C

C (wymowa: ce^[1], minuskuła: c) – trzecia litera alfabetu łacińskiego, czwarta litera alfabetu polskiego.

Ten artykuł dotyczy litery. Zobacz też: C (ujednoznacznienie). Na tę stronę wskazuje także przekierowanie „C#”. Zobacz też: C Sharp.

C

Informacje podstawowe
Majuskuła	C
Minuskuła	c
Podstawowy alfabet	łaciński
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Historia

Fenicki gaml	Arabski gimel	Hebrajski gimel	Grecka Gamma	Etruskie  C	Starołacińskie C (G)

Wywodzi się z greckiej litery gamma (Γ). W łacinie klasycznej pierwotnie służyła do oznaczania głosek [k] i [ɡ], a od III wieku p.n.e. jedynie [k] – do oznaczania głoski [ɡ] powstała litera G.

Współcześnie używana jest do oznaczania głoski:

• w języku polskim – [ʦ], a przed i – [ʨ]
• w pozostałych językach słowiańskich, w językach bałtyckich i ugrofińskich oraz w języku albańskim – [ʦ]
• w językach zachodnioeuropejskich – zazwyczaj [k], a przed e lub i:
  • w języku angielskim, francuskim i katalońskim – [s]
  • w języku irlandzkim – [c]
  • w języku walijskim – zawsze [k]
  • w języku włoskim i rumuńskim – [ʧ]
  • w języku hiszpańskim i galicyjskim – [θ]
• w językach tureckich – zazwyczaj [ʤ]
• w języku zhuang – [ʃ]

Wymowa[potrzebny przypis]

Język	Dialekt	Dźwięk (IPA)	Uwagi
angielski		/k/
		/s/	przed e, i, y
azerbejdżański		/ʤ/
chorwacki (serbsko-chorwacki)		/ʦ/
czeski		/ʦ/
duński		/k/
		/s/	przed e, i, y, æ, ø
fiński		/k/
		/s/
francuski		/k/
		/s/	przed e, i, y
galicyjski		/k/
		/θ/	przed e, i
hiszpański	oba	/k/
	europejski	/θ/	przed e, i, y
	amerykański	/s/
irlandzki		/k/
		/c/	przed e, i, po i
kataloński		/k/
		/s/	przed e, i
litewski		/ʦ/
łaciński		/k/
		/ʦ/	przed e, i, y, oe, ae
łotewski		/ʦ/
niderlandzki		/k/
		/s/	przed e, i, y
niemiecki		/k/
		/s/	przed ä, e, i, ö, ü, y
		/ʦ/	przed ä, e, i, ö, ü, y
norweski		/k/
		/s/	przed e, i, y, æ, ø
polski		/ʦ/
portugalski		/k/
		/s/	przed e, i, y
rumuński		/k/
		/ʧ/	przed e, i
słowacki		/ʦ/
słoweński		/ʦ/
szwedzki		/k/
		/s/	przed e, i, y, ä, ö
turecki		/ʤ/
walijski		/k/
węgierski		/ʦ/
włoski		/k/
		/ʧ/	przed e, i
zhuang		/ʃ/

Grafemy i symbole oparte na C

Niektóre litery diakrytyzowane i ligatury
Ć ć	Ĉ ĉ	C̀ c̀	C̆ c̆	Ƈ ƈ	Č č	Č́ č́	C̄ c̄	Ċ ċ	C̃ c̃
C̈ c̈	C̓ c̓	Ȼ ȼ	Ꞓ ꞓ	Ç ç	C̱ c̱	C̣ c̣	C̦ c̦	Ḉ ḉ	Ç̆ ç̆
Ç̌ ç̌	Ç̇ ç̇	Ć̣ ć̣	Č̣ č̣	Č̈ č̈	Č̓ č̓	Ↄ ↄ	Ꜿ ꜿ
Znaki alfabetów fonetycznych
ɕ	ʗ	ᶜ	ᶝ	ᴄ
Symbole i skróty
©	℃	¢	₡	₢	₵	₠	ℂ	ℭ

Inne reprezentacje

Sygnalizacja			Język migowy			Alfabet Braille’a
flaga Międzynarodowego Kodu Sygnałowego	Alfabet semaforowy	Kod Morse’a	francuski	kanadyjski	polski
		Cⓘ			i

Kodowanie

Znak	C		c
Nazwa w Unikodzie	Latin Capital Letter C[2]		Latin Small Letter C[3]
Kodowanie	dziesiątkowo	szesnastkowo	dziesiątkowo	szesnastkowo
Unicode	67	U+0043	99	U+0063
UTF-8	67	43	99	63
Odwołania znakowe SGML	C	C	c	c
ASCII1	67	43	99	63
EBCDIC	195	C3	131	83

¹ W tym pochodne ASCII, takie jak DOS, Windows, ISO-8859 i Macintosh

Zobacz też

Informacje w projektach siostrzanych

Multimedia w Wikimedia Commons

Definicje słownikowe w Wikisłowniku

• Ć
• Ц (cyrylica), С (cyrylica)