Loading AI tools
związek chemiczny Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Erytrytol – organiczny związek chemiczny, alifatyczny alkohol czterowodorotlenowy z grupy cukroli. Jest dodatkiem do żywności, stosowanym jako substancja słodząca (E968).
| |||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C4H10O4 | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
122,12 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd |
biały lub prawie biały, krystaliczny proszek lub łatwo przesypujące się granulki[1] | ||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||
|
Erytrytol jest związkiem typu mezo i nie wykazuje aktywności optycznej (w przeciwieństwie do swojego diastereoizomeru, treitolu, występującego w formie prawo- i lewoskrętnej).
Czteroazotan erytrytu ma właściwości wybuchowe.
Erytrytol naturalnie występuje w niewielkich ilościach w wielu owocach, w niektórych porostach, wodorostach i w czerwonym winie[4].
Na skalę przemysłową erytrytol jest otrzymywany zwykle na drodze fermentacji glukozy przez różne gatunki drożdży[5].
Opracowano również metodę otrzymywania erytrytolu z wykorzystaniem glicerolu jako surowca wyjściowego. W metodzie tej również wykorzystuje się drożdże z gatunku Yarrowia lipolytica[6].
Erytrytol ma zerową wartość energetyczną i jest stosowany jako substancja słodząca wykazująca 70[3]–90%[7] słodyczy sacharozy. Nie jest metabolizowany w organizmie człowieka. Dobrze się wchłania z przewodu pokarmowego (ok. 90%[8]) i praktycznie w całości jest wydalany z moczem w postaci niezmienionej[9][8]. Około 10% spożytej ilości przechodzi do jelita grubego[8], nie jest jednak substratem dla flory bakteryjnej jelita[10].
Jest wykorzystywany do produkcji napojów oraz deserów o obniżonej wartości kalorycznej. Polecany jest w dietach niskokalorycznych i bezcukrowych.
Erytrytol stosowany jest w przemyśle farmaceutycznym jako masa tabletkowa w formulacjach bezpiecznych dla osób z cukrzycą oraz z nietolerancją laktozy, jako nośnik substancji aktywnych w formulacjach wziewnych. Erytrytol w formie proszku wykorzystuje się do usuwania płytki nazębnej w periodontologii[11].
Erytrytol ma zerowy indeks glikemiczny, a jego indeks insulinemiczny (określający wzrost poziomu insuliny we krwi) wynosi 2[8]. Dzięki temu może być stosowany jako zamiennik cukru przez osoby z cukrzycą.
Ponadto działa ochronnie na śródbłonek naczyń krwionośnych w warunkach hiperglikemii[12]. Zwiększa również przepływ przez włosowate naczynia krwionośne i poprawia elastyczność tętnic u osób z cukrzycą typu 2[13].
Erytrytol nie jest fermentowany przez bakterie występujące w jamie ustnej, dlatego nie powoduje próchnicy i określany jest jako przyjazny dla zębów[14].
W 2023 r. opublikowano wyniki badań wskazujące na zwiększone ryzyko poważnych niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych u osób używających poliolowych substancji słodzących, zwłaszcza erytrytolu[15].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.