jeden z dwóch oficjalnych standardów języka norweskiego

Nynorsk

Nynorsk

Nynorsk („nowonorweski”) – jeden z dwóch oficjalnych <a href="/pl/Grafolekt" title="Grafolekt" class="wl">standardów piśmienniczych</a> <a href="/pl/Język_norweski" title="Język norweski" class="wl">języka norweskiego</a>. Drugim standardem jest znacznie bardziej popularny <a href="/pl/Bokmål" title="Bokmål" class="wl">bokmål</a>.

<figure class="mw-default-size wiki-thumb"><a href="/pl/Plik:Norwegianmalforms.png" class="mw-file-description image media-thumb" data-hash="Plik:Norwegianmalforms.png"><img loading="lazy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Norwegianmalforms.png/220px-Norwegianmalforms.png" decoding="async" data-file-width="593" data-file-height="739" data-file-type="bitmap" height="274" width="220" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Norwegianmalforms.png/330px-Norwegianmalforms.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Norwegianmalforms.png/440px-Norwegianmalforms.png 2x" alt="Norwegianmalforms.png"></a><figcaption>Geograficzny zasięg występowania odmian języka norweskiego</figcaption></figure>
Nynorsk wywodzi się ze standardu zwanego landsmålem („język krajowy”), który został opracowany przez <a href="/pl/Ivar_Aasen" title="Ivar Aasen" class="wl">Ivara Aasena</a> na bazie gwar ludowych zachodniej części Norwegii (głównie <a href="/pl/Vestlandet" title="Vestlandet" class="wl">Vestlandet</a>, środkowej części <a href="/pl/Østlandet" title="Østlandet" class="wl">Østlandet</a>, <a href="/pl/Trøndelag" title="Trøndelag" class="wl">Trøndelag</a> i południowej części <a href="/pl/Nordland_(Norwegia)" title="Nordland (Norwegia)" class="wl">Nordland</a>), jako według niego najbardziej reprezentatywnych dla „prawdziwego” (pozbawionego wpływów duńskich) języka norweskiego. Efektem badań tychże gwar były wydane przez <a href="/pl/Ivar_Aasen" title="Ivar Aasen" class="wl">Aasena</a> książki opisujące „język kraju”: Det norske Folkesprogs Grammatik (1848), Ordbog over det norske Folkesprog (1850) oraz Prøver af Landsmålet i Norge (1853).

Na podstawie Zarządzenia o równouprawnieniu landsmål został w roku 1885 uznany wraz z <a href="/pl/Riksmål" title="Riksmål" class="wl">riksmålem</a> za język urzędowy <a href="/pl/Norwegia" title="Norwegia" class="wl">Norwegii</a>. Od 1892 r. władze lokalne miały możliwość same wybierać główny język urzędowy na swoim terenie i decydowały o podstawowym języku nauczania. W 1929 roku został zmodyfikowany i nazwany nynorsk. Funkcjonowanie dwóch odrębnych języków stawało się coraz większym problemem dla państwa i społeczeństwa, w związku z czym podejmowano liczne ich reformy (1862, 1877, 1885, 1893, 1901, 1907, 1910, 1917, 1938, 1942, 1958, 1972/73, 1981, 2002, 2005, 2012), które miały na celu zbliżyć je do siebie (samnorsk), ale były z oporem przyjmowane przez różne grupy. Konflikt pomiędzy zwolennikami obu wariantów był ostry do II wojny światowej. Do końca wojny rosło znaczenie nynorsk, jednak po niej nastąpiło odwrócenie tego trendu. Niewielkie reformy wprowadzane po II wojnie światowej skupiły się głównie na dopasowaniu reguł do języka powszechnie mówionego, który za sprawą mediów, klasy średniej i mieszkańców dużych miast najbardziej przypomina bokmål. Obecnie standardu nynorsk języka norweskiego używa 10–15% mieszkańców Norwegii<a href="#cite_note-1" style="counter-reset: mw-Ref 1;">[1]</a>.

Nynorsk – jeden z dwóch oficjalnych standardów piśmienniczych języka norweskiego. Drugim standardem jest znacznie bardziej popularny bokmål. Nynorsk wywodzi się ze standardu zwanego landsmålem , który został opracowany przez Ivara Aasena na bazie gwar ludowych zachodniej części Norwegii , jako według niego najbardziej reprezentatywnych dla „prawdziwego” języka norweskiego. Efektem badań tychże gwar były wydane przez Aasena książki opisujące „język kraju”: Det norske Folkesprogs Grammatik , Ordbog over det norske Folkesprog oraz Prøver af Landsmålet i Norge . Na podstawie Zarządzenia o równouprawnieniu landsmål został w roku 1885 uznany wraz z riksmålem za język urzędowy Norwegii. Od 1892 r. władze lokalne miały możliwość same wybierać główny język urzędowy na swoim terenie i decydowały o podstawowym języku nauczania. W 1929 roku został zmodyfikowany i nazwany nynorsk. Funkcjonowanie dwóch odrębnych języków stawało się coraz większym problemem dla państwa i społeczeństwa, w związku z czym podejmowano liczne ich reformy , które miały na celu zbliżyć je do siebie , ale były z oporem przyjmowane przez różne grupy. Konflikt pomiędzy zwolennikami obu wariantów był ostry do II wojny światowej. Do końca wojny rosło znaczenie nynorsk, jednak po niej nastąpiło odwrócenie tego trendu. Niewielkie reformy wprowadzane po II wojnie światowej skupiły się głównie na dopasowaniu reguł do języka powszechnie mówionego, który za sprawą mediów, klasy średniej i mieszkańców dużych miast najbardziej przypomina bokmål. Obecnie standardu nynorsk języka norweskiego używa 10–15% mieszkańców Norwegii. 