ਬਾਹੁਦਰੀ ਰਾਗ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਬਾਹੁਦਰੀ (ਉਚਾਰਨ ਬਾਹੁਦਾਰੀ) ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ (ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਸੰਗੀਤਕ ਪੈਮਾਨਾ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਗ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਉਤਪੰਨ ਪੈਮਾਨੇ (ਜਨਯ ਰਾਗਮ) ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਸੱਤ ਸੁਰ (ਸੰਗੀਤਕ ਨੋਟਸ) ਨਹੀਂ ਲਗਦੇ ਹਨ ਜੋ 28ਵੇਂ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗ ਹਰਿਕੰਭੋਜੀ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਹਨ।
ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਲਕਸ਼ਨ
ਬਾਹੁਦਰੀ ਇੱਕ ਅਸਮਿਤ ਰਾਗ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਭਮ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਡਵ-ਔਡਵ ਰਾਗਮ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੇ ਆਰੋਹ (ਚਡ਼੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਪੈਮਾਨੇ) ਵਿੱਚ 6 ਸੁਰ ਅਤੇ ਅਵਰੋਹ (ਉਤਰਨ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ) ਵਿੱਚ 5 ਸੁਰ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਅਰੋਹਣ-ਅਵਰੋਹਣ ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ (ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਸੰਕੇਤ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਲਈ ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਸਵਰ ਵੇਖੋਃ
- ਅਰੋਹਣ : ਸ ਗ3 ਮ1 ਪ ਧ2 ਨੀ2 ਸੰ [a]
- ਅਵਰੋਹਣਃ ਸੰ ਨੀ2 ਪ ਮ1 ਗ3 ਸ [b]
ਇਹ ਸਕੇਲ ਸ਼ਡਜਮ, ਅੰਤਰ ਗੰਧਾਰਮ, ਸ਼ੁੱਧ ਮੱਧਮਮ, ਪੰਚਮਮ, ਚਤੁਰੂਸ਼ਰੁਤੀ ਧੈਵਥਮ ਅਤੇ ਕੈਸਿਕੀ ਨਿਸ਼ਾਦਮ ਸੁਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।
Remove ads
ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ
ਬਾਹੁਦਰੀ ਇੱਕ ਮਧੁਰ ਰਾਗ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਬਾਹੁਦਰੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ ਹਨ।
- ਤਿਆਗਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਸੰਗੀਤਬੱਧ ਬਰੋਵਾ ਭਾਰਮਾ
- ਜੀ. ਐਨ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਦੁਆਰਾ ਮਰਾਕੋਟੀ ਸੁੰਦਰੀ ਅਤੇ ਉਨਨਦੀਏ ਗੱਤੀਐਂਡਰੂ
- ਅਚ੍ਯੁਤਦਾਸਰ ਦੁਆਰਾ ਸਦਾਨੰਦ ਤੰਦਾਵਮ ਸੇਯੁਮਅਚੁਤਦਾਸਰ
- ਥੁਲਸੀਵਨਮ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਭਾਜਾ ਮਾਨਸ ਵਿਘਨੇਸ਼ਵਰਮਥੁਲਾਸੀਵਨਮ
- ਸਿਨਾਮਾਦਾਇਆਡੇ ਸੀਰਿਵਿਡੇਡ ਦੀ ਰਚਨਾ ਡੰਡਪਾਨੀ ਦੇਸੀਕਰ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੈ।
- ਸਕਾਲਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਕਰਮੂ ਸਰਵੇਸ਼ਾ-ਅੰਨਾਮਾਚਾਰੀਆ ਦੁਆਰਾ ਸੰਗੀਤਬੱਧ ਮਹਾਵਿਦਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਨੇਦੁਨੂਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ ਦੁਆਰਾ ਸੰਗੀਤਕ
- ਡਾ. ਐਮ. ਬਾਲਾਮੁਰਲੀਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ 'ਕਮਲਾਦਲਯਾਥਾ ਲੋਚਨਾ'।
- ਮਹਾਹ ਵੈਂਕਟੇਸ਼ਵਰ-ਕਲਿਆਣੀ ਵਰਦਰਾਜਨ ਦੁਆਰਾ [1]
- ਪੁਰੰਦਰਦਾਸ ਦੁਆਰਾ ਇਰਾਬੇਕੂ ਹਰੀ ਦਸਹਿਰਾ
- ਕਨਕਦਾਸ ਦੁਆਰਾ ਇੰਦੂ ਸੈਰੀਸਿਰੀ
Remove ads
ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤ
ਭਾਸ਼ਾਃ ਤਮਿਲ
ਨੋਟਸ
ਹਵਾਲੇ
ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads