Agast

Leis agasts (var. aserau, aseron, aseròu), son d'aubres e d'aubrilhons dau genre Acer que desenant apartènon a la familha dei Sapindacèas (e autre temps a aquela deis Aceracèas), dins l'òrdre dei Sapindales. Existisson aperaquí 128 espècias, que la màger part son originàrias d'Asia, e e qualques uns apareisson tanben en Euròpa, en Africa del Nòrd e en America del Nòrd. Una sola espècia, Acer laurinum, s'estend a l'emisfèri sud. L'espècia tipe del genre es Acer pseudoplatanus, l'espècia d'agast mai comuna en Euròpa. Los agasts an de fuèlhas palmadas facilament reconeissablas e de fruits ailats distinctius. Los pus pròches parents dels agasts son los marronièrs d'Índia.

Acer

Fuelha d'agast

Classificacion APG III (2009)

Règne	Plantae
Clade	Angiospèrmes
Clade	Eudicotiledonèas
Clade	Rosideae
Clade	Malvideae
Òrdre	Sapindales
Familha	Sapindaceae

Genre

Acer
L.

Reparticion geografica

Reparticion mondiala del genre Acer

Terminologia

Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

• agast, ajast, aiast [e *aiaste?]^{[nt 1][1]}. Segon los diccionaris, pòt referir a A. monspessulanum (TdF e DGO) o al genre Acer en general (DLOAPN; sinonimia e defincions del TdF e DGO). Lo nom ven del grèc άχαστος (akastos).^{[nt 2][2][3][4][1]}

• agar^{[nt 3]} (sustot entre Guiana e Castrés, depts 46, 47, 81, 82) o aiar^{[nt 4]} (a Vaciu de Vercòrs),^{[nt 5]} de *akaros.^[1]

• argelabre (var. arsalabre, arjalabre, arjulabre, argelèbre, arfalabre, alesabe, jarabre, arabre, arable, rable, iserabla, avasabre) descriu, segon Mistral, l'espècia A. campestre.^{[3][2][nt 6]}

• aserau^[1], asarau, auseral, auseran, asaròt, auseròt^{[nt 7]}, variantas prononciadas ausaròt, auserat, auseròl, auseròu, auseron, aseraut, aseròl, aseròu, aseròt, aseron, auselar, auserau, *ouseral, *ouserau, *ouseralh, *ouserar, *oserlhar, *oserau significa A. campestre o A. pseudoplatanus.^{[3][nt 8][1][nt 9]}

• asedur^{[nt 10]} significa A. campestre o "érable commun" (fr).^[3][1]

• blasèra, blasera, blhasera^{[nt 11]} (sustot en Septimània; depts 09, 11, 34, 66), del latin platănus.^[1]

• erable, considerat coma un gallicisme per qualques occitanistas, se confond/mescla sovent amb las variantas d'argelabre, per exemple rable, arable (gallicismes segon Thesoc; variantas de argelabre segon lo TdF); autras variantas darable, erabre, irable, verèbre, verable.^{[nt 12][1]} De mai, la paraula "erable" existís en catalan e se referís a un arbre del genre Acer, en particular Acer platanoides.^[5]

• escarroèr /eskarːwˈɛ/ - Acer campestre, en gascon^{[1][nt 13]}

• lador - Acer apulifolium, en gascon^{[nt 14]}

• mat, segon los diccionaris, es un tèrme que pòt significar "aseron (Acer campestre) ; argelabre (Acer pseudo-platanus) ; agast (Acer monspessulanum)"^[2]. Lo Tresaur dau Felibritge l'identifica amb lo francés érable, emplegat "en Roergue", donc es probablament un tèrme general roergat pels arbres del genre Acer.^[3]

• platana^{[nt 15]} (sustot en Hauts Pirenèus), del latin platănus^[1]

• plai, blai, blàsi, bladre^{[nt 16][1]} Segon lo TdF, ven del latin platănus. Malgrat aquò, lo Thesoc menciona pas d'etimologia.

• plaime, plaume^{[nt 17][1]} sembla significar Acer platanoides en gascon, segon Palai. L'identifica tanben amb "platana" e "sicomòr".^[6]

• violonièr o violonier designa en particular l'espècia A. monspessulanum.^[3][2]

Tèrmes de mai recercar

• *agàssa /aɡˈasœ/ (a Saut)^[1]
• agast *sauvatge/*sauvatgier /aɡˈast sɔwvˈadʒʲe/ (a Mons)^[1]
• argimouele(masc.) - espècia de Acer conegut dins Var. Mistral pensa qu'es probablament nomenat per oposicion a l'asedur.^{[3][nt 18]}
• /aliɣˈe/ (a Tria)^[1]
• *armòl /armˈɔl/ (a Sòrbs)^[1]
• *arpalhut' /arpajˈyt/ (en Erau), /arpaʎˈyt/ (en Avairon)^[1]
• *bèth d'ausèth^[7][1]
• *bòsc de chabra o *bòsc de cabra^{[nt 19]}
• /brekˈy/ o /brukˈy/^[1]
• durbec [ò *durbèc?] (a Romeièr)^{[nt 20][1]} Dins d'autres parlars, durbèc o durbec descriu un ausèl, Coccothraustes coccothraustes.^[2]
• /kukumjˈe/^[1]
• /kṵŋfrˈeʲ̴ᵑ/^[1]
• grasal^{[8][3][nt 21]}
• /ˈodʒa/^[1]
• /tʃœkæmˈo/