Zamek Niesytno
zabytkowy inny element obronny w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
zabytkowy inny element obronny w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zamek Niesytno w Płoninie (niem. Nimmersath) – zabytkowy[2] zamek znajdujący się na szlaku Zamków Piastowskich, położony we wsi Płonina, na zachód od Bolkowa w Sudetach Zachodnich, we Wschodnim Grzbiecie Gór Kaczawskich, na skalnym cyplu - 550 m n.p.m.[3].
nr rej. A/3231/962 z 13.11.1961[1] | |
Zamek Niesytno w 2019 | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Typ budynku | |
Rozpoczęcie budowy |
XIV w. |
Ukończenie budowy |
XV w. |
Położenie na mapie gminy Bolków | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu jaworskiego | |
50°54′14,90″N 16°00′13,61″E | |
Strona internetowa |
Po raz pierwszy zamek ten został wymieniony w 1432 r.[4], w liście biskupa wrocławskiego Konrada Oleśnickiego do Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego. Biskup donosi mistrzowi, iż należąca do rycerza Hayna von Czirna warownia została zajęta przez wyprawę mieszczan wrocławskich i świdnickich. Wydaje się, że budowla powstała niewiele wcześniej. Hipoteza o jej XIII-wiecznej genezie jest mało prawdopodobna, a w grę wchodzi okres po 2 połowie XIV w.
Historia zamku Niesytno wiązana jest tradycyjnie z husytami i rycerzami rozbójnikami, mającymi w nim zamieszkiwać w XV w., z tamtego okresu wywodzić się ma nazwa Angstwinkel (pol. Zakątek Strachu)[4]. Prawdopodobnie już w latach 30. XV stulecia w posiadanie siedziby weszli członkowie rodu von Zedlitz, którzy zamieszkiwali tu do połowy wieku XVII w.[4]
Obiekt był w trakcie swych dziejów kilkakrotnie rozbudowywany i przebudowywany[4]. Najciekawszym jego elementem jest unikalna na skalę Polski wieloboczna wieża z dziobem (podobna do stołpu na zamku w Bolkowie), zajmująca kulminację skalną, pełniąca rolę donżonu, wyposażona we wnętrzu w tzw. ciepłą izbę (rozległe wnętrze obłożone drewnem jako ociepleniem). Jej datowanie jest przedmiotem dyskusji i nastręcza wiele trudności, ale przypuszcza się, że zbudowana została najpewniej dopiero w 2 połowie XV wieku[4]. Poniżej wznosi się dom zamkowy, zapewne późniejszy, częściowo dwu- a częściowo trójkondygnacyjny[4].
Rezydencjonalną rolę zamek utracił w 1545 r., gdy obok, na wschód/południowy wschód od niego członkowie rodu von Zedlitz zbudowali dwór ozdobiony renesansową kamieniarką (m.in. portalem głównym i oknami o obramieniach zwanych fasciowymi)[4]. Dwór ten, także wielokrotnie przerabiany, znany jest jako pałac w Płoninie. Od połowy XVI w. stary zamek wykorzystywany był najpewniej już tylko na cele magazynowe i gospodarcze[4]. W sali rycerskiej utworzono spichlerz na ziarno[5], a na murach ustawiono cztery hakownice odpalane przy okazji ważnych świąt lub uroczystości[6].
W 1843 ruiny zamku zakupił hrabia Julius von Bulow, który je zabezpieczył i przeprowadził gruntowną konserwację. Na początku XX wieku majątek ziemski nabył hrabia Eberhard von Saurma baron von Jeltsch. Przeprowadził on konserwację zamku górnego i udostępnił go do zwiedzania[6].
W 2010 roku właścicielem zamku został przedsiębiorca Krzysztof Harkawy[7]. W 2012 roku rozpoczęły się prace przy odgruzowywaniu i rekonstrukcji budynku mieszkalnego na terenie zamku średniowiecznego[8].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.