Dennis Quaid

Dennis William Quaid (ur. 9 kwietnia 1954 w Houston) – amerykański aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy, autor tekstów i kompozytor. Po raz pierwszy zwrócił na siebie uwagę w latach 80. XX wieku. Wystąpił w takich produkcjach jak Uciekać (1979), Pierwszy krok w kosmos (1983), Wielki luz (1986), Interkosmos (1987), Wielkie kule ognia (1989), Nie wierzcie bliźniaczkom (1998), Częstotliwość (2000), Traffic (2000), Pojutrze (2004), 8 części prawdy (2008) i Surferka z charakterem (2011). Za rolę w filmie Daleko od nieba (2002) został uhonorowany nagrodą Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych^[1].

Dennis Quaid

Dennis Quaid (2024)
Imię i nazwisko	Dennis William Quaid
Data i miejsce urodzenia	9 kwietnia 1954 Houston
Zawód	aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy, kompozytor
Współmałżonek	P.J. Soles (1978–1983; rozwód) Meg Ryan (1991–2001; rozwód) Kimberly Buffington (2004–2018; rozwód) Laura Savoie (od 2020)
Lata aktywności	od 1975

Quaid na Texas Film Hall of Fame Awards 2009

Quaid podczas gry w golfa (2006)

16 listopada 2005 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7018 Hollywood Boulevard^[2][3].

Życiorys

Wczesne lata życia

Urodził się w Houston^[4] w stanie Teksas w rodzinie baptystów jako syn agentki nieruchomości Juanity Bonniedale „Nity” (z domu Jordan) i elektryka Williama Rudy’ego Quaida (zm. 1987 na atak serca)^[5][6]. Jest kuzynem Gene’a Autry’ego. Jego rodzina miała pochodzenie angielskie^[7], irlandzkie i francuskie (Cajun)^[8].

Bardzo szybko postanowił pójść w ślady swego starszego brata Randy’ego (ur. 1950), który wybrał karierę aktorską. Jego rodzice rozstali się, gdy w latach 1972–1975 studiował dramat w Bellaire High School w Bellaire w Teksasie^[9]. Już jako piętnastolatek występował w kabarecie, a po uzyskaniu dyplomu na uniwersytecie w Houston, pojechał do brata, do Los Angeles. Uprawiał boks, był także popularnym imitatorem na estradzie nocnego klubu w hotelu Tidelands w Houston; parodiował m.in. Richarda Nixona, ówczesnego prezydenta Stanów Zjednoczonych^[10][11].

Kariera

Zagrał małą rolę w komedii sensacyjnej Szalona mama (Crazy Mama, 1975), komediodramacie Co dalej? (Breaking Away, 1979) jako nastoletni rowerzysta, westernie Jeźdźcy (The Long Riders, 1980), w którym zagrał wraz z bratem, a potem w roli Freddiego Duplera w komediodramacie Cała noc (All Night Long, 1981), komedii Jaskiniowiec (Caveman, 1981) o przygodach wśród dinozaurów, w której wziął udział Ringo Starr, a także Shelley Long i Barbara Bach.

Od lewej: Stanley O’Toole, Dennis Quaid i Wolfgang Petersen (1984)

W dramacie fantastycznonaukowym Mój własny wróg (Enemy Mine, 1985) jako ziemski pilot nawiązuje przyjazny kontakt z przedstawicielem obcej cywilizacji. W przygodowej komedii fantastycznonaukowej Interkosmos (Innerspace, 1987) zagrał pilota, który poddany zostaje fantastycznemu eksperymentowi miniaturyzacji. Popularność zawdzięcza także uhonorowanej nagrodą na festiwalu filmowym w Valladolid (Hiszpania) i Independent Spirit Award roli detektywa Remy’ego McSwaina w stylowej historii kryminalnej Wielki luz (The Big Easy, 1987), rozgrywającej się w scenerii Nowego Orleanu, brutalnej i romantycznej jednocześnie, wypełnionej muzyką typu Cajun. Wcielił się w legendarnego gwiazdora rocka lat 50. Jerry’ego Lee Lewisa w biograficznym filmie muzycznym Wielkie kule ognia (Great Balls of Fire, 1989).

Do roli chorego na gruźlicę Doca Hollidaya w westernie Wyatt Earp (1994)^[12] schudł ponad 20 kilogramów i był tak słaby, że ledwo trzymał się na nogach. Rola odnoszącego sukcesy biznesmena, który żeni się, by ukryć swoją homoseksualną naturę, w melodramacie Daleko od nieba (Far from Heaven, 2002) przyniosła mu nagrodę krytyków filmowych w Nowym Jorku i Chicago, Online Film Critics Society (OFCS), Independent Spirit Award oraz nominację do nagrody Złotego Globu i Złotej Satelity. Po udziale w dramacie Traffic (2000) i dreszczowcu Pojutrze (The Day After Tomorrow, 2004) jako klimatolog Jack Hall, był odtwórcą roli 51-letniego człowieka obawiającego się o zepchnięcie na margines przez młodego kolegę z pracy w filmie W doborowym towarzystwie (In Good Company, 2004)^[13].

