Loading AI tools
marszałek austriacki Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Joseph Radetzky (ur. 2 listopada 1766 w zamku Třebnice koło Sedlčan[1], zm. 5 stycznia 1858 w Mediolanie[1]) – czeski szlachcic, marszałek polny Armii Cesarstwa Austriackiego, jeden z najwybitniejszych dowódców austriackich w XIX wieku.
marszałek polny | |
Data i miejsce urodzenia |
2 listopada 1766 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1784–1857 |
Stanowiska |
dowódca Armii Włoskiej Cesarstwa Austrii, |
Główne wojny i bitwy |
VIII wojna austriacko-turecka, |
Odznaczenia | |
W 1784 wstąpił jako kadet do regimentu kirasjerów i walczył w wojnie z Turkami 1788–1789, w latach 1792–1795 brał udział w operacjach w Niderlandach i nad Renem. W bitwach pod Voltri i Hohenlinden odznaczył się i dostał awanse.
Uczestnik wojen napoleońskich. W 1801 roku odznaczony najwyższym austriackim odznaczeniem wojskowym, Orderem Marii Teresy[1]. Mianowany szefem sztabu dowódcy koalicji antyfrancuskiej feldmarszałka austriackiego Karla Schwarzenberga i w 1813 uczestnik bitwy pod Lipskiem[1]. Autor planów rozegrania tej bitwy przez sprzymierzonych[1]. Od 1829 generał kawalerii i wojskowy komendant twierdzy w Ołomuńcu[1]. W 1831 mianowany dowódcą wojsk austriackich w Królestwie Lombardzko-Weneckim[1]. 17 września 1836 został mianowany na stopień marszałka polnego[2].
Podczas wydarzeń rewolucyjnych we Włoszech w czasie Wiosny Ludów dwukrotnie zwyciężał wojska piemonckie: w 1848 w bitwie pod Custozą i w 1849 w bitwie pod Novarą[1]. W zasługę cesarz rozkazał wybić na jego cześć medal „Summus Austriacus dux” (pol. Największy wódz austriacki) oraz uczynił kawalerem Orderu Złotego Runa (1848)[1]. W latach 1849–1857 gubernator Królestwa Lombardzko-Weneckiego.
Zmarł w wieku 91 lat na zapalenie płuc[1] w Mediolanie; jego ciało złożono 19 stycznia 1858 w Heldenbergu w Dolnej Austrii[1].
Autor Über den Zweck der Übungslager im Frieden (1816) i Gedanken über Festungen (1827).
Na jego cześć Johann Strauss starszy skomponował Marsz Radetzkiego. Marsz grany jest m.in. podczas rund honorowych na zawodach jeździeckich i na zakończenie Koncertu Noworocznego w Wiedniu.
Na jego cześć nazwano okręt prototypowy klasy pancerników typu Radetzky oddanych do służby w latach 1910–1911. Jego imię nosił także 5 Pułk Huzarów Armii CK.
Z trzech pomników postawionych ku czci feldmarszałka: w Wiedniu, Pradze (na Malostranské náměstí – wówczas placu Radetzkiego) i Lublanie, do dzisiaj zachował się tylko pierwszy (pomnik praski został przeniesiony do lapidarium Muzeum Narodowego).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.