Karap europejski

Karap europejski^[3], karap śródziemnomorski^[4], karap^[5], fierasfer śródziemnomorski^[6], fierasfer^[5] (Carapus acus) – gatunek morskiej ryby wyślizgokształtnej z rodziny karapowatych (Carapidae), gatunek typowy rodzaju Carapus.

Karap europejski

Carapus acus[1]
(Brünnich, 1768)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	wyślizgokształtne
Rodzina	karapowate
Rodzaj	Carapus
Gatunek	karap europejski
Synonimy Carapus birpex Arnold, 1956 Carapus cuspis Arnold, 1956 Carapus imberbis (Cuvier, 1815) Diaphasia acus (Brünnich, 1768) Encheliophis tenuis Putnam, 1874 Fierasfer acus (Brünnich, 1768) Fierasfer fontanesii (Risso, 1810) Fierasfer imberbis (Cuvier, 1815) Fierasfer maculata Swainson, 1839 Gymnotus acus Brünnich, 1768 Gymnotus fierasfer Lacepède, 1800 Notopterus fontanesii Risso, 1810 Ophidium fierasfer Risso, 1827 Ophidium imberbe Cuvier, 1815 Porobronchus linearis Kaup, 1860 Vexillifer dephilippii Gasco, 1870
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
najmniejszej troski

Występowanie

Zasiedla wschodnią część Oceanu Atlantyckiego i w Morze Śródziemne, w pobliżu wybrzeży, na głębokościach do 150 m.

Charakterystyka

Gatunek Carapus acus wykazuje typowe dla rodziny wydłużenie i boczne spłaszczenie ciała oraz brak łusek. Szeroki otwór gębowy o długich szczękach sięgających tylnej krawędzi oka. Płetwa grzbietowa (ze 140 miękkimi promieniami) i odbytowa (170 miękkich promieni) tworzą zwężającą się w szpic „falbanę”. Brak płetw ogonowej i brzusznej. Pęcherz pławny wydłużony, dwukomorowy. Odbyt ma gardłowe położenie i wysunięty jest do przodu, przed płetwy piersiowe. Pierwszy promień płetwy grzbietowej jest u larw nitkowato wydłużony. Ciało prześwitujące, srebrzystobiałe, z czerwonymi plamami i punktami. Osiąga maksymalną długość 20 cm^[7]. Jest komensalem strzykw z rodziny Holothuriidae. Larwa początkowo pelagiczna, przechodzi dwa cykle przeobrażenia, drugi w ciele strzykwy.

Znaczenie w ochronie środowiska

Carapus acus nie należy do gatunku zagrożonego. Jako wewnętrzny pasożyt wpływa negatywnie na swego gospodarza, żywiąc się jego gonadami czy płucami wodnymi. Prowadzone są jednak badania, czy karap nie jest jednak komensalem w ciele strzykwy^[8]. W przypadku zbyt dużego uszkodzenia strzykwa wynicowuje trzewia (wraz z rybą), które bardzo szybko odrastają. Dlatego też przypuszcza się, że obecność w jamie ciała niewielkich ryb jest przez strzykwy tolerowana^[9].

Aktualne kierunki badań naukowych

Obecnie prowadzone są badania nad zależnościami między rybami z gatunku Carapus acus a gospodarzami, w których bytują (strzykwy, jeżowce). Poszukuje się związku między specyficzną anatomią tych ryb, a przystosowaniem do życia w jamie ciała bezkręgowców, w warunkach niskiej zawartości tlenu i światła^[8]. Badano również sposób lokomocji karapów, z uwzględnieniem cech morfologicznych, które wpływają na elastyczność ciała ryb. Brano w tym celu pod uwagę m.in. liczbę kręgów czy ułożenie mięśni^[10].