Li Bai

Li Bai (701, Suiye - 762, Xuancheng), tanben sonat Li Po o Li Tai Po^[1], es un poeta chinés dau periòde Tang. Emb son contemporaneu Du Fu (712-770, fa partida daus escrivan mai celebres de l'istòria de la literatura chinesa. Autor au servici de foncionaris importants de l'administracion, venguet conselhier e traductor a la cort imperiala a partir daus ans 740. Son òbra coneiguda es constituïda d'un milier de poemas marcats per lo mestritge de las reglas tradicionalas de la poesia chinesa, l'importància donada au vin e de temas classicas de la pensada literària chinesa medievala coma la nostalgia o la meditacion.

Bibliografia

Coma es lo cas per mai d'un autor chinés ancian, la vida de Li Bai es l'objecte d'incertituds importantas. L'Ancian Libre daus Tang e lo Noveu Libre daus Tang son las doas fonts principalas que permeten de la documentar^[2]. Lo prumier texte es una compilacion oficiala d'annaus istorics realizada entre 941 e 945. Lo segond es una importanta reescritura dau prumier menada entre 1044 a 1060 a la demanda daus emperaires Song. L'objectiu de la reedicion era de melhorar l'organizacion e l'estil dau texte^[3]. La vida de Li Bai es donc en realitat descricha per una font unica.

Sa jounessa es aitau pauc coneiguda. Seriá nascut en Asia Centrala dins una familha enrichida per lo comerci^[4]. En 706, Li Bai tornèt en China amb son paire. Las rasons d'aqueu retorn son pas claras e la familha de Li Bai era benleu installada en Asia Centrala en causa d'una sancion d'exili. Son educacion foguèt marcada per lo confucianisme tradicionau, mas practiquet d'activitats fisicas coma l'equitacion, la chaça e l'escrima^[5]. Son talent de combatent li permetet de venir un youxia, una mena de chivalier popular^[5]. En revenja, maugrat sa mestria daus classics chinés, se presentet pas aus examens oficiaus permetent de venir foncionari.

Durant sa vida, se maridet quatre còps e visquet sovent jos la proteccion de foncionaris locaus. Aguet d'enfants emb sa segonda femna, Zong, una poetessa qu'era la pita-filha de Zong Chuke, un personatge important de la cort daus Tang^[6]. A partir de 730, Li Bai comencet de viatjar dins lo país. Aquò li permetet de visitar d'endrechs culturalament importants coma la montanha sacrada de Taishan e de rencontrar d'autres poetas celebres o d'erudits taoïstas coma He Zhizhang o Wu Yun^[7]. Aquelas relacions lauveren sos talents de posta a la cort imperiala onte Li Bai fuguet convidat per l'emperaire Xuanzong (712-756)^[7][8]. I fuguet emplejat coma traductor^[7]. Durant la Revòlta d'An Lushan (756-763), Li Bai venguet conselhier dau prince rebelle Yong. Après la revirada de la rebellion e la disparicion dau prince, fuguet brevament condemnat a una pena d'exili. Pasmens, una amnistia fuguet prononciada en 759^[9].

Li Bai moriguet en 762. Mai d'una version existís regardant las circonstàncias de sa mòrt. Segon la mai coneiguda, tombet d'una barca en essajant d'atrapar lo rebat de la Luna^[10]. Doas versions mai realistas parlan d'un decès a Xuancheng causat per l'alcoòl o per una malaudiá. En 764, l'emperaire Tang Daizong (762-779) mandet un corrier dins la vila per informar Li Bai de sa nominacion coma conselhier e las autoritats localas informeren la cort de la mòrt dau poeta sens donar mai de precisions.

Òbra

L'òbra coneiguda de Li Bai es constituïda d'un milier de poemas copiats dins doas serias de manuscrits respectivament conservadas per Li Yangbing e Wei Hao^[11]. La resta fuguet probable destrucha durant los conflictes dau periòde Tang. Pasmens, los textes subrevivents demòran sufisents per illustrar la richesa e la diversitat de sa poesia.

Li Bai era un virtuós qu'aviá consciéncia de far partida d'una lonja tradicion literària^[12]. Reconeigut coma lo mestre de mai d'una forma de poesia, mestrejava aitau los estils passats e aviá una bona coneissença daus autors ancians. Aquò li permetiá de crear de poemas respectant las reglas tradicionalas tot en portant e en prepausant d'innovacions capablas de renovelar las formas classicas de la poesia chinesa^[12]. Los temas daus poemas de Li Bai reprenen donc tanben de classics de la literatura chinesa coma la nostalgia^[13], la contemplacion dau passat o la meditacion. Pasmens, lo vin e l'ebrietat i tenen una plaça particulara^[14][15]. Enfin, los textes de Li Bai marqueren sos contemporaneus per lor capacitat de crear d'imatges o de suscitar de sentiments^[16].

Li Bai era egalament un calligraf famós, mas tota son òbra dins aqueu domeni es perduda franc d'una peça unica conservada per lo Museu dau Palais Imperiau de Pequin^[17].

Galariá

• 
  Li Bai en trin de chantar un poema (segle XIII)
• 
  Representacion de Li Bai realizat pendent lo periòde Ming
• 
  Representacion de Li Bai realizat pendent lo periòde Qing (entre 1800 e 1850
• 
  Retrach de Li Bai realizat pendent lo periòde Qing
• 
  Representacion de Li Bai en estat d'ebrietat realizada en 1884
• 
  Darrier texte calligrafiat per Li Bai
• 
  Illustracion d'un poema de Li Bai realizada per Leng Mei