Art degenerat

Art degenerat (en alemand : Entartete Kunst) èra l'expression oficiala adoptada pel regim nazi per interdire l'art modèrne en favor d'un art oficial nomenat l'« art eroïc ».

La teoria èra la seguenta: l'art eroïc simbolizèt l'art racial pur, la liberacion de la desformaction e de la corrupcion, alara que los modèls modèrnes desviavan de la nòrma prescrita de la beutat classica. Los artistas de raças puras produgèron l'art racial pur, e los artistas modèrnes d'una constrencha raciala inferiora produguèron las òbras qu'èran degenaradas. Paradoxalament, los nazis utilizèron lo tèrme « degenerat » dels escrichs del pensaire josieu Max Nordau^[1], alara que lo regime nazi s'onorava de rebutar tot concèpte emanant d'un intellectual josieu, e que la « degenerecéncia » teorizada per Nordau compreniá, entre autres, l'antisemitisme. Dins l'adaptacion nazia, foguèt utilizada per defendre los vejaires d'una teoria culturala de declin e de racisme.

D'en primièr aplicat a las arts plasticas, lo tèrme d'« art degenerat » s'espandiguèt a la musica (Schönberg, Kurt Weill, Ernst Křenek, Erwin Schulhoff per exemple, mas tanben la musica swing), a la literatura o encara al cinèma (Max Ophüls, Fritz Lang, Billy Wilder).

Aquesta expression tornèt èsser utilizat en 2007 pel cardinal alemand Joachim Meisner al respècte de l'art se copant de la religion. Aquesta afirmacion faguèt una polemica en Alemanha^[2].

La mòstra de 1937

Goebbels visitant l'exposicion.

De junh a novembre de 1937, los nazis organizan a Munic una granda mòstra d'« art degenerat », que presenton coma la produccion d'artistas bolchevics e josieus. Lo comitat de seleccion de las òbras d'art es compausada pel pintre Adolf Ziegler, apreciat per Hitler, per l'istorian d'art Klaus von Baudissin, que vendrà mai tard Oberführer dins la Waffen-SS^[3], pel dessenhaire Wolfgang Willrich, e tanben pel grafista Hans Schweitzer^[4]. Aquesta mòstra presenta 730 òbras d'una centena d'artistas^[5], causidas d'entre 20000 òbras sasida dins los musèus alemands. Gaireben totes lo grands artistas del sègle XX, alemands coma Nolde o Kirchner, e estrangièrs, coma Kokoschka, Picasso o Chagall, i figuran. Los visitors èran invitats a confrontar las produccions de malauts mentals e aquestas dels representants de l'avantgarda^[6], una confrontacion destinada a far l'evidéncia de la parentat entre las doas produccions e de estigmatizar la perversitat dels artistas.

Lo succès public es imens, amb mai de dos milions de visitors, quitament se lo local siá mal adaptat e mal situat. La fila dels visitors s'espandís fins al trepador e « la fola venguèt tal coma lo Dr Goebbels, corroçat e empachat, tardèt pas a la far tampar » « la foule devint telle que le D^r Goebbels, courroucé et gêné, ne tarda pas à la faire fermer^[7] ». Uèi, l'exposicion nos aparéis coma una  despietadosa mes al pilòri de creators livrats en pastura a l'opinion publica. Tot autre èra l'objectiu de l'epòca: « S'agís d'en primièr de presentar lo pòble alemand, referent estructural e primièr del nazisme, coma la victima d'una gigantesca manipulacion destinada a l'escrocar. : « Il s'agit d'abord de présenter le peuple allemand, référent structurel et premier du nazisme, comme la victime d'une gigantesque manipulation destinée à l'escroquer^[8]. «Il s'agit d'abord de présenter le peuple allemand, référent structurel et premier du nazisme, comme la victime d'une gigantesque manipulation destinée à l'escroquer^[9].» L'enjòc de l'operacion consistiá a far passar d'artistas persecutats e badalhonats per de terroristas. Atal, dins la cinquena sala de l'exposicion, l'« insondabla lordièra » de Karl Hofer, Ernst Ludwig Kirchner, Max Beckmann o Oskar Kokoschka es assimilada « als instinctes mai basses del gangsterisme ». S'agissiá de far creire que la condamnacion d'aquestes inventors fasiá, in fine, justícia als Alemands.