Był na okładkach „Vogue L’Uomo”, „Cowboys & Indians”, „The Advocate”, „Men’s Journal”, „Esquire”, „People”, „Vanity Fair”, „Interview” i „GQ”^[14].

Życie prywatne

Quaid wybrał święto dla każdego ze swoich trzech ślubów (Narodowe Święto Niepodległości, Walentynki, Dzień Dziękczynienia). 25 listopada 1978 zawarł związek małżeński z Pamelą J. Soles; zgodnie z modą młoda para osiedliła się w Montanie. 23 stycznia 1983 doszło do rozwodu. Był związany z aktorkami: Leą Thompson (1983) na planie filmu Szczęki 3 (Jaws 3-D) oraz Andie MacDowell (2001), z którą zagrał w filmie Kolacja z przyjaciółmi (Dinner with Friends).

14 lutego 1991 poślubił aktorkę Meg Ryan. Pod koniec lat 90. miał problemy z alkoholem i narkotykami^[15]. Meg Ryan pomogła mu przezwyciężyć problem uzależnienia od kokainy. Razem z Meg zagrał w trzech filmach: Interkosmos (Innerspace, 1987), Zmarły w chwili przybycia (D.O.A., 1988) i Krew z krwi, kość z kości (Flesh and Bone, 1993). Mają syna Jacka Henry’ego (ur. 24 kwietnia 1992). 16 czerwca 2001 Quaid i Meg Ryan rozwiedli się.

4 lipca 2004 ożenił się po raz trzeci z agentką nieruchomości Kimberly Buffington. Mają bliźniaki, syna Thomasa Boone i córkę Zoe Grace (ur. 8 listopada 2007)^[16]. 27 kwietnia 2018 para rozwiodła się.

Wolny czas poświęcał swym pasjom – muzyce (komponował i występował z własnym zespołem Sharks, był dobrym gitarzystą i stworzył grupę Eclectics, która grała namiętną i rytmiczną muzykę Cajun), grze w golfa, lataniu (posiada licencję pilota, a swe umiejętności wykorzystał na planie filmu Lot Feniksa (Flight of the Phoenix, 2004).

2 czerwca 2020 ożenił się po raz czwarty z młodszą o 40 lat Laurą Savoie^[17].

Religia

Quaid jest chrześcijaninem. Wykonał chrześcijańską piosenkę „On My Way to Heaven” dedykowaną matce i zawartą w filmie Dotknij nieba (I Can Only Imagine, 2018), w którym zagrał^[18].

Filmografia

Scenariusz

• 2006: Shame On You

Reżyser

• 1998: Serce rodziny (Everything That Rises)
• 2006: Shame On You

Kompozytor

• 1987: Wielki luz (The Big Easy)

