Benedict Cumberbatch

Benedict Timothy Carlton Cumberbatch (ur. 19 lipca 1976 w Londynie)^[1] – brytyjski aktor filmowy, telewizyjny i teatralny oraz producent.

Benedict Cumberbatch

Benedict Cumberbatch (2025)
Imię i nazwisko	Benedict Timothy Carlton Cumberbatch
Data i miejsce urodzenia	19 lipca 1976 Londyn
Zawód	aktor, producent filmowy
Współmałżonek	Sophie Hunter
Lata aktywności	od 2000
Odznaczenia
Podpis aktora

Gwiazda Benedicta Cumberbatcha na Alei Gwiazd w Krakowie

Życiorys

Jest synem pary aktorów – Wandy Ventham i Timothy’ego Carltona^[2]. Ukończył studia na University of Manchester (licencjat) i w London Academy of Music and Dramatic Art (magisterium).

W czerwcu 2015 roku decyzją królowej Elżbiety II został Komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego za zasługi w dziedzinie sztuki aktorskiej oraz działalność charytatywną.

5 listopada 2014 ogłoszono jego zaręczyny z Sophie Hunter. Ich ślub odbył się 14 lutego 2015 na angielskiej wyspie Wight. Para ma dwóch synów Christophera Carltona (ur. 2015)^[3] i Hala Audena (ur. 2017)^[4][5].

16 stycznia 2018 podano do publicznej wiadomości, że Cumberbatch objął stanowisko Prezydenta Londyńskiej Akademii Muzyki i Sztuk Dramatycznych (President of London Academy of Music and Dramatic Art)^[6]. Przez 31 lat piastował je Timothy West.

Kariera aktorska

Popularność zdobył rolą Sherlocka Holmesa w serialu Sherlock (2010)^[2] wyprodukowanym przez stację BBC. Wcielił się również w postacie: Alana Turinga w filmie Gra tajemnic (2014), Juliana Assange’a w filmie Piąta władza (2013), Stephena Hawkinga w dramacie Hawking wyprodukowanym przez stację BBC, Williama Pitta w filmie Głos wolności, bohatera Stephena Ezarda w miniserialu BBC Ostatni wróg (2008), Paula Marshalla w filmie Pokuta (2007), Bernarda w Małej wyspie (2009). W 2016 roku wcielił się w tytułową rolę Stephena Strange’a w filmie Doktor Strange. W tej roli wystąpił również w kolejnych produkcjach Filmowego Uniwersum Marvela: Thor: Ragnarok (2017), Avengers: Wojna bez granic (2018), Avengers: Koniec gry (2019) oraz Spider-Man: Bez drogi do domu (2021).

W 2018 r. wystąpił w tytułowej roli w serialowej adaptacji powieści o Patricku Melrosie. O chęci zagrania tej postaci mówił już w 2013 roku^[2].

Filmografia

Role filmowe

Rok	Tytuł	Rola	Nagrody i nominacje[7]
2002	Hills Like White Elephants (krótkometrażowy)	The Man
2003	Zabić króla	rojalista
2006	Miłosna układanka	Patrick Watts
2006	Głos wolności	William Pitt	London Film Critics Circle Awards 2007 (nominacja za przełomową rolę)
2007	Inseparable (krótkometrażowy)	Joe/Charlie
2007	Pokuta	Paul Marshall
2008	Kochanice króla	William Carey
2008	Burlesque Fairytales	Henry Clark
2009	Darwin. Miłość i ewolucja	Joseph Hooker
2010	Cztery lwy	Ed
2010	Trzecia gwiazda	James
2010	Ryzykantka	Nick Philips
2011	Czas wojny	major Stewart
2011	Szpieg	Peter Guillam
2013	W ciemność. Star Trek	John Harrison/Khan Noonien Singh
2013	Piąta władza	Julian Assange
2013	Sierpień w hrabstwie Osage	„Little” Charles Aiken
2014	Gra tajemnic	Alan Turing	Nominacja do Oscara – Najlepszy aktor pierwszoplanowy Nominacja do Złotego Globu – Najlepszy aktor w dramacie Nominacja do BAFTA – Najlepszy aktor pierwszoplanowy
2015	Pakt z diabłem	Bill Bulger
2016	Doktor Strange	Stephen Strange i Dormammu
2016	Zoolander 2	Wszystko (All)
2017	Thor: Ragnarok	Stephen Strange
2017	Wojna o prąd	Thomas Edison
2018	Avengers: Wojna bez granic	Stephen Strange
2019	Brexit	Dominic Cummings
2019	Avengers: Koniec gry	Stephen Strange
2019	1917	pułkownik MacKenzie
2020	Gra szpiegów	Greville Wynne
2021	Mauretańczyk	podpułkownik Stuart Couch
2021	Psie pazury	Phil Burbank
2021	Szalony świat Louisa Waina	Louis Wain
2021	Spider-Man: Bez drogi do domu	Stephen Strange
2022	Doktor Strange w multiwersum obłędu‎	Stephen Strange
2023	Zdumiewająca historia Henry’ego Sugara	Henry Sugar / Max Engelman
2023	Trucizna	Harry
2023	Nowa nadzieja	AB
2023	Księga Clarence'a	Benjamin
2025	Fenicki układ	Wujek Nubar
2025	Państwo Rose	Theo

