Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kamieńcu Podolskim
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła[1] (ukr. Собор святих Апостолів Петра і Павла) – rzymskokatolicka świątynia w Kamieńcu Podolskim, katedra diecezji kamienieckiej. Mieści się przy placu Katedralnym. Świątynia należy do parafii katedralnej św. Apostołów Piotra i Pawła w Kamieńcu Podolskim.
| katedra | |||||||
 Katedra w Kamieńcu Podolskim widok od zachodu | |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||||
| Miejscowość | |||||||
| Wyznanie | |||||||
| Kościół | |||||||
| Parafia | |||||||
| Wezwanie | |||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie obwodu chmielnickiego  | |||||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||||
 48°40′36″N 26°34′19″E | |||||||
Świątynia została wybudowana w XV wieku, budowę pierwszego kamiennego kościoła przypisuje się biskupowi Maciejowi ze Starej Łomży lub Pawłowi z Bojańczyc.[2] Za czasów biskupa Jakuba Buczackiego w XVI wieku przebudowano ją w stylu renesansowym, w latach 1646-1648 została przebudowana w stylu barokowym. W 1672, podczas okupacji tureckiej tych ziem kościół przekształcono w meczet. Dobudowano do niego zwieńczony półksiężycem minaret ze spiralnymi schodami w środku liczacymi144 stopnie[3]. Po odzyskaniu przez Rzeczpospolitą Kamieńca 23 września 1699 miał tu miejsce obrzęd oczyszczenia katedry. Pozostawienie minaretu wraz z półksiężycem na wieży było warunkiem zastrzeżonym w Pokoju Karłowickim zawartym 26 stycznia 1699 roku. Aby zachować zapisy traktatu, a jednocześnie wyeliminować upokarzający symbol panowania Osmanów[4] na szczycie umieszczono drewnianą figurę, którą 10 maja 1756 roku, za sprawą biskupa Michała z Dębowej Góry Dembowskiego (brat biskupa kujawskiego Sebastiana Antoniego Dembowskiego) wymieniono na sprowadzoną z Gdańska miedzianą figurę Matki Boskiej o wysokości 4,5 metra. 1 czerwca 1820 r. w podstawę posągu uderzył piorun, który przeszedł przez wnętrze kolumny do dołu i wywołał w kościele ugaszony wkrótce potem pożar[5].
W połowie XVIII wieku katedra została przebudowana w stylu późnobarokowym. Ołtarz ufundował Stefan Rupniewski, a Michał Dembowski nowe stalle, ambonę, konfesjonały i organy[6]. Zbudowano również oddaną w 1754 roku nową fasadę katedry.
8 grudnia 1919 odbył się uroczysty ingres bp. Piotra Mańkowskiego do katedry. 27 kwietnia 1922 Sowieci ograbili skarbiec katedralny. 14 maja 1936 władze radzieckie zamknęły świątynię i urządziły w niej muzeum. Przejściowo była czynna od lata 1941 do 4 czerwca 1945. W latach 1946–1990 w kościele mieściło się muzeum ateizmu. 13 czerwca 1990 został zwrócony wiernym, a 29 czerwca odprawiono pierwszą mszę świętą. Świątynia ostała odnowiona dzięki wysiłkom jej proboszcza, ks. Romana Twaroga. Kapituła katedralna w Kamieńcu Podolskim nie została wznowiona[3][7].
W krypcie katedry zostali pochowani m.in.[8]:
- Jan Dembowski, biskup kamieniecki
- Mikołaj Dembowski, biskup kamieniecki
- Bartłomiej Giżycki, kasztelan wyszogrodzki
- Mikołaj Górski, biskup kamieniecki
- Michał Kuczyński, komendant Kamieńca (i żona Anna z Ellbertów)
- Franciszek Mackiewicz, biskup kamieniecki
- Jan de Witte, komendant twierdzy (i żona Marianna z Lubońskich)
- biskupi odnowionej diecezji po 1991 roku: Jan Olszański, Jan Niemiec
Plan katedry w Kamieńcu Podolskim
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
