Circuit de Monaco

Circuit de Monaco – tor wyścigowy w Monako, na którym rozgrywany jest wyścig w ramach zawodów Formuły 1.

Circuit de Monaco

Państwo	Monako
Lokalizacja	Monte Carlo
Wersja toru	Grand Prix
Używany	od 1929
Długość	3,337 km
Kierunek	Zgodnie ze wskazówkami zegara
Liczba zakrętów	19
Rekord okrążenia	1:10.166 (Lewis Hamilton, Mercedes, 2019)[1]
Położenie na mapie Monako Circuit de Monaco
43°44′01″N 7°25′18″E

Widok trybuny nad zatoką

Jest to tor uliczny (o długości 3337m) założony w 1929 roku. Zawody w Monte Carlo rozgrywane są od 1950. Kierowcy ścigają się na dystansie 260,286 km, co daje razem 78 okrążeń (najwięcej w obecnym kalendarzu). Tor jest jednym z najniebezpieczniejszych i najtrudniejszych na świecie. Oprócz bardzo ciasnych szykan i szybkiego łuku w tunelu pod hotelem Fairmont, znajduje się tam najciaśniejszy nawrót spośród torów Formuły 1, w którym bolidy muszą zwolnić poniżej 50 km/h (podobny jest też na torze Guia Circuit w Makau, gdzie ściga się m.in. seria WTCC).

Przy ostatnim zakręcie znajduje się pomnik przedstawiający zabytkowy samochód Formuły 1 marki Mercedes i stojącego obok niego słynnego kierowcę z Argentyny Juana Manuela Fangio.

W ciągu ostatnich 12 lat na tym torze wygrywali kierowcy McLarena (lata 2000, 2002, 2005, 2007, 2008). Dwukrotnie wygrywał David Coulthard i raz Kimi Räikkönen, Fernando Alonso, Lewis Hamilton. Ponadto wygrywał przedstawiciel Williamsa – Juan Pablo Montoya. W sezonie 2009 wygrał tu Jenson Button. Rekordzistą tego toru jest Sergio Pérez.

Jest to jedyny tor Formuły 1, który można oglądać na żywo bez konieczności kupienia biletu wstępu^[2].

Budowa toru rozpoczyna się ponad miesiąc przed 1 wyścigiem. Elementy barier są wkładane w specjalne otwory rozmieszczone wzdłuż całego toru, z gotowych elementów są budowane budynki boksów. W środy i czwartki odbywają się zawsze sesje treningowe Formuły 1 oraz serii towarzyszących. Piątek jest dniem wolnym, aby mieszkańcy mogli odpocząć od hałasu. W sobotę odbywają się kwalifikacje, a w niedziele wyścigi. Następnie tor jest składany, a elementy zwożone są na należący do Automobilklubu z Monako plac we Francji, bardzo blisko granicy księstwa.

Zawody rozgrywane na torze

• Formuła 1
• Formuła 2
• Formuła 3000
• Formuła E (lata nieparzyste)
• Grand Prix Monako Wyścig Historyczny (lata parzyste)
• Seria GP2

Historia zmian toru[3]

• 1929–1954: oryginalna wersja toru (3,145 km)
• 1955–1971: przeniesione linii startowej w okolice 15. zakrętu bieżącej wersji toru (3,145 km)
• 1972: przeniesione linii startowej z powrotem w oryginalne miejsce, przeniesienie pit lane do sekcji między zakrętami 10. a 12. (3,145 km)
• 1973–1975: dodano zakręty od 13. do 15., wydłużenie sekcji w okolicy zakrętu 16. (3,278 km)
• 1976–1985: przebudowa zakrętu 1., zmiany sekcji w okolicy zakrętów 17. i 18. (3,312 km)
• 1986–1996: zmiany sekcji od zakrętu 10. do 11. (3,328 km)
• 1997–2002: przebudowa sekcji od zakrętu 12. do 14. (3,367 km)
• 2003: przebudowa zakrętu 1., przebudowa sekcja od zakrętu 14. do 16. (3,340 km)
• 2004–2014: zmieniony pit lane, poszerzenie zakrętu 16. (3,340 km)
• od 2015: zmiany w okolicy zakrętu 12. (3,337 km)

