Dolomit (minerał)

Dolomit – minerał z gromady węglanów.

Ten artykuł dotyczy minerału. Zobacz też: dolomit (skała).

Dolomit

Dolomit i magnezyt – Hiszpania
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	CaMg[CO3]2 węglan wapnia i magnezu
Twardość w skali Mohsa	3,5–4
Przełam	muszlowy
Łupliwość	3-kierunkowa, doskonała, zgodnie ze ścianami romboedru
Układ krystalograficzny	Układ trygonalny – romboedryczne, bar3
Gęstość	2,8–2,9 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	biała, szara, żółtawa, bezbarwny
Rysa	biała
Połysk	szklisty, czasami perłowy
Współczynnik załamania	nω = 1.679–1.681 nε = 1.500

Dolomit

Cynober na dolomicie

Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego badacza Alp, mineraloga Deodata de Dolomieu, który w 1791 r. po raz pierwszy wyodrębnił ten minerał.

Charakterystyka

Właściwości

Tworzy kryształy izometryczne (romboedry siodełkowato wygięte do góry), czasami tabliczkowe lub słupkowe. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, naskorupień, żyłek i szczotek krystalicznych. Tworzy pseudomorfozy po innych minerałach. Jest kruchy, przezroczysty, wykazuje luminescencję: pomarańczową, zieloną, żółtą, brązową, białą, kremową. Zawiera domieszki: manganu, kobaltu, ołowiu, cynku. Opornie rozpuszcza się w zimnym kwasie solnym; po sproszkowaniu i podgrzaniu silnie reaguje („burzenie”). Główny składnik skały osadowej o tej samej nazwie.

Występowanie

Złoża dolomitu w Polsce

Występuje w niskotemperaturowych utworach hydrotermalnych, żyłach kruszcowych, w skałach metamorficznych (marmurach dolomitowych). W skałach osadowych jest produktem metasomatozy (dolomityzacji) skał wapiennych, a także sedymentacji chemicznej i biologicznej. Skały dolomitowe powstały z morskich wapieni, które zostały przeobrażone przez bogatą w magnez wodę (atomy magnezu zastąpiły część atomów wapnia). Współwystępuje z kalcytem, kwarcem, pirytem, sfalerytem, galeną.

Miejsca występowania:

• Na świecie: Austria, Niemcy, Włochy, Słowenia, Szwajcaria, Rumunia, Jugosławia, Kanada, USA, Meksyk.

• W Polsce: występuje w Małopolsce – w Tatrach (Dolina Białego, Dolina Kościeliska, Dolina Chochołowska), w Górach Świętokrzyskich, duże wystąpienia są na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej oraz na Dolnym Śląsku – w Sudetach (Masyw Śnieżnika, Krowiarki).

Zastosowanie

• w czystej postaci jest wykorzystywany jako ruda magnezu (13,3% Mg – do lekkich stopów);
• materiał budowlany (do wytwarzania specjalnego cementu);
• surowiec dla przemysłu ceramicznego;
• ma zastosowanie w metalurgii;
• do produkcji materiałów ogniotrwałych;
• do produkcji nawozów mineralnych (nawóz wapniowo-magnezowy do odkwaszania gleb);
• materiał dekoracyjny i kolekcjonerski;
• wykorzystywany w medycynie jako suplement wapnia i magnezu^[1].