Archie Stark

Archibald McPherson Stark (ur. 21 grudnia 1897 w Glasgow, zm. 27 maja 1985 w Kearny) – amerykański piłkarz, który występował na pozycji napastnika, reprezentant Stanów Zjednoczonych.

Archie Stark

Pełne imię i nazwisko	Archibald McPherson Stark
Data i miejsce urodzenia	21 grudnia 1897 Glasgow, Szkocja
Data i miejsce śmierci	27 maja 1985 Kearny, Stany Zjednoczone
Pozycja	napastnik
Kariera juniorska
Lata Klub 1911–1912 West Hudson Junior
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole 1912–1916 Kearny Scots 1916–1917 Babcock & Wilcox 1917 West Hudson 1919 Paterson F.C. 1919–1921 Erie A.A. 1921–1924 New York Field Club 69 (45) 1924–1930 Bethlehem Steel 221 (240) 1930 → Fall River Marksmen (gość) 1930–1932 Newark Americans 42 (18) 1932–1933 Brooklyn Wanderers 1933–1934 Kearny Irish 25 (22)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1925  Stany Zjednoczone 2 (5)
Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.

Dzieciństwo

Urodził się i dorastał w Szkocji, jednak gdy Archie miał 13 lat, wraz z rodziną przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. Jego rodzina osiedliła się hrabstwie Hudson, w stanie New Jersey, gdzie Archie zapisał się do swojego pierwszego klubu, West Hudson Junior. W wieku zaledwie 14 lat Stark trafił do Kearny Scots(inne języki), gdzie rozpoczął seniorską karierę^[1].

Kariera klubowa

Wczesna kariera

W 1915, wraz z Kearny Scots wygrał swoje pierwsze trofeum – American Cup 1915(inne języki), gdzie w finale Scots pokonali Brooklyn Celtic 1:0 po golu Starka^[2]. Po sezonie 1915/1916 Stark przeniósł się do klubu Babcock & Wilcox(inne języki). Karierę Starka przerwało przystąpienie do armii Stanów Zjednoczonych, które w 1917 przystąpiły do I wojny światowej. Podczas wojny, Stark stacjonował we Francji^[1].

Powrót po wojnie

Do USA wrócił w 1919, gdzie zaczął grę dla Paterson, z którym dotarł do finału National Challenge Cup, przegrywając 2:0 z Bethlehem Steel(inne języki). Po epizodzie dla Paterson, Stark przeniósł się do Kearny, gdzie swoją siedzibę miał klub Erie A.A i tam spędził dwa sezony. Po sezonie 1920/1921 zakończył współpracę z Erie A.A. i przeszedł do New York Field Club. W sezonie 1923/1924 strzelił 21 ligowych goli, które pozwoliły mu został po raz pierwszy królem strzelców. W nowojorskim klubie spędził trzy sezony, w których strzelił 56 goli w 80 meczach. W samej American Soccer League wystąpił w 69 meczach strzelając 45 goli, pozostałe 11 trafień i 11 występów zanotował w krajowym pucharze.

Bethlehem Steel

Po sezonie 1923/1924 zaczął grać dla Bethlehem Steel, gdzie przesunięto go z pozycji prawego skrzydłowego, na której grał w poprzednich latach, na środkowego napastnika^[1]. Już w pierwszym sezonie, Stark strzelił 67 goli w 44 meczach w ASL^[3], co stanowi Światowy Rekord. W pierwszym sezonie zdobył koronę króla strzelców. W rozgrywkach ligowych udało mu się także 8-krotnie skompletować hat–tricka^[3]. Łącznie w sezonie 1924/1925 (wliczając puchar ligi) strzelił 70 goli. Z Beethlehem wywalczył 2. miejsce w lidze. W drugim sezonie udało mu się zdobyć pierwsze trofeum dla klubu–1925/1926 National Challenge Cup(inne języki), w którym 11 kwietnia pokonali Ben Millers(inne języki) 7:2, a Stark został bohaterem spotkania strzelając 3 gole. Łącznie w sezonie 1925/1926 strzelił 54 goli w 45 meczach, a w lidze 43 goli w 37 meczach. W sezonie 1926/1927 Bethlehem Steel wygrał po raz pierwszy ASL, a Archie Stark zakończył sezon z 23 golami w lidze, łącznie strzelając 25 goli. Sezon 1927/1928 zakończył z 34 golami, z czego 27 strzelił w lidze. 20 z nich zdobył w regularnym sezonie, zaś 7 pozostałych zdobył w fazie play–off (w tym 3 w wygranym finałowym dwumeczu).