Zwycięzcy Grand Prix Monako

Sezon	Kierowca	Konstruktor	Tor
1950	Juan Manuel Fangio	Alfa Romeo	Monte Carlo	Wyniki
1951 – 1954	nie rozegrano
1955	Maurice Trintignant	Ferrari	Monte Carlo	Wyniki
1956	Stirling Moss	Maserati	Monte Carlo	Wyniki
1957	Juan Manuel Fangio	Maserati	Monte Carlo	Wyniki
1958	Maurice Trintignant	Cooper-Climax	Monte Carlo	Wyniki
1959	Jack Brabham	Cooper-Climax	Monte Carlo	Wyniki
1960	Stirling Moss	Lotus-Climax	Monte Carlo	Wyniki
1961	Stirling Moss	Lotus-Climax	Monte Carlo	Wyniki
1962	Bruce McLaren	Cooper-Climax	Monte Carlo	Wyniki
1963	Graham Hill	BRM	Monte Carlo	Wyniki
1964	Graham Hill	BRM	Monte Carlo	Wyniki
1965	Graham Hill	BRM	Monte Carlo	Wyniki
1966	Jackie Stewart	BRM	Monte Carlo	Wyniki
1967	Denny Hulme	Brabham-Repco	Monte Carlo	Wyniki
1968	Graham Hill	Lotus-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1969	Graham Hill	Lotus-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1970	Jochen Rindt	Lotus-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1971	Jackie Stewart	Tyrrell-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1972	Jean-Pierre Beltoise	BRM	Monte Carlo	Wyniki
1973	Jackie Stewart	Tyrrell-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1974	Ronnie Peterson	Lotus-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1975	Niki Lauda	Ferrari	Monte Carlo	Wyniki
1976	Niki Lauda	Ferrari	Monte Carlo	Wyniki
1977	Jody Scheckter	Wolf-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1978	Patrick Depailler	Tyrrell-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1979	Jody Scheckter	Ferrari	Monte Carlo	Wyniki
1980	Carlos Reutemann	Williams-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1981	Gilles Villeneuve	Ferrari	Monte Carlo	Wyniki
1982	Riccardo Patrese	Brabham-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1983	Keke Rosberg	Williams-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1984	Alain Prost	McLaren-TAG	Monte Carlo	Wyniki
1985	Alain Prost	McLaren-TAG	Monte Carlo	Wyniki
1986	Alain Prost	McLaren-TAG	Monte Carlo	Wyniki
1987	Ayrton Senna	Lotus-Honda	Monte Carlo	Wyniki
1988	Alain Prost	McLaren-Honda	Monte Carlo	Wyniki
1989	Ayrton Senna	McLaren-Honda	Monte Carlo	Wyniki
1990	Ayrton Senna	McLaren-Honda	Monte Carlo	Wyniki
1991	Ayrton Senna	McLaren-Honda	Monte Carlo	Wyniki
1992	Ayrton Senna	McLaren-Honda	Monte Carlo	Wyniki
1993	Ayrton Senna	McLaren-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1994	Michael Schumacher	Benetton-Ford	Monte Carlo	Wyniki
1995	Michael Schumacher	Benetton-Renault	Monte Carlo	Wyniki
1996	Olivier Panis	Ligier-Mugen-Honda	Monte Carlo	Wyniki
1997	Michael Schumacher	Ferrari	Monte Carlo	Wyniki
1998	Mika Häkkinen	McLaren-Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
1999	Michael Schumacher	Ferrari	Monte Carlo	Wyniki
2000	David Coulthard	McLaren-Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2001	Michael Schumacher	Ferrari	Monte Carlo	Wyniki
2002	David Coulthard	McLaren-Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2003	Juan Pablo Montoya	Williams-BMW	Monte Carlo	Wyniki
2004	Jarno Trulli	Renault	Monte Carlo	Wyniki
2005	Kimi Räikkönen	McLaren-Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2006	Fernando Alonso	Renault	Monte Carlo	Wyniki
2007	Fernando Alonso	McLaren-Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2008	Lewis Hamilton	McLaren-Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2009	Jenson Button	Brawn-Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2010	Mark Webber	Red Bull-Renault	Monte Carlo	Wyniki
2011	Sebastian Vettel	Red Bull-Renault	Monte Carlo	Wyniki
2012	Mark Webber	Red Bull-Renault	Monte Carlo	Wyniki
2013	Nico Rosberg	Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2014	Nico Rosberg	Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2015	Nico Rosberg	Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2016	Lewis Hamilton	Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2017	Sebastian Vettel	Ferrari	Monte Carlo	Wyniki
2018	Daniel Ricciardo	Red Bull-TAG Heuer	Monte Carlo	Wyniki
2019	Lewis Hamilton	Mercedes	Monte Carlo	Wyniki
2020	nie rozegrano
2021	Max Verstappen	Red Bull-Honda	Monte Carlo	Wyniki
Sezon	Kierowca	Konstruktor	Tor

