha Nawab Bari Imambara, i Kulaura i Bangladesh
• Bara Imambara, i Lucknow i India
• Chhota Imambara, i Lucknow i India
• Hooghly Imambara, i Hooghly (W.B.) i India
• Nizamat Imambara, i Murshidabad i India
• Badshahi Ashurkhana, i Hyderabad i India
• Hosseiniyeh Ershad, i Teheran i Iran
• Hussaini Imambara Asim Raza Abdi, i 100/46, Colonel Ganj Kanpur
• Imambara Ghufran Ma'ab, i Lucknow, India
• Azakhana Wazeer-un-Nisa i Amroha i India.
• Imambargah Haveli Sa'daat, one of the oldest Imambargahs in Gujranwala, Pakistan.
• Imambargah Bait Aal e Imran, i Kotla Arab Ali Khan i Gujrat i Pakistan.