Loading AI tools
polski wojskowy Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zdzisław Józef Pacak-Kuźmirski ps. „Andrzej” (ur. 6 stycznia 1911[1], zm. 27 stycznia 1981 w Krakowie) – podpułkownik Wojska Polskiego.
Zdzisław Pacak-Kuźmirski (1974) | |
podpułkownik | |
Data urodzenia |
6 stycznia 1911 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
27 stycznia 1981 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
40 Pułk Piechoty Dzieci Lwowskich |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
W latach 1931–1933 był podchorążym Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi-Komorowie. 5 sierpnia 1933 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem w korpusie oficerów piechoty ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1933 i 492. lokatą, a minister spraw wojskowych wcielił do 40 pułku piechoty „Dzieci Lwowskich” we Lwowie[2]. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 307. lokatą w korpusie oficerów piechoty[3].
W kampanii wrześniowej 1939 uczestniczył w obronie Warszawy, jako dowódca 8. kompanii 40 pp[4][5]. Bohatersko bronił historycznej reduty 56 przy ul. Wolskiej przed oddziałami niemieckiej 4 Dywizji Pancernej. 9 września do obrony Woli wykorzystał około 100 beczek terpentyny z Fabryki Przetworów Chemicznych „Dobrolin“ przy ul. Wolskiej 157/159[6], które zostały ustawione na odcinku 100-metrowym w odległości około 60 m od reduty[7]. Kilka z nich zapaliło się jeszcze przed atakiem nieprzyjaciela od wybuchu bomb lotniczych wroga. Gdy pierwsze czołgi niemieckie podjeżdżały do barykady zbudowanej w poprzek ul. Wolskiej por. Pacak wydał rozkaz otwarcia ognia. W ciągu paru minut ulica Wolska zamieniła się w wielkie ognisko palącej się terpentyny rozlanej na bruku z rozbitych beczek[8][9].
Po kapitulacji załogi stolicy dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu II C Woldenberg. W nocy z 18 na 19 marca 1942 w brawurowy sposób uciekł z obozu z czterema towarzyszami: por. Jerzym Kleczkowskim por. Edwardem Madejem, por. Kazimierzem Nowosławskim i ppor. Zygmuntem Siekierskim. Jeńców wyprowadził wówczas z obozu kpt. Pacak-Kuźmirski wraz z pełniącym rolę „konwojenta” ppor. Siekierskim, który został w tym celu przebrany w mundur wartownika oraz uzbrojony w drewnianą imitację karabinu typu Mauser[10].
Zastępca dowódcy i szefa operacyjnego Komendy Głównej AK „Osa-Kosa” (Organizacja Specjalnych Akcji Bojowych) w stopniu porucznika piechoty. W latach 1943–1944 dowódca Partyzanckiej Dywizji Karpackiej obszaru lwowskiego AK. W latach 1948–1956 więziony przez komunistów we Wronkach i Rawiczu.
Zmarł 27 stycznia 1981 w Krakowie[5]. Został pochowany na Cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie (kwatera 7 wojsk.-1-15)[11].
W kwietniu 2005 nazwę płk. Zdzisława Kuźmirskiego-Pacaka nadano skwerowi znajdującemu się w rejonie ulic Wolskiej i Kasprzaka na warszawskiej Woli[12].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.