Danske regentar
Wikimedia-listeartikkel From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Danske regentar er ei liste over Danmark sine kongar og regjerande dronningar. Danmark er det einaste landet – utanom Japan – som er vorte regjert av eit enkelt dynasti, gjennom meir enn 1000 år.
Danske monarker | |
![]() | |
Tradisjonen seier at den danske kongerekka vert innleia med Gorm den gamle, sjølv om han ikkje høyrer med i den danske kongerekka, og sjølv om den sikre historiske tida fyrst byrjar under Knud den mektige. Frå denne tida stammar ei årbok frå Lund i Sverige. Alle tidlegare informasjon stammer frå utanlandske kjelder.
Før kongerekka er det ei overlappande rad av segnkongar.
Dei to store, dominerande slektene i det danske kongehuset er huset Oldenburg og huset Glücksburg. Den første av Oldenburgarane var Kristian I, vart konge i 1448 og den siste av denne slekta vart Fredrik VII, som døydde barnlaus i 1863. Fredrik vart etterfølgt av Kristian IX, som vart kjend som «Europas svigerfar» eller «Europas oldefar», fordi fleire av døtrene hans vart gifta inn i andre europeiske kongehus. Dagens kongefamilie er etterkommarar etter Kristian IX.
Som dei andre kongedømma i Vest-Europa er Danmark eit konstitusjonelt monarki.[1] Under den såkalla Påskekrisa i 1920 utfordra Kristian X fleirtalet i Folketinget og etter den tida vart parlamentarismen knesatt i Danmark.[2] Rolla til kongehuset har frå da av vore redusert til symbolske og seremonielle oppgåver.
Remove ads
Uviss tidfesting – Jellingdynastiet
Historiske kongar 958–1375
- Tidlegast 944 - i eksil seinast 984/985 Harald I Blåtand
- Seinast 986 - d. 1014 Svend I Tveskæg
- 1014-1018 Harald II
- 1018/19-1035 Knud II den mektige
- 1035-1042 Knud III Hardeknud
- 1042-1047 Magnus den gode
- 1047-1076 Svend II Estridsen
- 1076-1080 Harald III Hen
- 1080-1086 Knud IV den heilage
- 1086-1095 Oluf I Hunger
- 1095-1103 Erik I Eiegod
- 1104-1134 Niels
- 1134-1137 Erik II Emune
- 1137-1146 Erik III Lam
- 1146-1157 Svend III Grathe og Knud V
- 1154-1182 Valdemar I den store
- 1182-1202 Knud VI
- 1202-1241 Valdemar II Sejr
- 1241-1250 Erik IV Plovpenning
- 1250-1252 Abel
- 1252-1259 Christoffer I
- 1259-1286 Erik V Glipping
- 1286-1319 Erik VI Menved
- 1320-1326 Christoffer II
- 1326-1329 Valdemar III
- 1329-1332 Christoffer II
- 1332-1340 Den kongelause tida (Danmark var pantsett til grevane av Holstein)
- 1340-1375 Valdemar IV Atterdag
- 1376-1387 Oluf II
Remove ads
Kalmarunionen 1375–1448
Huset Oldenburg 1448–1863
- 1448-1481 Christian I
- 1481-1513 Hans
- 1513-1523 Christian II
- 1523-1533 Frederik I
- 1534-1559 Christian III
- 1559-1588 Frederik II
- 1588-1648 Christian IV
- 1648-1670 Frederik III
- 1670-1699 Christian V
- 1699-1730 Frederik IV
- 1730-1746 Christian VI
- 1746-1766 Frederik V
- 1766-1808 Christian VII
- 1808-1839 Frederik VI
- 1839-1848 Kristian VIII
- 1848-1863 Fredrik VII
Huset Glücksburg 1863–
- 1863-1906 Kristian IX
- 1906-1912 Fredrik VIII
- 1912-1947 Kristian X
- 1947-1972 Fredrik IX
- 1972–2024 Margrethe II
- 2024– Frederik X
Kronprins Christian av Danmark er tronfylgjar etter og son av Frederik X.
Kjelder
Bakgrunnsstoff
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads