Numizmatyka
nauka o walutach, banknotach i monetach / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Numizmatyka?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
POKAŻ WSZYSTKIE PYTANIA
Numizmatyka (z gr. νομισματική) – nauka pomocnicza historii, zajmująca się badaniem monet, banknotów i innych znaków pieniężnych pod względem historycznym, estetycznym, a także technicznym. Słowo „numizmatyka” pochodzi od greckiego nomisma[1]. Numizmatyka ma swoje początki w XIV wieku, rozwinęła się w okresie renesansu[2].
|
Ten artykuł od 2018-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Największe w Polsce zbiory monet i medali znajdują się w muzeach narodowych w Warszawie i w Krakowie.
Główne zadania numizmatyki:
- kolekcjonowanie i klasyfikowanie monet;
- datowanie monet: bezwzględne; analiza znaków menniczych; połączona analiza ikonograficzna, metrologiczna i epigraficzna;
- ustalanie kręgu użytkowników danych monet;
- określanie dodatkowych funkcji monet;
- wyjaśnianie i interpretacja faktów i procesów dziejowych.
Podział chronologiczny numizmatyki:
- grecka;
- celtycka;
- rzymska;
- bizantyjska;
- Dalekiego Wschodu (m.in. Indie, Chiny, Japonia);
- średniowieczna (w tym arabska i perska);
- nowożytna.
Terminy szczególnie przydatne w numizmatyce średniowiecznej:
- gatunek monety – zwykle obejmuje numizmaty o tych samych, bądź podobnych cechach metrologicznych – wadze, próbie (np. denar, grosz, talar, drachma);
- typ monety – obejmuje numizmaty opatrzone tym samym wyobrażeniem, z reguły zamyka się w jednej emisji
- odmiany monety – istnieją w obrębie typów, obejmują monety wybite tą samą parą stempli
- próba – zawartość czystego kruszcu w monecie
- renovatio monetae – stosowana już we wczesnym średniowieczu wymiana monety na nową na warunkach korzystnych dla pana menniczego
- pan menniczy – zleceniodawca emisji.