Role telewizyjne

Rok	Tytuł	Rola	Nagrody i nominacje
2002	Fields of Gold	Jeremy
2002	Tipping the Velvet	Freddy
2003	Cambridge Spies	Edward Hand
2003	Fortysomething	Rory
2004	Dunkirk	Lt. Jimmy Langley
2004	Hawking	Stephen Hawking	Golden Nymph for Television Films – Najlepsza rola aktorska BAFTA dla najlepszego aktora (nominacja)
2005	To The Ends of the Earth	Edmund Talbot
2005	Nathan Barley	Robin
2007	Stuart: Spojrzenie w przeszłość	Alexander Masters
2008	The Last Enemy	Stephen Ezard	Nagroda Satelita dla najlepszego aktora w miniserialu lub filmie telewizyjnym (nominacja)
2009	Morderstwo to nic trudnego film telewizyjny z serii Agatha Christie: Panna Marple	Luke Fitzwilliam
2009	Small Island	Bernard Bligh	BAFTA Television Award dla najlepszego aktora drugoplanowego (nominacja)
2010–2017	Sherlock	Sherlock Holmes	Najlepszy aktor (Crime Thriller Awards, wygrana) Nadzwyczajny występ w dramacie (National Television Awards, nominacja) Najlepszy pierwszoplanowy aktor telewizyjny (BAFTA, 2011, nominacja) Najlepszy pierwszoplanowy aktor telewizyjny (BAFTA, 2012, nominacja) Najlepszy aktor (Broadcasting Press Guild Awards, 2011, wygrana) Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym (Critics’ Choice Television Award, 2012, nominacja) Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym (Satelita, 2010, nominacja)
2012	Koniec defilady (Parade’s End)	Christopher Tietjens	Najlepszy aktor (Broadcasting Press Guild Awards, 2013, wygrana)[8] Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym (Primetime Emmy Awards, nominacja) Najlepszy aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym (Critics’ Choice Television Award, 2013, nominacja) Aktor w miniserialu lub filmie dla telewizji (International Press Academy, nominacja)
2016	The Hollow Crown: The Wars of the Roses	Richard III	Najlepszy aktor (BAFTA Television Awards 2017, nominacja)
2017	Dziecko w czasie (The Child In Time)	Stephen Lewis
2018	Patrick Melrose	Patrick Melrose
2019	Dobry omen (odc. 6)	Szatan (głos)

Role teatralne

Rok	Tytuł	Rola	Venue	Nagrody i nominacje
2001	Love’s Labour’s Lost	Ferdinand	Open Air Theatre, Regent’s Park
2001	A Midsummer Night’s Dream	Demetrius	Open Air Theatre, Regent’s Park
2002	As You Like It	Orlando	Open Air Theatre, Regent’s Park
2002	Romeo and Juliet	Benvolio	Open Air Theatre, Regent’s Park
2002	Oh, What a Lovely War!		Open Air Theatre, Regent’s Park
2004	The Lady from the Sea	Lyngstrand	Almeida Theatre
2005	Hedda Gabler	Tesman	Almeida Theatre Duke of York’s Theatre	Olivier Award – (nominacja za rolę drugoplanową)
2006	Period of Adjustment	George	Almeida Theatre
2007	Rhinoceros	Bérenger	Royal Court Theatre
2007	The Arsonists	Eisenring	Royal Court Theatre
2008	The City	Chris	Royal Court Theatre
2010	After the Dance	David Scott-Fowler	National Theatre
2011	Frankenstein	Potwór Frankensteina / Wiktor Frankenstein	National Theatre	Olivier Award – Laurence Olivier Award for Best Actor
2015	Hamlet[9]	Hamlet	National Theatre

Role głosowe

Rok	Tytuł	Rola	Forma	Nagrody i nominacje
2004	The Raj Quartet	Demetrius	BBC Radio 4
2008	Casanova	Narrator	Audiobook
2008	Death in a White Tie	Narrator	Audiobook
2008–2010	Cabin Pressure	Kapitan Martin Crieff	BBC Radio 4
2009	South Pacific	Narrator	Film dokumentalny
2009	Rumpole and the Penge Bungalow Murders	Młody Rumpole	BBC Radio 4
2009	Metamorphosis	Narrator	BBC Radio 7
2010	Stephen Hawking’s Universe	Narrator	Discovery Channel/Channel 4
2010	Sherlock Holmes: The Rediscovered Railway and Other Stories	Narrator	Audiobook
2011	Tom and Viv	T.S. Eliot	BBC Radio 7
2012	Hobbit: Niezwykła podróż	Czarnoksiężnik	Film
2013	Hobbit: Pustkowie Smauga	Smaug / Czarnoksiężnik	Film
2013	Jerusalem	Narrator	Film dokumentalny
2014	Pingwiny z Madagaskaru	Agent Utajniony	Film
2014	Hobbit: Bitwa Pięciu Armii	Smaug / Czarnoksiężnik	Film
2016	Doktor Strange	Dormammu	Film
2016	Neapol ’44 (Naples ’44)[10]	Norman Lewis (głos)	Film dokumentalny
2017	Walk with Me[11]	Narrator	Film dokumentalny
2018	Mowgli: Legenda dżungli	Shere Khan	Film
2018	Grinch	Grinch	Film animowany