Aktor

• 1975: Szalona mama (Crazy Mama) jako Bellhop
• 1977: Nigdy nie obiecywałem ci ogrodu pełnego róż (I Never Promised You a Rose Garden) jako Shark, zawodnik baseballowy
• 1978: Our Winning Season jako Paul Fleishauer
• 1978: 30 września 1955 (September 30, 1955) jako Frank
• 1978: Seniorzy (The Seniors) jako Alan
• 1978: Are You in the House Alone? jako Phil
• 1978: Nasz zwycięski sezon (Our Winning Season) jako Paul Fleishauer
• 1979: Amateur Night at the Dixie Bar and Grill
• 1979: Uciekać (Breaking Away) jako Mike
• 1980: Straceńcy (The Long Riders) jako Ed Miller
• 1980: Gorp jako Mad Grossman
• 1981: Niepokorni (All Night Long) jako Freddie Dupler
• 1981: Noc, kiedy w Georgie zgasły światła (The Night the Lights Went Out in Georgia) jako Travis Child
• 1981: Bill jako Barry Morrow
• 1981: Jaskiniowiec (Caveman) jako Lar
• 1982: Johnny Belinda jako Kyle Hager
• 1983: Pierwszy krok w kosmos (The Right Stuff) jako Gordon Cooper
• 1983: Szczęki 3 (Jaws 3-D) jako Mike Brody
• 1983: Bill: On His Own jako Barry Morrow
• 1983: Twardziele (Tough Enough) jako Art Long
• 1984: Ucieczka w sen (Dreamscape) jako Alex Gardner
• 1985: Mój własny wróg (Enemy Mine) jako Willis Davidge
• 1987: Interkosmos (Innerspace) jako porucznik Tuck Pendleton
• 1987: Wielki luz (The Big Easy) jako Remy McSwain
• 1987: Podejrzany (Suspect) jako Eddie Sanger
• 1988: Zmarły w chwili przybycia (D.O.A.) jako Dexter Cornell
• 1988: Bożyszcze tłumów (Everybody’s All-American) jako Gavin Grey
• 1989: Wielkie kule ognia (Great Balls of Fire!) jako Jerry Lee Lewis
• 1990: Pocztówki znad krawędzi (Postcards from the Edge) jako Jack Faulkner
• 1990: Przyjdź zobaczyć raj (Come See the Paradise) jako Jack McGurn
• 1993: Blues tajniaków (Undercover Blues) jako Jeff Blue
• 1993: Krew z krwi, kość z kości (Flesh and Bone) jako Arlis Sweeney
• 1993: Piromani (Wilder Napalm) jako Wallace
• 1994: Wyatt Earp jako Doc Holliday
• 1995: Miłosna rozgrywka (Something to Talk About) jako Eddie Bichon
• 1996: Ostatni smok (Dragonheart) jako Bowen
• 1997: Śledztwo nad przepaścią (Switchback) jako Frank LaCrosse
• 1997: Brudny glina (Gang Related) jako William
• 1998: Nie wierzcie bliźniaczkom (The Parent Trap) jako Nick Parker
• 1998: Wybawca (Savior) jako Joshua Rose/Guy
• 1998: Serce rodziny (Everything That Rises) jako Jim Clay
• 1998: Gra w serca (Playing by Heart) jako Hugh
• 1999: Męska gra (Any Given Sunday) jako Jack Rooney, #19
• 1999: Przedsionek piekła (Purgatory) jako Doc Woods/Doc Holliday
• 2000: Częstotliwość (Frequency) jako Frank Sullivan
• 2000: Traffic jako Arnie Metzger
• 2001: Kolacja z przyjaciółmi (Dinner with Friends) jako Gabe
• 2002: Debiutant (The Rookie) jako Jimmy Morris
• 2002: Daleko od nieba (Far from Heaven) jako Frank Whitaker
• 2003: Cold Creek Manor jako Cooper Tilson
• 2004: Pojutrze (The Day After Tomorrow) jako profesor Jack Hall
• 2004: W doborowym towarzystwie (In Good Company) jako Dan Foreman
• 2004: Lot Feniksa (Flight of the Phoenix) jako Frank Towns
• 2004: Alamo (The Alamo) jako Sam Houston
• 2005: Yours, Mine and Ours jako Frank Beardsley
• 2006: Shame On You jako Spade Cooley
• 2006: Jak zostać gwiazdą (American Dreamz) jako prezydent Staton
• 2008: Recepta na szczęście jako Lawrence Wetherhold
• 2008: 8 części prawdy jako Barnes
• 2009: G.I. Joe: Czas Kobry (G.I.Joe: The Rise of Cobra) jako generał Hawk
• 2009: Horsemen – jeźdźcy Apokalipsy (Horsemen) jako detektyw Aidan Breslin
• 2009: Pandorum jako Payton
• 2010: Legion jako Bob Hanson
• 2010: Władcy świata (The Special Relationship) jako Bill Clinton
• 2011: Grabarz (Beneath the Darkness) jako Ely Vaughn
• 2012: Jak urodzić i nie zwariować jako Ramsey
• 2012: Bez względu na cenę jako Henry Whipple
• 2017: Był sobie pies (A Dog's Purpose) jako Ethan
• 2019: Natręt (The Intruder) jako Charlie Peck
• 2019: Był sobie pies 2 (A Dog's Journey) jako Ethan
• 2021: Urodzony mistrz (Born a Champion) jako Mason

Nagrody

Rok	Nagroda	Kategoria	Tytuł
1987	Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Valladolid	Najlepszy aktor pierwszoplanowy[19]	Wielki luz (1987)
1988	Independent Spirit Awards	Najlepsza główna rola męska[19]
2001	Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych	Wybitna kreacja obsady w filmie kinowym[19]	Traffic (2000)
2002	Nagroda Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych	Najlepszy aktor drugoplanowy[19]	Daleko od nieba (2002)
2003	Independent Spirit Awards	Najlepsza drugoplanowa rola męska[19]
2016	Nagroda Towarzystwa Krytyków Filmowych Houston	Nagroda za całokształt twórczości[19]	–