Liczba zwycięstw (kierowcy):

• 6 – Ayrton Senna
• 5 – Graham Hill, Michael Schumacher
• 4 – Alain Prost
• 3 – Stirling Moss, Jackie Stewart, Nico Rosberg, Lewis Hamilton
• 2 – Fernando Alonso, David Coulthard, Juan Manuel Fangio, Niki Lauda, Jody Scheckter, Maurice Trintignant, Sebastian Vettel, Mark Webber
• 1 – Jean-Pierre Beltoise, Jack Brabham, Jenson Button, Mika Häkkinen, Bruce McLaren, Juan Pablo Montoya, Olivier Panis, Riccardo Patrese, Sergio Pérez, Ronnie Peterson, Kimi Räikkönen, Carlos Reutemann, Daniel Ricciardo, Jochen Rindt, Keke Rosberg, Jarno Trulli, Max Verstappen, Gilles Villeneuve

Liczba zwycięstw (producenci podwozi):

• 15 – McLaren
• 9 – Ferrari
• 7 – Lotus
• 5 – BRM, Mercedes, Red Bull
• 3 – Cooper, Tyrrell, Williams
• 2 – Benetton, Brabham, Maserati, Renault
• 1 – Alfa Romeo, Brawn, Ligier, Wolf

Liczba zwycięstw (producenci silników):

• 13 – Ford
• 12 – Mercedes
• 9 – Ferrari
• 7 – Honda
• 6 – Renault
• 5 – BRM, Climax
• 3 – TAG
• 2 – Maserati
• 1 – Alfa Romeo, BMW, Mugen-Honda, Repco, TAG Heuer

Zwycięzcy Grand Prix Monako poza Formułą 1

Sezon	Kierowca	Konstruktor	Tor
1929	William Grover-Williams	Bugatti	Monte Carlo	Wyniki
1930	René Dreyfus	Bugatti	Monte Carlo	Wyniki
1931	Louis Chiron	Bugatti	Monte Carlo	Wyniki
1932	Tazio Nuvolari	Alfa Romeo	Monte Carlo	Wyniki
1933	Achille Varzi	Bugatti	Monte Carlo	Wyniki
1934	Guy Moll	Alfa Romeo	Monte Carlo	Wyniki
1935	Luigi Fagioli	Mercedes-Benz	Monte Carlo	Wyniki
1936	Rudolf Caracciola	Mercedes-Benz	Monte Carlo	Wyniki
1937	Manfred von Brauchitsch	Mercedes-Benz	Monte Carlo	Wyniki
1948	Giuseppe Farina	Maserati	Monte Carlo	Wyniki
1952	Vittorio Marzotto	Ferrari	Monte Carlo	Wyniki
Sezon	Kierowca	Konstruktor	Tor

Przypisy

1. FORMULA 1 GRAND PRIX DE MONACO 2018. formula1.com. [dostęp 2018-05-26]. (ang.).
2. Poznaj Świat, nr 5/2009, s. 10
3. Monte Carlo [online], RacingCircuits.info [dostęp 2018-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-08] (ang.).