Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Europejska Wspólnota Obronna, EWO – organizacja, której powstanie po raz pierwszy zaproponował premier IV Republiki Francuskiej, René Pleven, w swoim planie ogłoszonym 24 października 1950. Na mocy traktatu zawartego 27 maja 1952 w Paryżu tworzyć ją miały Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN i Włochy[1].
Czynnikiem sprzyjającym integracji były amerykańskie dążenia do remilitaryzacji RFN, które w związku z rosnącą potęgą ZSRR po zakończeniu II wojny światowej obawiały się niekorzystnego rozwoju sytuacji w Europie. Również Wielka Brytania zdawała sobie sprawę z tego, iż Niemcy – mimo druzgocącej klęski – pozostały najpotężniejszym krajem europejskim, a Francja, obawiając się powrotu tradycyjnego niemieckiego militaryzmu, upatrywała jednakże we wzmocnionej RFN szansy na ożywienie własnej gospodarki[2].
Negocjacje rozpoczęły się 15 lutego 1951, a 27 maja 1952 w Paryżu członkowie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali podpisali traktat powołujący do życia EWO. Planowana europejska armia miała sobie liczyć 40 narodowych dywizji, po 13 tys. jednakowo umundurowanych żołnierzy. Traktat zakładał utworzenie dziewięcioosobowego Komisariatu, Zgromadzenia Ministrów Obrony i Zgromadzenia Parlamentarnego. Europejska armia miała być znacznie większa niż na etapie projektu zakładali Francuzi, a do tego zgodnie z dążeniami tak zwanych federalistów (zwolenników „Europy regionów” i państwa europejskiego) artykuł 38. traktatu zapowiadał możliwość sprawowania nad nią demokratycznej kontroli przez wspólnoty europejskie[3]. Co za tym idzie, w marcu 1953 w ramach EWWiS powstał projekt połączenia współpracy gospodarczej i integracji militarnej poprzez powołanie do życia Europejskiej Wspólnoty Politycznej[2]. Traktat podpisany na okres 50 lat musiał być jeszcze ratyfikowany przez parlamenty narodowe państw sygnatariuszy.
Tymczasem w Rosji zmarł Józef Stalin, na Półwyspie Koreańskim podpisano rozejm kończący trwającą od 1950 wojnę. We Francji poparcie dla wspólnej armii zmalało, a niekorzystny układ sił politycznych (do głosu doszli przeciwnicy uzbrojenia Niemiec i pogłębiania integracji) sprawił, że 30 sierpnia 1954 postanowiono usunąć ratyfikację z porządku obrad Zgromadzenia Narodowego. Idea wspólnej polityki obronnej upadła[1].
W wyniku fiaska starań zmierzających do powstania EWO bezcelowe stało się również powołanie Europejskiej Wspólnoty Politycznej. Nie tylko spowolniło to procesy integracyjne, ale powstały również obawy, że nierozwiązany „problem niemiecki”[4] zagrozi bezpieczeństwu Europy. Dlatego też w październiku 1954 zdecydowano w Londynie o przyjęciu RFN do NATO[5]. Kraje bloku wschodniego odpowiedziały powołaniem do życia Układu Warszawskiego.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.