Rallar

Rallar eller raller er eit eldre ord for anleggsarbeidar, særleg lausarbeidarar ved bygging av jarnvegar og vasskraftverk. Ordet kom frå svensk rallare, som i sin tur kjem av dialektordet ralla, 'trillebår'. Grunnen til at det svenske ordet kom inn er at svært mange av dei som arbeidde på norske byggjeprosjekt var svenske. Rallare er ein svensk spelefilm frå 1947, som skildrar rallarlivet ved bygginga av Malmbanan mellom Narvik og Luleå. Rallarvegen ved Bergensbanen har namnet sitt frå rallarane.

• 
  Anleggsarbeider med feisel og minebor^[1] på Drammensveien i Oslo 1942.

  Foto: Anders Beer Wilse
• 
  Fem svenske vegarbeidarar, frå veganlegget mellom Lima og Rörbäcksnäs ved norskegrensa i Dalarna 1901-1905, som feirar midsommar hos fotografen. Mennene er i arbeidsklede, røykar og drikk.

  Foto: Nordiska Museet
• 
  Gravemaskin og rallarar på arbeid i Medelpad i Sverige ca. 1910-1920

  Foto: Nordiska Museet

Rallarar og sluskar var omflakkande anleggsarbeidarar som bygde ut jernbanar og anna i Noreg. Fotografiet viser arbeidslaget til Hans H. Kirketeigen i Kvam i Nord-Fron i juni 1896. Dovrebanen gjennom Gudbrandsdalen blei bygd på midten av 1890-åra, og skapte mange nye arbeidsplassar for husmenn.

Foto: Hans H. Lie (1867-1918)/Maihaugens fotoarkiv

Sjå òg

• Dansen gjenom skuggeheimen
• Svarta Björn