Sister Rosetta Tharpe

Sister Rosetta Tharpe (20. mars 1915–9. oktober 1973) var ein amerikansk songar, låtskrivar og gitarist.^[1] Ho blei populær på 1930- og 1940-talet med gospelinnspelingar karakteriserte av ei særskild blanding av åndelege tekster og elektrisk gitar. Ho var den fyrste store opptaksstjerna innan gospelmusikk, og var blant dei første gospelmusikarane som tilrekte seg eit rhythm-and-blues og rock-and-roll-publikum. Tharpe er seinare blitt omtalt som «the original soul sister» og «godmother of rock and roll».^[2][3][4][5] Ho påverka tidlege rock-n-roll-musikarar som Tina Turner, Lille Richard, Chuck Berry, Johnny Cash, Carl Perkins, Elvis Presley og Jerry Lee Lewis.^[6][7][8]

Sister Rosetta Tharpe
Fødd	20. mars 1915
Fødestad	Cotton Plant
Død	9. oktober 1973 (58 år)
Dødsstad	Philadelphia
Alias	Rosetta Nubin, Rosetta Tharp
Opphav	USA
Aktiv	1919–1973
Sjanger	Blues gospel rhythm and blues jazz rock and roll
Instrument	Vokal Gitar Piano
Plateselskap	Decca Records
Verka som	musikar, songar, gitarist, jazzgitarist, gospelsanger
Prisar	Rock and Roll Hall of Fame, Arkansas Black Hall of Fame, Arkansas Entertainers Hall of Fame, Arkansas Women's Hall of Fame

Tharpe var ein pioner med gitarteknikken sin; ho var blant dei fyrste populære innspelingsartistane som brukte tung forvrenging på elektrisk gitar, og opna vegen for utviklinga av elektrisk blues. Gitarteknikken hennar hadde ein djup innverknad på utviklinga av britisk blues på 1960-talet. Turneen hennar i Europa med Muddy Waters i 1964, med ein stopp i Manchester den 7. mai, er blitt omtalt av britiske gitaristar som Eric Clapton, Jeff Beck og Keith Richards.^[9]

Tharpe var villig til å kryssa grensene mellom det heilage og det sekulære ved å framføra musikk knytt til «lyset» i «mørket» til nattklubbar og konsertsalar i lag med storband, og gjorde den åndelege musikken til ein del av popmusikken, noko som hjelpte framveksten til pop-gospel. Dette byrja i 1938 med innspelinga hennar «Rock Me», og med hitten «This Train» frå 1939.^[10][11] Musikken hennar sette varige merke på meir konvensjonelle gospelartistar som Ira Tucker Sr., frå Dixie Hummingbirds.^[12] Sjølv om ho var kontroversiell blant konservative religiøse grupper på grunn av verksemda si innan pop, forlet ho aldri gospelmusikken.^[12]

Tharpe si utgjeving «Down by the Riverside» frå 1944 blei vald ut til National Recording Registry ved U.S. Library of Congress i 2004, som merka seg at innspelinga synte fram den særeigne gitar- og songstilen hennar, og nemnde innverknaden hennar på mange gospel-, jazz- og rockeartistar.^[13] Hitten hennar «Strange Things Happening Every Day», der Tharpe song og spelte resonatorgitar, og Sammy Price piano, blei spelt inn seint i 1944 og gjeven ut i 1945. Dette var den fyrste gospelinnspelinga til å kryssa over til popverda, og nådde 2. plassen på Billboard si «race records»-liste, det dåverande omgrepet for det som seinare blei R&B-lista, i april 1945.^[14][15] Innspelinga er seinare blitt omtalt som ein forløpar til rock and roll, og er også blitt kalla den fyrste rock and roll-songen.^[5][16] I mai 2018 blei Tharpe posthumt tatt inn i Rock and Roll Hall of Fame som ein tidleg påverknad.^[17]