Loading AI tools
przywódca Albańczyków w Kosowie, prezydent Kosowa Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ibrahim Rugova (ur. 2 grudnia 1944 w Cerrcë w Kosowie, zm. 21 stycznia 2006 w Prisztinie) – przywódca kosowskich Albańczyków, prezydent Kosowa w latach 1992–2006, laureat Nagrody Sacharowa w 1998[1].
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Prezydent Kosowa | |
Okres |
od 24 maja 1992 |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Ukończył filologię albańską na Uniwersytecie w Prisztinie i językoznawstwo na Sorbonie.
Był członkiem partii komunistycznej. Usunięto go z jej szeregów za żądanie wniesienia poprawek do jugosłowiańskiej konstytucji. Przez ponad 10 lat kierował pokojowym ruchem oporu kosowskich Albańczyków przeciwko rządom byłego prezydenta Jugosławii Slobodana Miloševicia.
W 1989 roku, gdy Milošević odebrał prowincji autonomię, którą cieszyła się ona prawie 20 lat, założył Demokratyczną Ligę Kosowa. Początkowo dążyła ona do przyznania Kosowu statusu odrębnej republiki w ramach Federacji Jugosłowiańskiej, później zaczęła się domagać niepodległości dla prowincji.
W 1992 i 1998 roku wygrywał wybory na urząd prezydenta Republiki Kosowa, pod hasłem niepodległości i odłączenia się od Jugosławii. Belgrad nie uznał wyników tych wyborów, uznając je za nielegalne. Milošević tropił partyzantów z UÇK, którzy od 1996 roku, wbrew stanowisku Rugovy, atakowali Serbów.
W lutym 1999 Rugova był jednym z członków kosowskiej delegacji podczas rozmów pokojowych kosowsko-serbskich, prowadzonych w Rambouillet pod Paryżem. Serbowie przystąpili do nich pod groźbą nalotów NATO. 18 marca podpisał w imieniu kosowskich Albańczyków układ zapewniający Kosowu autonomię, a kontrolę nad procesem pokojowym oddający korpusowi 28 tys. żołnierzy NATO (KFOR). Serbska delegacja odrzuciła te warunki[2][3].
Odrzucenie przez Miloševicia tego porozumienia stało się bezpośrednią przyczyną rozpoczętych 24 marca 1999 i trwających 79 dni nalotów lotniczych NATO na Jugosławię. Naloty nie uzyskały akceptacji Rady Bezpieczeństwa i obudziły protesty Rosji. Z Kosowa uciekło lub zostało wygnanych dziesiątki tysięcy uchodźców, którzy przybywali do Albanii i Macedonii.
W październiku 2000 roku partia Rugovy zdecydowanie pokonała w wyborach lokalnych w Kosowie Demokratyczną Partię Kosowa byłego przywódcy UÇK – Hashima Thaciego. W marcu 2002 parlament prowincji oficjalnie powierzył mu stanowisko prezydenta.
Rugova był dla większości Albańczyków największym autorytetem politycznym, a dla wszystkich, nawet swoich przeciwników – autorytetem moralnym. Stany Zjednoczone i Europa Zachodnia otwarcie go popierały w sporach z radykalnymi rywalami. W świecie popularność przyniosła mu pacyfistyczna postawa, a zwłaszcza potępianie stosowania przemocy, nawet przez własnych rodaków. Zmarł na raka płuc.
Dzień po śmierci Rugovy władze Kosowa wprowadziły 15 dni żałoby narodowej, począwszy od 23 stycznia 2006 roku[4].
7 września 2024 r. w Podujevo został odsłonięty pomnik Ibrahima Rugova.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.