Kobiety w nauce
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Udział kobiet w działalności naukowej odróżnia się od udziału mężczyzn w wielu aspektach, m.in.: mniejszym zaangażowaniem w działalność naukową w każdej epoce (także współcześnie), preferowaniem przez kobiety określonych dziedzin naukowych, mniejszą obecnością kobiet na eksponowanych stanowiskach naukowych itp. Te zjawiska były przedmiotem zainteresowania w Europie już w średniowieczu (np. Christine de Pisan), a od XVIII w. (np. Jean Condorcet) stały się przedmiotem badań i rozważań różnych dziedzin nauki np. historii kobiet, psychologii, socjologii, antropologii, filozofii, kulturoznawstwa, czy badań gender. Wnioski wysnute na tej podstawie nie są do dzisiaj powszechnie akceptowane i niekiedy są uznawane za kontrowersyjne.
Dopiero w XX wieku większość uniwersytetów przestała przyjmować w grono studentów wyłącznie mężczyzn. Do tego czasu kobiety były wykluczone z edukacji akademickiej. Do połowy XIX w. dominował pogląd, że przyczyną mniejszego udziału kobiet w nauce są ich cechy biologiczne i psychiczne (determinizm biologiczny; zob. też: hipoteza o wyższości mężczyzn)[1], które miały powodować ich mniejsze zdolności do zajmowania się działalnością naukową. Nieliczne przykłady znanych kobiet naukowców uznawano wówczas za wyjątek, potwierdzający ogólną regułę. Obecnie przeważa pogląd, że podstawową przyczyną są uwarunkowania społeczne, kulturowe i religijne (determinizm kulturowy; zob. też: zjawisko Matyldy), które w różny sposób ograniczają kobietom możliwość zajmowania się działalnością naukową i osiągania sukcesów w tej dziedzinie[2].
Kobiety wnosiły swój wkład do rozwoju nauki od najdawniejszych czasów, niemniej ich udział nie zawsze był dostrzegany. Historycy zainteresowani tematem naświetlili przyczyny tego, a także bariery, które musiały pokonać i strategie, które musiały przyjąć, aby ich prace były zaakceptowane przez środowiska naukowe. Te zaś, aż do połowy XIX w., a nawet znacznie później okazywały się niejednokrotnie sceptyczne co do możliwości uczestnictwa kobiet w działalności naukowej.