Edward Jarociński

Edward Jarociński (ur. 9 listopada 1879 w Pułtusku, zm. 13–14 kwietnia 1940 w Katyniu) – pułkownik lekarz Wojska Polskiego, doktor wszech nauk lekarskich, działacz niepodległościowy, ofiara zbrodni katyńskiej.

Edward Jarociński

pułkownik lekarz
Data i miejsce urodzenia	9 listopada 1879 Pułtusk, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	13–14 kwietnia 1940 Katyń, RFSRR, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	1914–1921
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Stanowiska	lekarz batalionu starszy lekarz pułku szef sanitarny brygady
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Życiorys

Syn Franciszka Edwarda Józefa (1850–1925), geometry i Władysławy Józefy z Wyrzyków (1860–1885)^[1][2][3][4]. W 1899, po ukończeniu gimnazjum w Suwałkach, rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. W 1904 uzyskał dyplom lekarski.

W 1914, w stopniu kapitana lekarza, został zmobilizowany do Armii Imperium Rosyjskiego. W latach 1914–1917, w czasie I wojny światowej, walczył jako lekarz batalionu, a następnie starszy lekarz 8 pułku strzelców. Od 1917 służył w I Korpusie Polskim w Rosji na stanowisku starszego lekarza 8 pułku strzelców polskich. W maju 1918, po demobilizacji korpusu, powrócił do Warszawy, wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej oraz objął stanowisko lekarza garnizonu i szefa sanitarnego I Brygady^[5].

3 stycznia 1919 został szefem sanitarnym Grupy pułkownika Leona Berbeckiego^[6]. 21 marca tego roku został przeniesiony do Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie na stanowisko starszego referenta Sekcji IV^[7][8]. W marcu 1920 został wyznaczony na stanowisko starszego referenta w Szefostwie Sanitarnym Frontu Wołyńskiego, a później 2 Armii^[7]. 24 czerwca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu podpułkownika, w Korpusie Lekarskim, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej^[9]. W tym samym miesiącu powierzono mu obowiązki starszego referenta w Szefostwie Sanitarnym Armii Rezerwowej^[7]. W lipcu 1920 został wyznaczony na stanowisko dowódcy szpitala wojskowego w Kamieńcu Podolskim^[7]. W październiku tego roku został dowódcą 4 szpitala ewakuacyjnego, a w marcu 1921 lekarzem Oddziału Sztabowego Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego^[10]. W sierpniu tego roku został zdemobilizowany^[11].

1 maja 1922 został wcielony w rezerwie do kompanii zapasowej sanitarnej nr I jako oddziału macierzystego^[12]. Zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 11. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych sanitarnych, grupa lekarzy i przydzielony do 1 batalionu sanitarnego w Warszawie^[13][14]. W 1934 jako oficer pospolitego ruszenia pozostawał pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III i posiadał przydział do Kadry Zapasowej 1 Szpitala Okręgowego w Warszawie^[15]. Mieszkał w Warszawie na Placu Kazimierza Wielkiego 8^[16][17].

26 października 1905 ożenił się z Zofią Anną z Hofferów, z którą miał syna Zbigniewa Michała (1906–1940), podporucznika artylerii rezerwy inżyniera Wojska Polskiego^{[18][2][3][19]}.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej. Do niewoli trafił również jego syn Zbigniew Michał^[2][3]. Obaj przebywali w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 zostali zamordowani przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebani^[2], gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu^[20].

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie na stopień generała brygady^[21]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości – 15 kwietnia 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^{[22][23][24][25]}
• Krzyż Walecznych nr 46747^[26] – 15 lipca 1922^[27][28]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[29]
• Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”) – 1925^[30][29]

rosyjskie

• Order Świętego Włodzimierza 4 stopnia z mieczami i wstęgą^[31]
• Order Świętej Anny 2 stopnia z mieczami^[31]
• Order Świętego Stanisława 2 stopnia z mieczami^[31]
• Order Świętej Anny 3 stopnia z mieczami i wstęgą^[31]
• Order Świętego Stanisława 3 stopnia z mieczami^[31]
• Medal pamiątkowy 300-lecia Domu Romanowych^[32]

Zobacz też

• awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007
• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu