ਡਸਕਾ

ਡਸਕਾ ( Punjabi: ڈسکا  ; Urdu: ڈسکہ ), ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ , ਸਿਆਲਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਤਹਿਸੀਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਡਸਕਾ ਤਹਿਸੀਲ ਦਾ ਸਦਰ ਮੁਕਾਮ ਹੈ। ^[1] ਆਬਾਦੀ ਪੱਖੋਂ ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ 50ਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ 9ਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸ

17ਵੀਂ-19ਵੀਂ ਸਦੀ

ਡਸਕਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੀ ਹਕੂਮਤ ਵੇਲ਼ੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਮੁਗਲ ਮਾਲੀਆ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਾਮ ਸ਼ਾਹ ਜਹਾਨਾਬਾਦ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ^[2] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਡਸਕਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਿਆਲਕੋਟ, ਪਸਰੂਰ, ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ ਅਤੇ ਵਜ਼ੀਰਾਬਾਦ ਤੋਂ ਦਸ ਕੋਹ (ਦੂਰੀ ਦੀ ਮੁਗਲ ਇਕਾਈ) ਤੇ ਹੈ। ^[3] 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਫਗਾਨ ਦੁਰਾਨੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੌਰਾਨ, ਡਸਕਾ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਸਨੀਕ ਕੋਟ ਡਸਕਾ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਕੱਚੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲੈਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ^[4] ਡਸਕਾ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਯੁੱਗ ਦੌਰਾਨ ਮੁੜ ਵਸਾਇਆ ਗਿਆ। ^[5] 1802 ਵਿੱਚ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਡਸਕਾ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾ ਲਿਆ। ^[6]

20ਵੀਂ ਸਦੀ

1929 ਵਿੱਚ, ਡਸਕਾ ਹਿੰਦੂ-ਸਿੱਖ ਦੰਗਿਆਂ ਦਾ ਅਖਾੜਾ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਅਕਾਲੀ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੰਤ ਵਯਾਰਾਮ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਲੈਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਥਾਨਕ ਹਿੰਦੂ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਸਥਾਨ ਇੱਕ ਧਰਮਸ਼ਾਲਾ ਸੀ। ^[7]

ਅਗਸਤ 1947 ਵਿੱਚ, ਆਸਪਾਸ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ 5,000 ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ ਡਸਕਾ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਵਾ ਕੇ ਗਈ। ^[8]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ

• ਸਿਆਲਕੋਟ
• ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ
• ਸੰਬਰਿਆਲ
• ਪਸਰੂਰ
• ਵਜ਼ੀਰਾਬਾਦ