Jan van der Heyden
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan van der Heyden (ur. 5 marca 1637 w Gorinchem, poch. 28 marca 1712 w Amsterdamie)[1] – holenderski malarz, rysownik, grafik i wynalazca.
Jego ojciec był mennonitą[2], zajmował się handlem zbożem[1]. Jako dziecko, Jan w 1646 przeniósł się wraz z rodziną do Amsterdamu[1]. Początkowo uczył się rysunku, być może u swojego najstarszego brata, Gorisa van der Heydena, wytwórcy i sprzedawcy luster[2]. Następnie uczył się odwróconej techniki malowania na szkle u artysty z Gorinchem[2]. Jednak malarstwo nie było jego głównym zajęciem i źródłem dochodu[2].
Swój dobrobyt zawdzięczał głównie pracy jako wynalazca, inżynier i urzędnik miejski. Zaprojektował i wdrożył kompleksowy projekt oświetlenia ulicznego dla Amsterdamu[2][3], który funkcjonował od 1669 do 1840 i stał się wzorem dla wielu innych miast w Holandii i za granicą[2]; był też odpowiedzialny za iluminację w dniach uroczystości[3]. W 1672 wraz ze swoim bratem Nicolaesem van der Heydenem wynalazł wóz strażacki wyposażony w węże napędzane pompą perystaltyczną, co podniosło skuteczność gaszenia pożarów[1][2]. W 1690, wraz ze swoim synem Janem van der Heydenem (młodszym), opublikował Brandspuiten-boek („Księgę wozów strażackich”), lustrowaną jego własnymi rycinami[1][2][4].
W latach 60. XVII w. podróżował do Emmerich, Wesel i innych niemieckich miast. Znane są jego widoki Kolonii, Bonn, Düsseldorfu, Elten, Xanten, Akwizgranu i Kleve, a także Veere, Brukseli i Delftu, który odwiedził w 1675[1][3].
Był jednym z pierwszych holenderskich malarzy specjalizujących się w wedutach[2][3][5]. W jego kompozycjach dominowały motywy architektoniczne, choć tworzył także wiejskie uliczki oraz około czterdziestu pejzaży, z których co najmniej dwa to prace malowane na szkle[2]. W niektórych pejzażach sztafaż wykonywali Adriaen van de Velde, Willem van de Velde i Johannes Lingelbach[1][2][5].
Głównymi tematami w twórczości van der Heydena był Amsterdam i region w pobliżu granicy holendersko-niemieckiej, który odwiedzał w celach biznesowych i rekreacyjnych[2]. Z wsią Maarssen związany jest cykl 14 obrazów, niektóre prawdopodobnie wykonane dla Joan Huydecoper II, burmistrza Amsterdamu[1][2], właściciela nieruchomości wokół tej wsi[2]. W 1674 zlecił van der Heydenowi wykonanie obrazów przedstawiających jego dom i posiadłość w Goudstein[2].
W późniejszym okresie twórczości malował głównie martwe natury[2][5].
_-_Wooded_landscape.jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
