Loading AI tools
Dzielnice i osiedla Przemyśla Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kruhel Mały – dawna wieś, obecnie część miasta Przemyśla[2]. Leży w zachodniej części miasta, w okolicy ulicy Sanockiej.
część Przemyśla | |
Państwo | |
---|---|
Miasto | |
W granicach Przemyśla |
5 października 1954[1] |
SIMC |
0971815 |
Populacja (1943) • liczba ludności |
|
Strefa numeracyjna |
16 |
Kod pocztowy |
37-700 |
Tablice rejestracyjne |
RP |
Położenie na mapie Przemyśla | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
49°46′22″N 22°44′32″E |
Dawniej wieś i gmina jednostkowa w powiecie przemyskim.
Początki wsi Kruhel sięgają średniowiecza. Dokumenty z 1418 r. mówią o właścicielach osady – Szymku i Jerzym z Prałkowiec. Następnie w wyniku podziałów pomiędzy spadkobiercami powstały oddzielne Kruhel Mały i Kruhel Wielki[3]
W Galicji i Lodomerii Kruhel Mały znajdował się w cyrkule przemyskim, a następnie w powiecie przemyskim, na wschód od Kruhela Wielkiego[4]. Od dawnych właścicieli nazywany był Dominikańskim[5], a jego część Kruhelem Franciszkańskim[4]. W 1880 r. było 443 mieszkańców w gminie, 24 na obszarze dworskim. W Kruhelu Małym dominowali rzymscy katolicy (parafia w Przemyślu), a w Kruhelu Wielkim – grekokatolicy (parafia w Prałkowcach)[4]. W 1895 r. wzniesiono tu rzymskokatolicki kościół św. Wojciecha (obecnie kościół filialny parafii Matki Bożej Zbaraskiej w Prałkowcach[6]). Przy kościele powstał cmentarz, zwany cmentarzem Kruhel Mały[7][8], na którym spoczywają m.in. Mieczysław i Franciszka Bartmińscy[9], rodzice prof. Jerzego Bartmińskiego i jego rodzeństwa, a także Saul „Paul” Axer, ojciec Ottona Axera[10].
W przededniu I wojny światowej na terenie Kruhela Małego znajdowały się fortyfikacje pierwszego pierścienia fortów Twierdzy Przemyśl: fort 3 A „Kruhel”, szaniec 3 B „Kruhel”, fort 3 C „Kruhel”[11] (obecnie teren dzielnicy Zielonka[12]). Po II oblężeniu Twierdzy Przemyśl (1915) rosyjscy kozacy rozstrzelali pod zarzutem szpiegostwa sześciu Polaków aresztowanych przy wychodzenia z kościoła św. Wojciecha w Kruhelu Małym[13].
Według spisu z 1921 r. Kruhel Mały liczył 60 domów i 469 mieszkańców. Pod względem wyznania 367 mieszkańców było rzymskimi katolikami, 98 – grekokatolikami, a 4 – wyznania mojżeszowego. 449 osób deklarowało narodowość polską[14].
Za II RP w powiecie przemyskim woј. lwowskiego. W 1934 w nowo utworzonej zbiorowej gminie Prałkowce[15], gdzie utworzył gromadę[16].
Na terenie Kruhela Małego toczyły się walki w czasie obrony Przemyśla w 1939 r. Podczas II wojny światowej w utworzonej przez hitlerowców gminie Przemyśl w powiecie Przemysl w dystrykcie krakowskim (Generalne Gubernatorstwo). Liczył wtedy 436 mieszkańców[17].
W nocy, z 26 na 27 grudnia 1945 r., doszło do napadu UPA na Kruhel Mały, podczas którego zostały zamordowane 3 osoby narodowości polskiej[18]. W trakcie akcji dwie sotnie 2 kurenia UPA „Udarnyky”: „Udarnyky 4” Wołodymyra Szczygielskiego oraz „Udarnyky 7” Grzegorza Jankowskiego, spaliły część zabudowań wsi Kruhel Mały, Kruhel Wielki i Prałkowce[14].
Po wojnie w gminie Przemyśl w powiecie przemyskim w województwie rzeszowskim[19]. 5 października 1954 włączony do Przemyśla[1].
W Kruhelu Małym urodzili się Stanisław (1936), Mariana (1938–2010), Jerzy (1939–2022) oraz Florian (1947) Bartmińscy.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.