W sezonie 1928/1929 rozegrał tylko 7 meczów i strzelił 2 gole w ASL. Było to spowodowane tzw. Soccer War, czyli sporem pomiędzy American Soccer League a Amerykańskim Związkiem Piłkarskim^[4]. Władze ASL zbojkotowały rozgrywki narodowego pucharu we wrześniu 1928. Z bojkotu wyłamały się 3 drużyny (w tym Bethlehem Steel), na które wkrótce zostało nałożone wykluczenie ze struktur ligowych i kara pieniężna w wysokości 1000 dolarów. W odpowiedzi United States Football Associaction utworzył nowe rozgrywki–Eastern Professional Soccer League, do którego dołączyły wszystkie 3 wykluczone kluby. W sezonie 1928/1929 w EPSL strzelił 41 goli i został królem strzelców. Rozegrał jeszcze 7 meczów i strzelił 9 goli w 1929 EPSL. Po upadku tej ligi rozegrał 19 meczów i strzelił 28 goli w American Soccer League. W 1930, z powodu Soccer War, a także sytuacji finansowej klubu, Bethlehem Steel zostało rozwiązane. Z tego powodu Stark przeniósł się do Newark Americans, jeszcze wcześnie przebywając na turnieju w Europie z Fall River Marksmen(inne języki), które ostatecznie nie zdecydowało się pozyskać Starka ze względu na problemy finansowe.

Schyłek kariery

W pierwszym sezonie dla nowego klubu zdołał strzelić 15 goli, z czego 12 w lidze. W Newark grał do rozwiązania ASL (1933), jednakże statystyki z dwóch pozostałych sezonów zaginęły. Z powodu rozwiązania Newark Americans i ASL, Stark zaczął grę dla Kearny Irish, w którym w 1934 zakończył karierę. Z klubem zdobył mistrzostwo ligi, na zakończenie kariery został również królem strzelców: 22 goli (razem z Razzo Carrollem).

Kariera reprezentacyjna

Jego debiut w barwach reprezentacji Stanów Zjednoczonych miał miejsce 27 czerwca w Quebec w meczu towarzyskim przeciwko Kanadzie, który przegrał 1:0^[5]. Drugi mecz rozegrał 8 listopada tego samego roku w Nowym Jorku. Jego zespół wygrał 6:1, a on sam strzelił 5 bramek^[5]. Miał możliwość reprezentowania swojego kraju na Mistrzostwach Świata 1930, lecz odrzucił propozycję gry z powodu sytuacji finansowej, a później wybierając europejskie tournée z Fall River Marksmen^[2].

W 1950, Archie Stark został wprowadzony do National Soccer Hall of Fame^[6].

Statystyki kariery

Klubowe

Klub	Sezon	Liga	Liga		Puchar kraju		Puchar ligi		Suma
			Mecze	Bramki	Mecze	Bramki	Mecze	Bramki	Mecze	Bramki
Kearny Scots	1912/1913	NAFL
	1913/1914
	1914/1915
	1915/1916
Babcock & Wilcox	1916/1917
West Hudson	1917/1918
Paterson F.C.	1918/1919
Erie A.A.	1919/1920
	1920/1921
New York Field Club	1921/1922	ASL	21	13	2	2			23	15
	1922/1923		23	11	5	6			28	17
	1923/1924		25	21	4	3			29	24
Bethlehem Steel	1924/1925		44	67			2	3	46	70
	1925/1926		37	43	5	7	3	4	45	54
	1926/1927		29	23	3	0	1	2	33	25
	1927/1928		46	27	2	1	4	6	52	34
	1928/1929		7	2					7	2
	1928/1929	EPSL	32	41	4	6			36	47
	1929		7	9					7	9
	1929/1930	ASL	19	28	5	6			24	34
Newark Americans	1930		19	12	4	3			23	15
	1931		12	2	1	1			13	3
	1931		11	4	3	1			14	5
Kearny Irish	1933/1934	ASL II	25	22					25	22
Łącznie			357	303	38	36	10	15	405	376

Reprezentacyjne

Reprezentacja	Rok	Mecze	Bramki
Stany Zjednoczone	1925	2	5
Suma		2	5

Mecze i gole w reprezentacji
Lp.	Data	Miasto	Przeciwnik	Gol	Wynik	Rozgrywki
1.	27.06.1925	Quebec	Kanada		0:1	towarzyski
2.	8.11.1925	Nowy Jork	Kanada		6:1	towarzyski

Sukcesy

Klubowe

• American Soccer League: 1926/1927, 1927/1928 (play–offy)
• American Cup: 1915
• National Challenge Cup: 1925/1926
• Lewis Cup: 1928
• Eastern Professional Soccer League: 1928/1929, 1929

Indywidualne

• Król strzelców American Soccer League: 1923/1924 (21 goli), 1924/1925 (67 goli)

Rekordy

• Światowy rekord za największą liczbę goli strzeloną w jednym sezonie ligowym: 67 goli (sezon 1924/1925)^[7]
• Najskuteczniejszy zawodnik w historii American Soccer League: 253 bramki^[8]