ਭਾਰਤੀ ਪੌਪ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
ਭਾਰਤੀ ਪੌਪ ਸੰਗੀਤ ਜਿਸਨੂੰ ਆਈ-ਪੌਪ ਜਾਂ ਇੰਡੀ-ਪੌਪ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪੌਪ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮਾ ਲਈ ਫਿਲਮੀ ਸਾਉਂਡਟਰੈਕਾਂ ਤੋਂ ਸੁਤੰਤਰ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਪੌਪ ਬਾਲੀਵੁੱਡ, ਪੋਲੀਵੁੱਡ ਅਤੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਦੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਅੰਡਰਗਰਾਊਂਡ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨਾਲ ਨੇੜਿਓਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਸੀ ਸੰਗੀਤ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Remove ads
ਇਤਿਹਾਸ
ਪੌਪ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਲੇਬੈਕ ਗਾਇਕ ਅਹਿਮਦ ਰਸ਼ਦੀ ਦੇ ਗੀਤ 'Ko Ko Korina' ਨਾਲ ਹੋਈ। 1966 ਵਿੱਚ[1][2][3] ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ, ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਪੌਪ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋਹਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਸ਼ਦੀ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੈਜ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਈਸਾਈ ਬੈਂਡਾਂ ਨੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਾਈਟ ਕਲੱਬਾਂ ਅਤੇ ਹੋਟਲ ਲਾਬੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਮਰੀਕੀ ਜੈਜ਼ ਹਿੱਟ ਗਾਉਂਦੇ ਸਨ ਜਾਂ ਰਸ਼ਦੀ ਦੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੇ ਸਨ।
1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਪੌਪ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਗਾਇਕਾਵਾਂ ਨਾਜ਼ੀਆ ਅਤੇ ਜ਼ੋਹੇਬ ਹਸਨ ਨੇ ਇੱਕ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਦੀ ਜੋੜੀ ਬਣਾਈ ਜਿਸਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਬਿੱਡੂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।[4] ਬਿੱਡੂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਪੱਛਮੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲੀ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਹ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਸਫਲ ਡਿਸਕੋ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ 'ਕੁੰਗ ਫੂ ਫਾਈਟਿੰਗ' (1974) ਵਰਗੇ ਹਿੱਟ ਗੀਤ ਸਨ।[5]
ਇੰਡੀਪੌਪ ਸ਼ਬਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼-ਇੰਡੀਅਨ ਫਿਊਜ਼ਨ ਬੈਂਡ ਮਾਨਸੂਨ ਦੁਆਰਾ 1981 ਵਿੱਚ ਸਟੀਵ ਕੋ ਦੇ ਇੰਡੀਪੌਪ ਰਿਕਾਰਡਸ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਈਪੀ ਰਿਲੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[6] ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਿੰਥੇਸਾਈਜ਼ਿੰਗ: ਟੈਨ ਰਾਗਸ ਟੂ ਏ ਡਿਸਕੋ ਬੀਟ (1982) ਨੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਹਾਊਸ ਸੀਨ ਵਿੱਚ ਰੋਲੈਂਡ ਟੀਆਰ-808 ਡਰੱਮ ਮਸ਼ੀਨ, ਟੀਬੀ-303 ਬਾਸ ਸਿੰਥੇਸਾਈਜ਼ਰ ਅਤੇ ਜੁਪੀਟਰ-8 ਸਿੰਥੇਸਾਈਜ਼ਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਐਸਿਡ ਹਾਊਸ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਸੀ।[7][8]
2000 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ-ਪੌਪ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਫਿਲਮੀ ਸੰਗੀਤ ਤੋਂ ਵੱਧਦੀ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਵੱਡੇ ਪੌਪ ਗਾਇਕਾਂ ਨੇ ਐਲਬਮ ਜਾਰੀ ਕਰਨੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਪੌਪ ਨੇ ਪੁਰਾਣੇ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਗੀਤਾਂ ਦੀ 'ਰੀਮਿਕਸਿੰਗ' ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਮੋੜ ਲਿਆ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਬੀਟ ਜੋੜੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
2022 ਵਿੱਚ ਜੈਮਿਨ ਰਾਜਾਨੀ, ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਗਾਇਕ-ਗੀਤਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਐਲਬਮ ਕਟਿੰਗ ਲੂਜ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਟਰੈਕ 'ਸਮਥਿੰਗ ਹੇਅਰ ਟੂ ਸਟੇ' ਵਿੱਚ ਸਿਤਾਰ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਧੁਨੀ ਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਰਾਕ ਸੰਵੇਦਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ।
ਆਈ-ਪੌਪ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਅਤੇ ਉੱਭਰ ਰਹੀ ਸੰਗੀਤ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪੌਪ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੋਮਾਂਸ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਤੱਕ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਆਈ-ਪੌਪ ਰਵਾਇਤੀ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਸੰਗੀਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਬਦਲਾਅ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਸੁਤੰਤਰ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ WiSH[9] [10] ਅਤੇ First5 ਵਰਗੇ ਸਮੂਹ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
Remove ads
ਹਵਾਲੇ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads