Czersk (stacja kolejowa)

Czersk – stacja kolejowa w Czersku, w gminie Czersk, w powiecie chojnickim, w województwie pomorskim.

Czersk

Dworzec od strony peronów
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Miejscowość	Czersk
Data otwarcia	1871
Poprzednie nazwy	Heiderode
Dane techniczne
Liczba peronów	3 (2 używane)
Liczba krawędzi peronowych	4 (3 używane)
Kasy	Kasy: (Polregio) Biletomat: (Polregio)
Linie kolejowe
Linia 203 Tczew – Kostrzyn Linia 215 Laskowice Pomorskie – Bąk
Położenie na mapie Czerska Czersk
Położenie na mapie Polski Czersk
Położenie na mapie województwa pomorskiego Czersk
Położenie na mapie powiatu chojnickiego Czersk
Położenie na mapie gminy Czersk Czersk
53°48′03″N 17°58′20″E

MR/MRD w barwach Arriva opuszcza stację Czersk na pierwszym planie słupek hektometrowy 67,00 km linii kolejowej nr 203

Pociąg z Chojnic do Tczewa złożony z SU42 i trójczłonowej Bipy

Zachodnia część budynku

Tory widok na wschód w kierunku Tczewa

Ruch pasażerski

Rok	Wymiana pasażerska na dobę
2017[1]	500-699
2022[2]	500-699

Położenie

Stacja położona jest w północnej części miasta. Niedaleko od dworca kolejowego znajduje się dworzec autobusowy.

Historia

1871–1918

Kolej dotarła do Czerska w 1871 roku w ramach Królewskich Kolei Wschodnich (Preußische Ostbahn). Kolej ta łączyła Berlin z Gdańskiem i Królewcem. Trasa ta została wybrana ze względu na znacznie łatwiejszy teren, jednakże nie przechodząc przez żadne duże miasto^[3]. W tym samym roku powstał pierwszy dworzec w Czersku. Czersk nie był w tym czasie dużą wsią, a stacja kolei żelaznej powstała tu głównie dlatego, że w okolicy było dużo wiosek, które czerska stacja mogła obsługiwać. Stacja została ulokowana na północ od miejscowości, co widać dziś w zabudowie Czerska (centrum znajduje się około kilometra od miejscowości, natomiast w pobliżu dworca od południowej strony znajduje się blokowisko powstałe w latach siedemdziesiątych XX wieku, a na północ od linii kolejowej przeważa rozproszona zabudowa domów jednorodzinnych). Na początku XX wieku władze pruskie zamierzały wybudować linię kolejową Gdańsk – Wrzeszcz (obecnie dzielnica Gdańska wówczas miejscowość na północ od Gdańska) – Stara Piła – Liniewo – Karsin – Czersk. Linia ta miała być znacznym skrótem pomiędzy Berlinem a Gdańskiem, a dodatkowo miała eliminować konieczność obracania parowozu (bądź jazdy tendrem do przodu, co jest bardzo niewygodne dla obsługi lokomotywy). Budowę tej linii przerwała jednak I wojna światowa. Z zamierzonej inwestycji udało zrealizować tylko odcinek Wrzeszcz – Stara Piła (linia Gdańsk – Wrzeszcz powstała wcześniej jako tory do lokomotywowni Zaspa) oraz szereg prac ziemnych, które potem zostały wykorzystane przy budowie północnego odcinka linii kolejowej nr 215 Laskowice Pomorskie – Bąk. Na początku sierpnia 1908 roku w Czersku powstał nowy dworzec kolejowy, gdyż stary dworzec okazał się za mały^[4].

1918–1945

Uzyskanie przez Polskę niepodległości oraz wydzielenie Wolnego Miasta Gdańsk spowodowało, że Polska nie miała bezpośredniego połączenia na wybrzeże^[5]. Rząd Polski podczas budowy portu w Gdyni postanowił o wybudowaniu magistrali łączącej Gdynię z resztą kraju. Nowa magistrala miała służyć głównie do przewozu węgla. Aby zbudować tę magistralę potrzeba było dostarczyć duże ilości materiałów budowlanych z tego powodu wydłużono linię Laskowice Pomorskie – Czersk. Od 1928 roku linia sięgała do Bąka, gdzie znajdowała się stacja węzłowa.

po 1989

Obecnie budynek dworca w Czersku znajduje się w przebudowie. Po przebudowie poza poczekalnią ma oferować gabinety rehabilitacyjne, punkt opieki dla osób niepełnosprawnych, biura dla prawnika, psychologa i doradcy zawodowego i tym podobne^[6].

Linie kolejowe

Czersk jest lokalnym węzłem kolejowym, w którym krzyżują się linie 203 i 215. Wszystkie linie są normalnotorowe, niezelektryfikowane. Linia 203 w okolicy Czerska jest dwutorowa, natomiast 215 na całej długości jest jednotorowa.

Prędkości szlakowe w okolicy Czerska

	pociągi osobowe	pociągi towarowe	szynobusy
203	Czersk – Chojnice 120 km/h	100 km/h	Czersk – Chojnice 120 km/h
215	60 km/h	60 km/h	80 km/h

Schemat linii kolejowych w okolicach Czerska

Infrastruktura

Dworzec

Dworzec jest zbudowany z cegły. Budynek dworca jest 4 bryłowy. 2 części są 3-kondygnacyjne przykryte dwuspadowym dachem pokrytym papą. W obu częściach znajdują się lokale mieszkalne, wcześniej znajdowały się tu pokoje dla drużyn kolejowych. Część centralna jest parterowa mieści się w niej poczekalnia oraz toaleta. Na dworcu była kasa biletowa przewoźnika Polregio, natomiast została zlikwidowana. W 2024 r. na peronie 1 stanął biletomat.

Perony

Dawna wiata na peronie 3 (widok od strony dworca)

Na stacji w Czersku znajdują się 3 perony: Peron pierwszy (jednokrawędziowy) nie jest obecnie używany; odjeżdżały, stąd dawniej pociągi zaczynające bieg w Czersku i jadące w stronę Bąka (Kościerzyny) i Chojnic oraz pociągi towarowe obsługujące nieczynny obecnie magazyn. Peron drugi również jednokrawędziowy (przy drugiej krawędzi znajduje się tor z peronu pierwszego). Jest obsługiwany przez pociągi osobowe Arriva RP do Laskowic Pomorskich. Z peronu trzeciego, wyremontowanego, wyposażonego w 2 wiaty, odjeżdżają pozostałe połączenia obsługiwane przez Polregio i PKP Intercity^[7].

Lokomotywownia

Na stacji znajdowała się lokomotywownia, która np. w 1934 roku jako Stacja Trakcyjna podlegała Oddziałowi Mechanicznemu w Tczewie; w 1941 r. jako Lokbf Czersk podległa Zakładowi Kolejowemu w Chojnicach (niem. Bw Konitz). Obecnie na jej terenie znajduje się skup złomu.

Pozostała infrastruktura

Magazyn i wieża wodna

W Czersku znajduje się podwójna wieża wodna, która jest unikatem, ze względu na kształt zbiornika^[8]. Obecnie wieża znajduje się w katastrofalnym stanie. Na stacji znajduje się również odkryty tunel służący do drobnych napraw, który jest zalany i pełen śmieci. Na terenie stacji znajdują się trzy magazyny, z których obecnie używany jest tylko jeden.

Połączenia i przewoźnicy (stan z 2025 r.)

Dawny rozkład jazdy.

• Bydgoszcz Główna (Arriva RP)
• Chojnice (Polregio, PKP Intercity)
• Gdynia Główna (Polregio, PKP Intercity)
• Gorzów Wielkopolski (PKP Intercity)
• Grudziądz (Arriva RP, połączenie wakacyjne)
• Hel (Polregio, połączenie wakacyjne)
• Kostrzyn (PKP Intercity)
• Laskowice Pomorskie (Arriva RP)
• Piła Główna (PKP Intercity)
• Szczecinek (Polregio)
• Tczew (Polregio, PKP Intercity)
• Toruń Główny (Arriva RP, połączenie wakacyjne)