Consequéncias istoricas

D'entra la òbras consideradas coma degeneradas, 5 000 son sasidas pel nazis per èsser enseguida destruchas, 125 son vendudas a l'enquant a Lucèrna en Soïssa, d'autres son recuperats per de colleccionaires nazis coma Goebbels. Se d'artistas coma Kandinsky, Klee e Schwitters quitan l'Alemanha dempuèi l'arribada dels nazis al poder, Max Beckmann fugís l'endeman de l'obertura de l'exposicion. Fòrça artistas fugiguèron als EUA ont contribuiguèron a la difusion de l'art modèrne en America. Aquestes que demoran son constrenchs a una mena d'exili interior. Se Otto Dix e Erich Heckel assenassan lor produccion per èsser pas sospechats, d'autres contunhan de pénher en secret, per exemple la nuèch, tot en produsent de comandas oficialas de jorn.

Lo « tresaur nazi » de Cornelius Gurlitt

Lo 3  de novembre de 2013, la revista alemanda Focus revèla que mai de 1400 quabres de pintres coma Courbet, Renoir, Matisse, Chagall, Klee, Kokoschka o Beckmann foguèron trobats en 2012 a Munic, al domicili de Cornelius Gurlitt, filh de Hildebrand Gurlitt, qu'èra un dels conselhièrs artistics de Hitler^[10],[11]. L'ensemble d'aquestas òbras, que son d'una importança majora dins l'istòria de l'art, es estimat pels expèrts a un milliard d'èuros. Una partida d'aquesta colleccion aviá estat sasida a de colleccionaires e a de gallaristas josieus, coma Paul Rosenberg, rèire d'Anne Sinclair. Puèi, en febrièr de 2014, mai de 200 quadres apartenent a Gurlitt son trobats a Salzborg, unes meses abans sa mòrt, lo 6 de mai de 2014^[12].

Lista d'artistas

D'entre de centenats d'artistas avent estat estigmatizats coma productors d'un « art degenerat », i a:

• Jankel Adler
• Hans Baluschek
• Ernst Barlach
• Willi Baumeister
• Max Beckmann
• Hans Bellmer
• Marc Chagall
• Lovis Corinth
• Otto Dix
• Max Ernst
• Conrad Felixmüller
• Michel Fingesten
• Otto Freundlich (que moriguèt a Majdanek)
• Johnny Friedlaender (exiliat en Chcoslovaquia puèi en França)
• Otto Griebel
• George Grosz
• Hans Grundig
• Richard Haizmann
• John Heartfield
• Erich Heckel
• Katharina Heise
• Eugen Hoffmann
• Vassily Kandinsky
• Ernst Ludwig Kirchner
• Paul Klee
• Paul Kleinschmidt
• Oskar Kokoschka
• Ernst Křenek
• Rolf Kurth
• Hans Lasser
• Julo Levin (que moriguèt a Auschwitz)
• Max Liebermann
• Franz Marc
• Gerhard Marcks
• Ludwig Meidner
• Albert Mentzel (exilat en França)
• Hans Mettel
• Jean Metzinger
• Paula Modersohn-Becker
• Marg Moll
• Oskar Moll
• Johannes Molzahn
• Wilhelm Morgner
• Otto Mueller
• Gabriele Münter
• Edvard Munch
• Hanna Nagel
• Emil Nolde
• Felix Nussbaum
• Pablo Picasso
• Max Pechstein
• Franz Radziwill
• Emy Roeder
• Oskar Schlemmer
• Karl Schmidt-Rottluff
• Kurt Schwitters
• Friedrich Skade
• Christoph Voll

Los estils incriminats

• Abstraccion
• Cubisme
• Dadaïsme
• Expressionisme
• Fauvisme
• Futurisme
• Impressionisme
• Surrealisme