Loading AI tools
polska działaczka społeczna i narodowościowa Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Emilia Sczaniecka herbu Ossoria[1] (ur. 20 maja 1804 w Brodach, zm. 11 maja 1896 w Pakosławiu) – polska działaczka społeczna i narodowościowa, zasłużyła się m.in. pomocą niesioną rannym w czasie powstania listopadowego (1830–1831) w Królestwie Polskim[2].
Urodziła się w Brodach[2]. Pochodziła z zamożnej rodziny ziemiańskiej. Otrzymała wysokie, jak na tamte czasy, wykształcenie.
Po wybuchu powstania listopadowego zorganizowała zbiórkę środków na cele powstańcze[3], które zawiozła do Warszawy, gdzie wsławiła się jako organizatorka pomocy medycznej dla żołnierzy polskiej armii. Ukrywała emisariuszy i wspierała potrzebujących materialnie. Skazana za to przez rząd pruski na więzienie i kary finansowe, została ułaskawiona przez króla. Później była także filantropką, animatorką działań narodowościowych i feministycznych w zaborze pruskim. W latach 1840–1896 była właścicielką Pakosławia[2], gdzie jednym z zarządzających majątkiem był Filip Wize[4], ojciec Kazimierza Filipa Wizego.
W czasie powstania wielkopolskiego schronienia potrzebującym udzielała w Śremie, Miłosławiu i Wrześni.
Była założycielką pierwszego w Wielkopolsce Stowarzyszenia Kobiet oraz instytucji Pomocy naukowej dla ubogich dziewcząt w Poznańskiem i Prusach Zachodnich.
Działała też podczas powstania styczniowego[2]. Sławę zyskała jako siostra miłosierdzia, gorliwa opiekunka Towarzystwa Pomocy Naukowej.
Jej dom w Pakosławiu koło Nowego Tomyśla był długo ważnym ośrodkiem narodowym. Zmarła tam 11 maja 1896[2]. Pogrzeb Emilii Sczanieckiej był ważnym wydarzeniem patriotycznym: kondukt miał długość 12 kilometrów[2]. Została pochowana na dziedzińcu kościoła w Michorzewie[2].
Uhonorowana m.in. ulicą, aleją lub parkiem swojego imienia w Lwówku, Nowym Tomyślu, Krakowie, Ostrowie Wielkopolskim, Poznaniu, Łodzi, Gorzowie Wielkopolskim i Szczecinie.
Mają ją jako swą patronkę następujące placówki oświatowe:
Jest jedną z bohaterek polskiego serialu historycznego Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy w reżyserii Jerzego Sztwiertni. Odtwórczynią jej roli była Joanna Sobieska.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.